‘Als u echt wilt verhuizen en geen enkele discussie met de fiscus wilt, stap dan naar de rulingcommissie’

‘Belastingplichtigen die zo goed als alle banden verbreken met België, zijn volgens de rulingcommissie fiscaal geen Belgen meer.’ Dat zegt Koen Van Duyse, partner van Tiberghien Advocaten.

Bart De Wever wil, wellicht terecht, dat de volgende Vlaamse regering prioritair de banden met de Noordzee- en Hanzalanden versterkt en naar het noorden kijkt. De meeste Vlamingen die willen verhuizen, kijken nochtans eerder naar het zuiden, voor de zon of om fiscale redenen. Ze overwegen te migreren naar Portugal, Spanje, Italië, maar ook naar Monaco en Andorra. Soms wordt het pensioen daar niet of minder belast, kunnen de opbrengsten uit vermogen fiscaalvriendelijker ontvangen worden, kan de successieplanning wat vlotter verlopen of is voor een sporter de bruto-nettoverhouding van de extra-sportieve inkomsten beter.

Met de regelmaat van de klok is daar heisa over in de pers. Enkele weken geleden nog, over sommige Belgen die, zo wordt gezegd, niet echt naar Monaco zouden zijn verhuisd. Of over de screening van mensen die naar Portugal zouden zijn verhuisd. Of over Remco Evenepoel, die bergtrainingen in de buurt van Monaco aankondigt.

De discussies over de woonplaats zijn niet abnormaal en zijn van alle tijden. In de eerste plaats gaat het om een feitenkwestie. Dat bewijst de rechtspraak die soms in het voordeel van de fiscus is, dan weer in het voordeel van de belastingplichtige, zelfs in het geval van een verhuizing naar een belastingparadijs zoals Andorra. Alleszins blijft men Belgisch inwoner als men naar België wil terugkeren zodra de reden voor het verblijf in het buitenland vervallen is. Als Remco Evenepoel naar Monaco verhuist louter om er te gaan trainen, maar met de bedoeling regelmatig naar ‘zijn thuis’ terug te komen, dan blijft hij fiscaal een Belgische inwoner, zelfs als hij in Monaco in een appartement van 200 vierkante meter gaat wonen.

Geschillen daarover zijn inherent aan het leven. De discussies maken sinds mensenheugenis deel uit van de fiscale canon. Uit geschriften ten tijde van keizer Hadrianus uit de tweede eeuw blijkt dat zolang iemand slechts tijdelijk ergens verblijft met een bepaald doel – studeren of werken bijvoorbeeld – hij er niet kan wonen, tenzij na tien jaar. In de veertiende eeuw zei Bartolus dat als men ergens gaat studeren, men zelfs nog niet na duizend jaar daar woont. En, dichter bij huis, dateren de oudste arresten van het Hof van Cassatie van 1836. Nieuws is dus soms geen nieuws.

En toch is er iets nieuws dat veel problemen kan voorkomen. Als u echt wilt verhuizen en u wilt geen enkele discussie met de fiscus, stap dan naar de rulingcommissie en vraag of zij kan bevestigen dat u effectief het Belgisch grondgebied verlaat en hier dus niet als inwoner zal worden belast. Een soort van omgekeerde asielprocedure dus, niet om een verblijfsvergunning te krijgen, maar wel om een fiscale exitvergunning te krijgen.

De rulingcommissie heeft zich al in minstens drie gevallen uitgesproken over waar iemand woont. Belastingplichtigen die zo goed als alle banden verbreken met België, krijgen groen licht. Er is namelijk geen probleem als het Belgische onroerend goed, inclusief meubels, wordt verkocht waardoor er geen plek meer is om naar terug te keren; als gewerkt wordt in het buitenland; als de kinderen er onderwijs volgen; als de nutsvoorzieningsabonnementen beëindigd worden; als de auto verkocht wordt; als de Belgische bankrekeningen en verzekeringscontracten opgezegd worden en medische zorg genoten wordt in het buitenland. Een overgangsperiode om alles af te wikkelen is geen probleem om hier fiscaal toch al weg te zijn. Evenmin als één keer om de twee jaar kerst en Nieuwjaar vieren in België. En de kleinkinderen kunnen gerust nog altijd periodiek hun grootouders bezoeken.

Twee van de drie rulings brengen trouwens de tijden van Hadrianus en Bartolus terug van nooit weggeweest. In één ruling wonen de betrokkenen al meer dan twintig jaar in Hongkong, maar moeder en dochter willen tijdelijk naar België terugkomen opdat de dochter haar middelbare studies in België kan doen. De moeder verbindt zich ertoe nadien terug te keren naar Hongkong. In de tweede ruling verbinden de belastingplichtigen er zich toe minstens tien jaar in het buitenland te gaan wonen.