KMO Kompas 2013: ‘Iedereen schreeuwt om een positieve omgeving’

De helft van de kmo’s zag zijn omzet dalen in 2012. Het investeringspeil bleef historisch laag, nog geen derde nam nieuw personeel in dienst. KMO Kompas 2013 van Deloitte Fiduciaire leest niet als prettige lectuur.

Voor de negende keer deed Deloitte Fiduciaire, de marktleider in fiscaal juridisch en financieel advies aan familiale ondernemers en kmo’s, zijn onderzoek. Circa 2500 bedrijven, met een gemiddelde omzet van 6,25 miljoen euro, gingen onder de loep.

De resultaten zijn weinig opbeurend. De omzet daalt bij de helft van de ondernemingen, ook de winst boert achteruit, het investeringspeil staat historisch laag, en er wordt weinig aangeworven. Ook de belastingdruk blijft hoog: ruim de helft van het bedrijfsresultaat vloeit naar de overheid. “2012 was een heel moeilijk jaar voor de familiale kmo’s in België”, duidt Nikolaas Tahon, de algemeen directeur van Deloitte Fiduciaire, de studie. “Of er beterschap is in 2013? De eerste jaarhelft was identiek. België is een klein en exportgericht land. Duitsland blijft sterk, er is herstel in het Verenigd Koninkrijk en de Verenigde Staten. Dat is het goede nieuws. Maar er is Frankrijk en Nederland. Die zitten in een economische impasse. De Nederlandse markt ligt stil. En toch kijken bedrijven met meer vertrouwen naar de toekomst dan in het begin van het jaar. Iedereen schreeuwt om een positieve omgeving. Onze kmo’s vechten zich keihard uit de crisis”.

Want er zijn ook lichtpunten, zoals de kapitaalbuffer bij de kmo’s. “Dé grote troef is hun kapitaalstructuur. Die werd de voorbije tien tot twintig jaar opgebouwd. We hebben een enorme buffer die de crisis kan doorstaan.” De reële solvabiliteit, die bijvoorbeeld ook rekening houdt met achtergestelde leningen en rekeningcouranten, bedraagt gemiddeld liefst 52 procent. Dat percentage steeg nog in 2012.

Ook de bankfinancieringen dalen. “Er is de voorbije vijf, zes jaar een radicale verschuiving van bank- naar private financiering”, observeert Nikolaas Tahon. “Dat heeft niets te maken met een eventuele kredietschaarste. Met een sterk investeringsdossier hebben kmo’s nog altijd geen probleem voor een bankfinanciering. Maar er is in dit land een serieus vermogen opgebouwd. Dat wordt geïnvesteerd in onze economie. Dat merk je aan de snelheid waarmee private kapitaaloperaties worden geplaatst”.

Innovatie helpt

KMO Kompas 2013 verdeelde de ondernemingen in vier sectoren: bouw, diensten, handel, en industrie. De dienstensector kwam er het beste uit: ‘slechts’ vier op tien de ondernemingen zagen hun omzet dalen. Het spectrum is ruim: van schoonmaak tot hoogtechnologische engineering. “Je hebt het succes van jonge technologische IT-bedrijven. Zij halen in de Verenigde Staten met de vingers in de neus geld op. Er is een transformatie van een traditionele industriële activiteit naar een toekomstgerichte technologieactiviteit. Nieuwe industriële activiteit ontwikkelen in België wordt steeds moeilijker. Wij worden veel meer een innovatieve O&O-economie. Dat betekent minder machine- en meer mensenwerk. We hebben daarvoor heel goed opgeleide mensen. De dienstensector mikt steeds meer op export, en met succes”.