Zo onderhandelt u met de fiscus

Van januari tot oktober 2010 werden 7156 faillissementen uitgesproken. Volgens de FOD Economie waren 3941 daarvan het resultaat van een dagvaarding door schuldeisers. Verschillende bronnen vermelden de fiscus en de RSZ als belangrijkste schuldeisers. Nadien komen de dagvaardingen door het openbaar ministerie. De cijfers illustreren hoe moeilijk ondernemers het hebben om zich gewonnen te geven en hoe goed de openbare besturen de terugbetaling van hun schuldvorderingen opvolgen.

Wat gebeurt er wanneer een ondernemer een kwartaal achterstaat met het betalen van de bedrijfsvoorheffing of de btw? “Alles hangt af van de financiële slagkracht van het bedrijf”, weet Patrick De Mets, auditeur-generaal bij de Algemene Administratie van de Inning en de Invordering. De fiscus kan namelijk makkelijk een onderzoek instellen bij de banken en een reeks databases raadplegen met betrekking tot de goederen van zijn schuldenaars. En aangezien de fiscus beschikt over een algemeen voorrecht op de roerende goederen die zich in België bevinden, kan hij beslissen om een wettelijke hypotheek te nemen op het goed van een belastingplichtige (als dat nog niet met een hypotheek is bezwaard) of overgaan tot uitvoerend derdenbeslag op de sommen en effecten die aan de belastingplichtige toebehoren of verschuldigd zijn. Via onder meer interne gegevensbanken weet de fiscus meer dan waarschijnlijk wie uw klanten zijn en kan hij dus probleemloos derdenbeslag leggen op uw openstaande schuldvorderingen. En dat is niet bepaald reclame ten aanzien van uw klanten.

Hoe onderhandelt u over een afbetalingsplan?

“Vóór we met een procedure beginnen, wordt er altijd eerst gepraat”, aldus De Mets. Hij beklemtoont dat er geen wet is die de toekenning van afbetalingsplannen door de fiscus regelt (in tegenstelling tot de toekenning van afbetalingsplannen door de RSZ). Elk geval wordt dus afzonderlijk bekeken. Een ontvanger zal u wellicht een afbetalingsplan toestaan als u hem een borg kunt leveren: een hypothecaire inschrijving, een bankwaarborg… “Ik herinner me een zaak waarin het bewijs van een op handen zijnde storting van Europese fondsen werd aanvaard”, zegt De Mets. Hij wijst er bovendien op dat er telefonische centra ter voorkoming van gedwongen invordering bestaan. Die hebben de taak om contact op te nemen met jonge ondernemingen in moeilijkheden. Hij betreurt dan ook dat vele jonge ondernemers in de grote steden gewoon niet thuis geven.

Rechtsvervolging

Als er geen gerechtelijke herstelprocedure of faillissementsprocedure werd ingeleid, kunnen de fiscus en de RSZ voor de rechtbank de hoofdelijke aansprakelijkheid van bedrijfsleiders of van rechtspersonen inroepen als die hun fiscale en sociale schulden niet hebben betaald. Een bedrijfsleider kan worden veroordeeld om samen met het bedrijf de belastingschuld te betalen. Volgens Patrick De Mets en Jacques Maes, voorzitter van de rechtbank van koophandel in Turnhout, gebeurt dit regelmatig.

Anderzijds kan de fiscus – net als andere schuldeisers – voor of na het faillissement een burgerrechtelijke fout inroepen, bijvoorbeeld als er bepalingen van het Wetboek van Vennootschappen werden overtreden (het startkapitaal was ontoereikend, de jaarrekening werd niet ingediend…). In dat geval kunnen de bestuurders worden veroordeeld tot betaling van een schadevergoeding.

In beide gevallen beklemtoont De Mets dat de fiscus zulke procedures pas opstart als minnelijke procedures niets hebben opgeleverd.