‘Nieuwe boekhoudregels voor verzekeraars wekken geen vertrouwen bij de klanten’

Wauthier Robyns vindt het jammer dat de nieuwe boekhoudregels voor verzekeraars (Solvency II) zo “complex” zijn, en “aan schommelingen onderhevig” dat ze geen vertrouwen wekken bij de klanten van verzekeraars.

Voor wie ooit luciferdoosjes verzameld heeft klinken de woorden “safety matches” niet onbekend. Zouden er ooit lucifers geweest zijn, waarvan het gebruik alleen al riskant was? Binnen enkele weken schakelen verzekeringen over naar nieuwe regels die het vertrouwen moeten vergroten, onder de naam Solvency II. Moet je daarom gaan denken dat je polissen hard aan extra veiligheid toe waren?

Wie Solvency II als een blijde boodschap wil verkondigen waagt zich wel eens aan de stelling dat het voorheen alle kanten uit kon, en dat de grondslagen waarop een verzekeringsproduct berustte niet altijd duurzaam waren. Maar het is ver overdreven te stellen dat het tot vandaag vrijheid, blijheid was en dat de speeltijd nu voorbij is.

Ten eerste omdat de Belgische verzekeringsmarkt, zoals de meeste continentale markten, lang geleefd heeft onder een inmiddels voorbijgestreefd regime van voorafgaande goedkeuring van producten en tarieven door toezichthoudende overheden die een broertje dood hadden aan kunst- en vliegwerk. Die “continentale” traditie, die innovatie niet echt aanmoedigde, is echter onder de voet gelopen door de opening van de Europese binnengrenzen, waardoor de dreiging ontstond dat ondernemingen die een soepeler wetgeving genieten een concurrentievoordeel zouden hebben. Vandaar overigens de zin van een degelijke Europese harmonisering.

Ten tweede omdat de ondernemingen nog voor de Europese wetgever er zich mee is gaan bemoeien modellen hebben uitgewerkt waarin risico en kapitaal op elkaar zijn afgestemd. Ook aandeelhouders hebben lak aan mistige veronderstellingen als businessmodel.

De voorbije jaren en maanden hebben verzekeraars hard gewerkt aan de verschillende aspecten van de Europese regels, van de inschatting van het stormrisico tot het falen van hun servers, van het effect van een vastgoedcrisis op hun beleggingen tot de interne auditfunctie. De invoering van nieuwe solvabiliteitsregels heeft een heel volkje doen ontstaan, naarstig bezig met verslaggeving en sturing.

Het resultaat van de hele oefening ziet er zo complex en aan schommelingen onderhevig uit, dat het voor de leek moeilijk in te schatten is waar verzekeraars aan toe zijn. Jammer, want het was de bedoeling om het vertrouwen te sterken.

Sommige berichten klinken bezorgd over de toekomst van Europese levensverzekeraars, maar ook hier mag je niet veralgemenen. Zo is de situatie bij ons heel wat beter dan in landen waar de verbintenissen veel langer lopen dan de activa in portefeuille, waardoor er minder zicht is op de afloop.

De Belgische CFO’s hebben globaal gezien een eerder veilige koers gevaren: de looptijd van hun verbintenissen stemt vrij goed overeen met die van hun activa, en hetzelfde geldt voor de correlatie tussen de rente die zij beloofd hebben en het peil van het inkomen uit hun voornamelijk uit obligaties opgebouwde portefeuille.

En de Nationale Bank ziet toe op extra voorzieningen want je weet maar nooit, tot spijt van de aandeelhouder wellicht. Natuurlijk is er nog minder risico wanneer je klanten voor beleggingsverzekeringen kiezen en dus zelf, met hoop op extra rendement, de navenante risico’s dragen: de goede huisvader moet wel inzien dat daar muziek in zit.