“Het wordt onmiskenbaar duidelijk dat de Belgische staat Fortis Bank voor een appel en ei heeft verkwanseld”, dat zegt professor Paul De Grauwe als reactie op de jaarcijfers van BNP Parisbas; de nieuwe eigenaar van Fortis Bank.
Herinnert u zich die grote Belgische bank, die eind 2008 als een donderslag bij heldere hemel liet weten aan de rand van het faillissement te staan en toen in zeven haasten door de Belgische staat gered werd?
Ze heette Fortis Bank en bestaat nog steeds, nu onder de naam BNP Paribas Fortis. En het gaat er goed mee, dank u. Zopas werd bekendgemaakt dat de vroegere Fortis Bank voor niet minder dan 708 miljoen euro winst aanleverde aan de nieuwe eigenaar: het Franse BNP Paribas. De cliënten die het in september 2008 massaal op een lopen zetten, zijn intussen vrijwel allemaal teruggekeerd. Of toch het geld dat ze toen meenamen: met ruim 67 miljard euro deposito’s komt de retailafdeling van de bank bijna weer op het niveau van 70 miljard euro van vòòr de ineenstorting.
Als we er de Leuvense professor Paul De Grauwe over opbellen, kan hij er niet mee lachen. Die mooie winst van ex-Fortis Bank had namelijk een mooi extraatje voor de schatkist kunnen zijn, als de regering toen gedaan had wat hij voorstelde: namelijk de bank overnemen en er zelf de lakens uitdelen tot de crisis voorbij was en de zaak tegen aantrekkelijke voorwaarden weer naar de privé kon worden doorgeschoven.
Want wat deed de regering? Ze kocht Fortis, dat is bekend, maar verkocht de bank ook meteen weer door aan het Franse BNP Paribas. Al moest die, onder druk van misnoegde kleine aandeelhouders, tot drie maal nieuwe voorwaarden onderhandelen. Als tegenprestatie werd de Belgische overheid de belangrijkste aandeelhouder van de Franse bank.
“Dat betekent dat de Belgische staat dus niet de hele winst van Fortis opstrijkt,” aldus een nuchtere De Grauwe, “maar slechts een 10 procent daarvan. Dat het vroegere Fortis weer in goede doen is, en dus ook weer een belangrijke marktwaarde vertegenwoordigt, betekent in de eerste plaats dat de Belgische staat daar miljarden heeft laten liggen. Nu wordt onmiskenbaar duidelijk dat de Belgische staat in die hete herfst een waardevol bezit voor een appel en een ei heeft verkwanseld.”
Het hoera-verhaal van minister Reynders van Financiën, dat de Belgische overheid goed verdient aan de diverse vergoedingen die de banken moeten betalen voor o.m. de staatswaarborgen, de leningen en de speciale bankentaks (eigenlijk een vergoeding voor de staatswaarborg voor de spaardeposito’s) klinkt De Grauwe dan ook bijzonder cynisch in de oren.
Luc Baltussen
