Als een klant uw factuur niet betaalt, moet u dan belastingen betalen op het gefactureerde bedrag? Met een recent arrest geeft het hof van beroep in Gent ons het antwoord.
Als u als ondernemer of vennootschap te maken krijgt met een klant die een factuur niet betaalt of waarvan het niet zeker is dat hij de factuur ooit zal betalen, dan rijst dikwijls de vraag of er belastingen moeten worden betaald op het uitgeschreven factuurbedrag. In het slechtste geval loopt u het risico dat u belastingen en socialezekerheidsbijdragen moet betalen op een bedrag dat u nooit hebt gekregen of zal ontvangen.
Winsten of baten?
Om de vraag of onbetaalde facturen al dan niet belastbaar zijn te beantwoorden, moet er een onderscheid worden gemaakt tussen enerzijds zelfstandigen met fiscale ‘winsten’ en vennootschappen en anderzijds zelfstandigen die fiscaal ‘baten’ realiseren. De inkomsten van vrije beroepers zoals artsen, advocaten, notarissen,… worden fiscaal gekwalificeerd als ‘baten’. Die van andere ondernemers en handelaars en die van vennootschappen als ‘winsten’. Dat onderscheid is van belang, omdat winsten belastbare opbrengsten zijn vanaf het ogenblik dat ze gefactureerd zijn, dus nog voor ze zijn betaald. Een factuur is in principe een zekere en vaststaande schuldvordering. Baten daarentegen zijn pas belastbare inkomsten op het ogenblik dat de vrije beroeper ze effectief heeft ontvangen. Facturen die nog niet werden betaald zijn voor vrije beroepers dus geen belastbare inkomsten.
Arrest
Op 9 februari 2016 deed het hof van beroep in Gent een uitspraak in een dispuut tussen een aannemer en de fiscus. De aannemer stuurde een aantal facturen naar een klant, maar haalde die uit zijn omzet omdat hij verwachtte dat de klant niet zou betalen. Op een aantal facturen schreef hij zelfs ‘pro forma’. De fiscus is het daarmee niet eens en voegt alle facturen weer bij de belastbare omzet van de aannemer. Volgens de fiscus zijn de uitgeschreven facturen wel degelijk zekere en vaststaande schuldvorderingen. Het hof van beroep in Gent gaf de fiscus op alle vlakken gelijk. Een factuur betwisten volstaat volgens de rechter niet om die niet te belasten.
Waardevermindering boeken
Een ondernemer die winsten maakt of een vennootschap kan een geboekte factuur toch nog uit zijn belastbare omzet halen door een waardevermindering toe te passen. Dat kan slechts als u per factuur aantoont dat het verlies ervan waarschijnlijk is volgens de aan de gang zijnde gebeurtenissen, zoals een dreigend faillissement van de klant, een altijd wederkerende betalingsachterstand. U moet de waardeverminderingen ook op een of meer afzonderlijke rekeningen laten boeken en u moet ze opnemen in een boekhoudkundige ‘opgave 204.3’ die u als bijlage bij de belastingaangifte moet voegen. Voor alle duidelijkheid, eenmanszaken die geen dubbele boekhouding voeren zijn niet verplicht de waardevermindering op een afzonderlijke rekening te boeken.
