In het boek De laatste wil beschrijven de auteurs Michel Maus, Ayfer Aydogan en Hilde Vanthuyne een aantal ‘instinkers’, die erfgenamen heel veel geld kunnen kosten.
Kinderen die vervreemd zijn van hun ouders of nooit over geld hebben kunnen praten, lopen verschillende risico’s bij het aanvaarden van een erfenis. “Je hebt enerzijds het risico op schulden”, waarschuwt Michel Maus, professor fiscaal recht aan VUB en fiscaal advocaat bij Bloom Law. “Je kunt dat risico grotendeels afdekken door de erfenis te aanvaarden onder het voorrecht van boedelbeschrijving.”
De notaris moet dan een oproep aan de schuldeisers publiceren in het Belgisch Staatsblad en een inventaris maken. Die procedure kost een paar duizenden euro’s en biedt geen bescherming tegen de fiscus als schuldeiser. U kunt ook de erfenis weigeren. Bij kleine erfenissen kan dat zelfs gratis.
Verdwenen vermogen
“Er is ook het risico van verdwenen vermogen”, vervolgt Maus. “Wij hebben nu twee dossiers lopen, waar uit geschriften blijkt dat er een bepaald vermogen is, maar dat is nergens te vinden. De erfgenamen zitten met de gebakken peren, want zij zullen erfbelasting moeten betalen op geld dat ze nooit in handen hebben gekregen.”
Ayfer Aydogan (ECGB Advocaten): “Iets erven staat niet altijd gelijk aan het grote lot winnen. Als je al dertig jaar geen contact meer hebt met een persoon, waarom zou je dan diens erfenis aanvaarden? Je weet niet wat die persoon allemaal heeft uitgespookt.” Erkend bemiddelaar Hilde Vanthuyne reageert dat in een erfenis soms ook familiestukken zitten, of de ouderlijke woning, die erfgenamen wel nog graag zouden hebben en die niet enkel aan de erflater toebehoorden.
Daad van aanvaarding
Maus vindt het “een juridisch probleem” dat mensen niet een deel van een erfenis kunnen aanvaarden. Let ook op, want het aannemen van familiekiekjes kan al als een daad van de aanvaarding van een erfenis worden beschouwd, waardoor de erfgenaam ook voor de schulden moet opdraaien. Het is al voorgekomen dat iemand louter kledij ging ophalen om de overledene in op te baren en daarna aangesproken werd om de schulden te betalen.
Er zijn ook tal van andere redenen om erfenissen te weigeren dan de vrees voor schulden. Mensen kunnen erfenissen die de notaris kleiner schat dan 6.093,20 euro gratis verwerpen. Voor grotere nalatenschappen kost een weigering enkele honderden euro’s. Mensen hoeven er sinds 2017 niet meer voor naar de rechtbank, waardoor een erfenis weigeren veel makkelijker is geworden.
Lees het volledige interview met Michel Maus, Ayfer Aydogan en Hilde Vanthuyne.
De Vlaamse regering sluit ‘achterpoortje’ in de erfbelasting. “Onrechtmatige achterpoortjes worden gesloten”, stond in het Vlaams regeerakkoord 2024-2029 al te lezen. Zonder dat verder gespecificeerd werd over welke achterpoortjes het zou gaan. Uit de bespreking van het begrotingsakkoord van afgelopen weekend is duidelijk geworden dat de Vlaamse regering wil sleutelen aan het gunstregime voor familiale ondernemingen. Vooral het (privé-)vastgoed dat vermogende families via vennootschappen doorgeven aan de volgende generaties ligt onder buur. Lees meer over de geplande hervorming van de erfbelasting: wie wint en verliest?