Denkt u bij M&M aan een snoepje? Of aan een radiozender? Ik denk aan ‘mindfulness voor managers’. Verkies je een Nederlandse term, gebruik dan ‘aandachtstraining’. De nieuwe rage. Sceptisch als we zijn, zullen we die rage even onder de loep nemen.
Mindfulness is oosterse meditatie zonder Boeddha. Je leert je geest te focussen op het hier en nu, en vanuit die focus kan je gevoelens zoals angst, honger en zelfs pijn exploreren alsof je een buitenstaander bent in je eigen lichaam. Ik hoor u al zeggen: het zoveelste wollige gedoe, het is weer ‘ik ben oké, jij bent oké’, laten we samen wat wierook branden. Of weer zo’n manipulatief ding, zoals neurolinguistic programming NLP, of andere psychoblabla. Is het echt 3M? Het mirakel van mindfulness voor managers?
Toch is er een merkwaardig verschil. NLP bestaat uit een reeks principes en methodes die je helpen je hersenen beter te gebruiken, maar hoe dat juist gebeurt is erg vaag en de NLP-profeten laten hun beweringen nauwelijks testen. Je moet ze gewoonweg aannemen. Je hebt dus ‘believers’ en ‘non-believers’. Een medewerker heeft ooit een wat langere opleiding NLP gevolgd en vond dit best boeiend, maar rapporteerde toch ook heel wat ‘sektetoestanden’. Je weet wel, je moet er bijhoren, je moet erin geloven, je moet tot de club behoren.
Mindfulness op zijn westers is van bij de start opgevolgd aan een Amerikaanse faculteit geneeskunde (meer bepaald de Stress Reduction Clinic van de universiteit van Massachusetts). En dan weet je genoeg. Evidence based medicine. Geen belang waarom of hoe het werkt, als het maar werkt en geen vervelende nevenverschijnselen vertoont; en kijk mindfulness werkt. Uit hersenscans en experimenten blijkt dat de meditatietechnieken zonder Boeddha wel degelijk ‘de geest verruimen’, mensen creatiever en empathischer maken. Er zijn letterlijk honderden wetenschappelijke studies verricht over mindfulness en zoals het echte wetenschap betaamt: met wisselende resultaten (alleen goeroes falen nooit), maar meestal toch wel met overtuigende effecten, veel meer dan laten we zeggen acupunctuur of homeopathie. In het allerslechtste geval, heb je wat gerust en ben je wat meer relaxed geworden.
Mindfulness vindt zijn succesvolste toepassingen in de geneeskunde, waar uiteraard iedereen (behalve vele artsen) al lang weet dat gezondheid zich afspeelt op het raakvlak tussen lichaam en geest. Placebo’s bewijzen dat elke dag. De zogenaamde mind body medicine (MBM voor wie van afkortingen houd) is een snelgroeiende en uiterst relevante tak in de geneeskunde, vooral rond pijnbestrijding, omgaan met kanker, en uiteraard alle levensstijlziektes zoals diabetes.
Maar is het iets voor managers? Uiteraard. Managers moeten plannen maken, maar moeten die in het hier en nu realiseren. En hebt u ook zo’n afwezige chef (of partner?). Hij is blijkbaar op een andere planeet, de planeet van het volgende plan, het vorige conflict, of de eigen getormenteerde gevoelens. Wat een plezier te handelen met een manager die er echt voor jou is! Mindfulness helpt zeker beter om te gaan met stress, helpt managers creatiever te zijn, toleranter voor verschilllen en noem maar op. Het belangrijkste instrument voor een manager is de manager zelf. In zekere zin zou mindfulness dus een verplichte competentie moeten zijn voor elke manager. Maar dat is uiteraard theorie. Wordt het een echte rage? Zal het lukken? Waarschijnlijk niet. Omdat het geen quick fix is. Je zou het kunnen vergelijken met het lezen van je handleiding van je recorder. Heb je dat gedaan? Natuurlijk niet. Dat ding moet van de eerste keer goed werken. Aandachtstraining helpt je geest beter te gebruiken, maar het is wel een training. Geen enkele manager gelooft dat je een goede golfer kan worden met slechts twee uur training. Maar je zou wel je hersenen op een andere manier moeten gebruiken na een sessie van een uur. En de kapers liggen al klaar voor de mindfulnesskust. Boeken overstelpen de markt, de opleidingen worden steeds korter; we zijn echt niet ver meer weg van de ‘one minute mindful manager’. Mislukken gegarandeerd. Je hoeft je niet al mindful op te stellen om te begrijpen waarom.
De auteur is partner-hoogleraar management aan de Vlerick Leuven Gent Management School.
MARC BUELENS
Mindfulness helpt zeker beter om te gaan met stress, helpt managers creatiever te zijn, toleranter voor verschilllen en noem maar op.
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier