Zoeken naar de oorsprong

Paul Pourveur schreef voor theatergezelschap De Tijd een tweeluik over het zoeken naar de oorsprong van mens en wereld.

Op vraag van theatergezelschap De Tijd schreef auteur Paul Pourveur twee teksten die met een tussenpoos van een week in première gaan en nadien samen op toernee te zien zijn: ” Vaders en Zonen” en ” Noorderlicht“. In een regie van Lucas Vandervost maken drie acteurs de dubbele opdracht rond: Dirk Buyse, Wim van der Grijn en Vandervost zelf. Paul Pourveur (°1952) kan niet alleen bogen op een stevige reputatie als scenarist voor film en televisie, maar is tevens één van onze meest vooraanstaande theaterauteurs. Sinds het midden van de jaren tachtig heeft hij zich ontwikkeld tot een voorbeeld van een nieuwe dramaturgie, die hij met hand en tand verdedigt: een vorm van toneelschrijfkunst die niet langer gebaseerd is op een klassieke verhaallijn en psychologie, maar die, naar het voorbeeld van Heiner Müller, associatiever en fragmentarischer, zeg maar postmoderner van aard is. Voor het tweeluik dat hij schreef voor De Tijd, ging hij uit van de vraag van Lucas Vandervost om iets te maken rond de oorsprong van de mens. Toen hij merkte dat de gangbare theorieën daarover wisselden naargelang van het wereldbeeld dat op een bepaald moment door de wetenschap gehanteerd werd, besloot hij zich meer en meer te richten op de verschillende mogelijke benaderingen van de werkelijkheid. Noorderlicht speelt zich daarom af in Hotel Metropole in Brussel in de nacht van 28 op 29 oktober 1927. Daar vond toen één van de vermaarde Solvay-conferenties plaats, een staten-generaal van de wetenschap waar theoretici als Einstein, Bohr Heisenberg en Schrödinger op aanwezig waren. De Solvay-conferentie van 1927 betekende de doorbraak van de quantummechanica, meer bepaald van het onzekerheidsprincipe, het wetenschappelijke besef dat het onmogelijk is de werkelijkheid te kennen. Drie personages wachten in de lobby van het hotel angstvallig op het oordeel dat Einstein over de revolutionaire denkbeelden van zijn collega’s zal vellen: een anonieme deelnemer van de oude school die zijn wereldbeeld stilaan in duigen ziet vallen, een paleo-antropoloog op doorreis die in de eerste plaats bekommerd is om een telefoontje van zijn toekomstige echtgenote, en een receptionist die in het hotel het houvast zoekt dat hij kwijt is sinds zijn traumatische oorlogservaringen in de loopgraven. Pourveurs tekst biedt een verrassend helder en soms vrij luchtig portret van drie mensen op een keerpunt in de geschiedenis.

In “Vaders en Zonen” is de situatie minder strak gedefinieerd. Ook hierin duiken drie personages op met een probleem: ze zijn niet alleen overleden, ze zijn ook nog eens ongeïdentificeerd. Op zoek naar zichzelf graven ze in hun herinneringen en proberen ze opnieuw vat te krijgen op de geschiedenis. Vaders en Zonen ontstond in nauwe samenspraak met de acteurs Dirk Buyse, Wim van der Grijn en Lucas Vandervost.

“Vaders en Zonen” is te zien in de Gentse Minard tot en met 14 maart, “Noorderlicht” gaat er op 18 maart in première en speelt er tot en met 21 maart. Reserveren: Tel. (09) 267.28.28. Nadien zijn de beide voorstellingen in wisselende combinaties te zien in Leuven, Dilbeek, Turnhout, Brussel, Lokeren, Maasmechelen, Brugge, Tongeren, Kortrijk, Tielt en Antwerpen.

P. Anthonissen