Zonder filezorgen naar het festival

Het was nooit zijn jongensdroom om ondernemer te worden, maar de gevoeligheid voor mobiliteit en verkeer zat er bij Bart Busschaert altijd al in. Hij stond mee aan de wieg van Cambio-autodelen en ging daarna aan de slag bij een studiebureau voor verkeer en mobiliteit, waar hij vooral bezig was met recreatief verkeer. "Een groeiend segment, alleen paste die focus niet zo goed in het bureau, dat meer op woon-werkverkeer was gericht. Ik merkte ook dat klanten vragende partij waren voor een mobiliteitscoördinator die deel uitmaakte van hun team, eerder dan voor iemand die vanachter zijn bureau een plan levert." En dus richtte Busschaert zijn eigen bedrijfje op, puur gericht op recreatief verkeer, onder de naam Scelta Mobility -- 'scelta' is Italiaans voor 'keuze'. De manier waarop mensen zich in hun vrije tijd verplaatsen, is wel degelijk een keuze die organisatoren van evenementen kunnen beïnvloeden, meent Busschaert. "Vroeger beschouwden organisatoren van evenementen en verantwoordelijken van publieksattracties mobiliteit als iets waar zij niets mee te maken hadden. "Het verkeer zit vast, onze bezoekers hebben daar last van, maar wij kunnen daar weinig aan doen", dachten ze. En er zijn er nog altijd die zichzelf niet beschouwen als betrokken partij, laat staan als actor in het mobiliteitsverhaal. Een zekere vorm van chaos zien velen blijkbaar als iets dat nu eenmaal hoort bij een evenement. Ook omdat de bezoekers volgend jaar toch terugkomen, al hebben ze dit jaar uren in de file gestaan." Toch wordt de druk om de mobiliteit professioneel aan te pakken stilaan groter, merkt Busschaert. "Al was het maar omdat omwonenden het niet meer pikken dat de hele stad vol geparkeerd staat of dat ze gegijzeld worden in hun eigen straat of dorp. Sommigen procederen zelfs tegen grote publieksevenementen, al lijkt vooral de gevoeligheid voor geluidsoverlast groot." "Organisatoren komen nu naar ons omdat ze een mobiliteitsplan moeten kunnen voorleggen om een evenement te mogen organiseren." Voorlopig is dat geen algemene wettelijke verplichting, al zijn er wel initiatieven in die richting. "De Brusselse regering heeft onlangs zo'n verplichting ingevoerd, al is het nog wachten op de uitvoeringsbesluiten. Het is ook afwachten hoever zo'n plan moet gaan, en voor welke evenementen het verplicht wordt." Verplichting of niet, Busschaert wil organisatoren ervan overtuigen dat ze wel degelijk een impact kunnen hebben op het verplaatsingsgedrag van hun bezoekers. "Door de locatiekeuze, het begin- en einduur, het aantal inritten, de faciliteiten voor fietsers, de communicatie, enzovoort." Festivals als Rock Werchter, Graspop en Tomorrowland zijn al overtuigde klanten. Voor dat laatste festival leidde Scelta Mobility ook de eerste Amerikaanse editie in goede mobiliteitsbanen. Ook de voorbije editie van Music for Life in De Schorre en de Antwerp 10 Miles maakten gebruik van de diensten van de Gentse start-up. Maar evengoed werkt Scelta Mobility voor kleinere evenementen. "Zij hebben ons bijvoorbeeld nodig omdat er wegwerkzaamheden in de buurt zijn, of omdat ze naar een andere locatie trekken. We werken ook voor toeristische attracties zoals De Schorre, die worden overrompeld bij mooi weer, en voor evenementenlocaties zoals Antwerp Expo, die worstelen met piekmomenten als verschillende beurzen samenvallen." Scelta Mobility levert een ruim aanbod van diensten, gaande van puur advies tot een volledig uitgewerkt mobiliteitsplan, met coördinatie ter plaatse tijdens het evenement. "Soms staan we slechts in voor één deelaspect. Voor een oudejaarsevenement regelden we een shuttledienst, voor een boerderijevenement in Geel bedachten we een manier om mensen de afstand van de parkings naar het terrein te voet te laten afleggen in plaats van met de pendelbus. Dat lukte door een wandelpad aan te leggen, en door de wandelaars een gratis drankje en een wedstrijd aan te bieden." Een goed mobiliteitsplan zorgt voor een betere bereikbaarheid en beperkt de hinder voor de omwonenden. Maar het zorgt er ook voor dat de noodroutes bereikbaar blijven voor de hulpdiensten en dat de verplaatsingen op een efficiënte en duurzame manier gebeuren. Een van de doelstellingen van een mobiliteitsplan kan zijn om mensen uit de auto te krijgen. "Onze ervaring leert dat een groot percentage van de