De financiële sector heeft een cruciale rol te spelen in de groene economie van de toekomst en de transitie daarnaartoe, stellen de deelnemers aan het laatste debat van de Trends Summer University.
Groene financiering is in. Maar er is ook kritiek op greenwashing in de financiële sector. Er is al veel vooruitgang geboekt, maar aan alle ESG-criteria voldoen is niet eenvoudig. Er zijn er zoveel dat ze zelfs tegenstrijdig kunnen zijn. Zo toont de schrapping van Tesla uit de ESG-index van de New York Stock Exchange aan dat een onderneming goed kan zijn in de E (environment) van ESG, maar zwak in de S (social) of de G (governance). Tijdens een debat in de Trends Summer University gaven vooraanstaande spelers uit de financiële wereld antwoord op vragen over groene financiering, met name Philippe Lallemand (Ethias), François Lecomte (Belfius), Tine Bourgeois (BNP Paribas Fortis) en Julie Ansidei (BlackRock Sustainable Investing).
Kan de financiële sector een rol spelen in de strijd tegen de klimaatopwarming en de gevolgen ervan? “Banken en verzekeraars, als investeerders en kredietverstrekkers, moeten een belangrijke rol spelen”, stelt François Lecomte. “Er zijn enorme investeringen nodig voor de energietransitie in België: 40 miljard euro per jaar.”
“Wij zijn ons ten volle bewust van die verantwoordelijkheid”, voegt Tine Bourgeois toe. De specialist van BNP Paribas Fortis ziet twee belangrijke rollen voor de banken. “In de eerste plaats moeten we duurzame bedrijven financieren. Maar we moeten ook bedrijven die niet of minder duurzaam zijn, helpen duurzamer te worden. We kunnen krediet als hefboom gebruiken. Wij hebben groene financieringsinstrumenten, waarmee we een krediet kunnen koppelen aan duurzaamheidsdoelen. Het krediet wordt dan meer of minder duur naargelang het bedrijf die doelen haalt. Financiering wordt voorwaardelijk.”
BlackRock koppelt winstgevendheid almaar meer aan duurzaamheid. “ESG is een belangrijke concurrentiefactor geworden”, zegt Julie Ansidei. “Het is belangrijk onze cliënten inzicht te geven in zowel de financiële risico’s van de klimaatverandering als de kansen die uit de overgang bieden.”
Hoewel de financiële sector een stimulerende rol kan spelen bij de transformatie van de economie, moet hij ook rekening houden met “de meest kwetsbare klanten”, benadrukt Lecomte. “We mogen niet onderschatten dat het niet eenvoudig is het milieuvriendelijke aan het sociale te paren.”
“De financiering van de overgang kan voor banken al snel lastig worden”, meent Tine Bourgeois. “Neem hypotheken, waarmee we bijdragen aan de overgang naar een duurzamere economie. Als je met renovatiefinanciering snel inzet op milieu, loop je het risico tegen het sociale aan te lopen, omdat niet iedereen zich die investeringen kan veroorloven. Meestal wonen de armste mensen in de slechtst geïsoleerde huizen. Voor bedrijven wordt dan weer de rapportage over hun ESG-inspanningen cruciaal. Bij BNP Paribas Fortis behouden we ons het recht voor onze relatie te beëindigen met ondernemingen die slecht presteren in sectoren die al niet goed scoren op duurzaamheid.”
Overheid
De overheden moeten “focussen op de vraag hoe de schok van het ESG-label kan worden opgevangen”, aldus Philippe Lallemand. Hij pleit voor “een selectieve keuze voor het inzetten van de middelen voor overheidsinterventie, wat een beetje durf vergt”.
De overheid is nodig om de overgang in goede banen te leiden, benadrukt Julie Ansidei. “Hoe gaan we om met de banen die verdwijnen als gevolg van de transitie? Hoe leiden we mensen op voor de nieuwe banen? Regeringen moeten de juiste signalen geven.”
De overheden moeten ook het regelgevend kader aanpassen, stelt Lallemand, want “onze wetgeving inzake natuurrampen is niet meer aan de omstandigheden aangepast”. “De openbare en de particuliere sector moeten samenwerken om normen vast te leggen en verouderde wetgeving aan te passen. Zo voorziet de wetgeving inzake natuurrampen in België in een schadevergoeding van maximaal 700 miljoen euro voor de hele verzekeringssector. Vergelijk dat met de 2,5 miljard euro voor de overstromingen van vorige zomer. De overheden moeten nu het verschil bijpassen, wat onbeheersbaar wordt. Niemand kan het probleem alleen in zijn hoekje oplossen.”
Maar elke crisis is een kans, meent François Lecomte: “Waarom zou België de komende jaren niet een van de leiders worden in de groene sector: recyclage, waterstof? Ook daarin kunnen de banken en de verzekeraars een belangrijke rol spelen.” Ook Bourgeois ziet ESG als een kans: “Zij worden voor bedrijven hun bestaansvergunning: sustainable business is not a better business, sustainable will be the only business.”