mensen bereid is de auto te laten staan, op voorwaarde dat er comfortabele en veilige alternatieven zijn. Mensen zijn bereid om best lang te wandelen of te fietsen of met het openbaar vervoer te komen. Ze zien ook wel de voordelen in: geen files, geen alcoholcontroles. Maar dan moet er wel een vlotte verbinding zijn, ook na afloop van het evenement. Moeten ze drie keer overstappen, dan haken ze af." Maar een groot deel van de bezoekers zal altijd met de wagen komen, weet Busschaert. "Dan komt het erop aan de verkeersstromen zo goed mogelijk op te volgen, te sturen en te spreiden, al vanop een ruime afstand. Voor Tommorowland geven we al op de Brusselse en Antwerpse ring informatie over hoe Boom kan worden bereikt. Want klassiek komt iedereen via de A12, terwijl het terrein even dicht bij de E19 ligt. Niet iedereen volgt altijd ons advies -- velen volgen koppig hun gps (lacht) -- maar we merken wel dat het effect heeft." Verkeersmaatregelen zijn maar één facet van een mobiliteitsplan. "Goede communicatie is het halve werk. Zo krijg je bij de verkoop van tickets de postcode van je bezoekers. Dat geeft je de kans meteen gerichte informatie mee te geven over de bereikbaarheid. Graspop legt autocars in vanuit verschillende steden, en stuurt samen met de tickets een link naar de site waar je de bustickets kunt kopen. Op je website kan je, naast het plannetje van Google Maps, ook informatie geven over de treinstations in de buurt, over de bewaakte fietsenstalling, enzovoort." "Heel wat organisaties betrekken ons van bij het begin van het proces. We zijn aanwezig op overlegmomenten over campings, ticketing, programmatie, enzovoort. Dat is belangrijk, want iedere beslissing heeft een invloed op de verkeersstromen. Doordat we de mensen, de organisaties en de processen kennen, kunnen we snel maatregelen nemen. Dat kan bijvoorbeeld gaan over een extra parking die last minute moet worden gevonden omdat de voorziene parkings drassig worden bij regenweer. Die wijzigingen moeten we snel kunnen communiceren, bijvoorbeeld door middel van dynamische signalisatie. Soms moeten we één en ander bijsturen door noodweer. Omdat we in nauw contact staan met alle partijen -- organistoren, overheid, De Lijn, de NMBS, de politie, het verkeerscentrum,... -- kunnen we snel beslissen en communiceren. Meestal zijn die noodscenario's al vooraf opgemaakt." Alle voordelen en maatschappelijke druk ten spijt, zijn er ook nog hindernissen te nemen. "Soms zijn organisatoren bang dat ze er financieel op achteruitgaan als ze aan hun mobiliteit sleutelen. Want wie met de auto komt, betaalt parkeergeld, wie met de trein komt niet. Hoewel die laatsten dat misschien compenseren door meer te drinken. En als je minder parking nodig hebt, kan je die vrijgekomen ruimte voor iets anders gebruiken. Maar dat moeten ze eerst willen inzien." Busschaert betreurt wel dat die organisaties die hun verantwoordelijkheid opnemen door de impact van hun evenement te beperken, daar niet voor beloond worden. "Integendeel: wanneer extra bussen of treinen worden ingelegd, wordt de factuur altijd aan de organisator gepresenteerd. Voor een speciale pendelbus is dat logisch, omdat dat een extra dienst is, maar voor de uitbreiding van een bestaande lijn begrijp ik dat minder." Is Scelta Mobility nu nog in een kleine niche actief, dan doen de maatschappelijke evoluties vermoeden dat de sector groeipotentieel heeft. Het eerste boekjaar, dat pas in september wordt afgesloten, zal positief uitdraaien. En ook het volgende jaar ziet er goed uit. "We zijn nu met zijn tweeën en ik overweeg nog een aanwerving. Maar ik ben een voorzichtige ondernemer, want het is hoe dan ook een onzekere sector, omdat we telkens contracten hebben voor één jaar. Zorgen voor een ruime en diverse klantenportefeuille is de boodschap." In die diversificatiepolitiek past ook de lancering van een nieuw product: "Voor kleinere evenementen met een beperkt budget, willen we, samen met partners, een betaalbaar pakket aanbieden waarmee ze zelf aan de slag kunnen. Een pakket met advies op maat, checklists en bijhorende diensten zoals bijvoorbeeld de levering van verkeersborden en de aanvraag van vergunningen." KARIN EECKHOUT, FOTOGRAFIE WOUTER RAWOENS"Buurtbewoners pikken het niet meer dat de hele stad vol geparkeerd staat of dat ze gegijzeld worden in hun eigen straat of dorp"