“Ze liegen dat ze zwart zien”

In het land van Louis Pasteur, Marie Curie en Auguste Comte groeit samen met de antiglobaliseringsbeweging het verzet tegen de klassieke wetenschap en vooruitgang. In zijn nieuwe boek gaat publicist Guy Sorman frontaal in de aanval tegen tegenstanders van klonen, globalisme en klimaatopwarming. Een gesprek.

Deze week is het mediashow in Parijs. Trends reisde naar het Normandische platteland om de intellocraten aan de Seine te kloppen. Een boek van Sorman fait toujours la une. Guy Sorman presenteert in “Le Progrès & Ses Ennemis” weerleggingen, beschuldigingen en bezweringen. Hij gelooft in feiten, wetenschap en vooruitgang. Sorman schreef twintig boeken over politiek. Ook over het liberalisme heeft hij een aantal werken op zijn actief staan. Het bekendste is La Solution Libérale uit 1985, bij ons uitgegeven door Lannoo, en _ meldt een heruitgave _ Couronné par l’Académie française. Sorman is een kameraad van Guy Verhofstadt ( VLD) en inspireerde hem bij het schrijven van zijn burgermanifesten. ” Mon ami Guy zit vandaag in de tang van de groenen. Wat voor zinnigs kan hij vertellen over de dwaze Tobin Tax als voorzitter van de Europese Unie? Als hij zijn liberale mening doordrukt, wankelt zijn Belgische coalitie. Meer in het algemeen betreur ik de middelmatigheid van de huidige politici. In Genua zijn ze er zelfs niet in geslaagd om te scoren tegen de antiglobalisten. Die hardschreeuwers bepalen de publieke agenda, niet de legitiem gekozen vertegenwoordigers van de volkeren.”

De antiwetenschap werkt volgens een bekend mechanisme, weet Sorman: “Kies gevoelige terreinen, verspreid valse informatie, doe alsof ze bewezen is, fabriceer simplistische verklaringen en verleid de bangeriken, de tegenstanders van elke verandering. Of het nu gaat om genetisch gewijzigde gewassen, kernafval, klonen of het Amazonewoud, telkens trachten de profeten van de ondergang ons schrik aan te jagen en een hoge borst op te zetten als redders van de mensheid. Wat zij willen is niet de waarheid, maar de macht die hen telkens ontglipt in een wereld van redelijkheid.”

Verzet tegen totalitairen

In het gehucht Piencourt bij Lisieux stookt Sorman zijn eigen calvados. Hij is geboren in Lot-et-Garonne uit een joodse familie die vluchtte uit Rusland voor de bolsjewieken en uit Duitsland voor de nazi’s. “Je hoeft je niet eerst zwaar te vergissen in je leven voor je kiest voor een menswaardige, vrije ideologie,” glimlacht hij. “Mijn grootouders en ouders waren slachtoffers van het rode en het bruine totalitarisme, en ik bleef dus uit het extremistische vaarwater van Régis Debray en Guy Debord van de Internationale Situationiste, mijn naïeve vrienden uit mei ’68. Bovendien had ik de liberalen Raymond Barre en Raymond Aron als hoogleraar.”

TRENDS. In uw boek toont u, met bronnen op papier, dat 95% van de feiten over de negatieve gevolgen van de genetisch gewijzigde gewassen, de opwarming van het klimaat, het klonen enzovoort, op drijfzand steunen.

GUY SORMAN: “Ze liegen dat ze zwart zien. De moderne contestatairen verloochenen de feiten en zweren bij mythes. Neem de opwarming van het klimaat. Daarover is geen eensgezindheid in de kringen van de klimatologen. Zelfs al is er een opwarming, dan loopt die over zoveel jaren, is ze zo verwaarloosbaar en is ze zo disparaat verdeeld over alle continenten, zeeën en luchtlagen, dat je er niets zinnigs over kan zeggen en dat er ook niets zinnigs aan gedaan kan worden. Door de vooruitgang zal de mensheid overal, zoals nu al in het Westen gebeurt, milieubewuster kunnen zijn. Milieubewustzijn is een vorm van moderniteit die ontstaat door het stijgen van het inkomen, de welvaart, de verwachtingen van de burgers. Kijk naar kernenergie. Tsjernobyl was geen probleem van de kernenergie, maar een probleem van de onbekwaamheid van het sovjetregime. Kernenergie is een verdedigbaar alternatief voor steenkool en aardgas als energieverwekker. Dit blijft om obscurantistische redenen onbespreekbaar. Geen enkele Europese politicus durft het debat te voeren.”

Waar komt die schemer over wetenschap en feiten dan vandaan?

SORMAN. “Ik ben een liberaal en een rationalist, maar ik heb er geen moeite mee om toe te geven dat de ontkerstening, en dan bedoel ik het zich afkeren van de Grieks-joods-christelijke traditie, de oorzaak is van de terugkeer naar la pensée archaïque et primitive. De mensen zijn ontworteld en lopen achter valse profeten aan, leugenaars, halfwassen wijsgeren en charlatans. De groenen voeren een heidens discours; de mens is niet hoger dan de natuur, hij is er deels of volledig aan ondergeschikt, in het beste geval een rentmeester. De natuur verovert dus rechten op de mens die het waardenerfgoed van de Grieken, de christenen en de joden onderuit haalt. De natuur wordt totalitair.”

Spookt José Bové van de anti-McDonald’s en de Confédération Paysanne rond Piencourt, door het Normandische platteland?

SORMAN (brede lach): “Die moet hier niet uitpakken met zijn grapjes en proefvelden platbranden. Het zou hem duur te staan komen. De Normandische boeren hebben een sens de propriété die van hem gehakt zou maken. José Bové is een karikatuur. Die man vertegenwoordigt niets of niemand bij de boeren. Hij heeft succes wegens de gevoelens van nostalgie naar zuiverheid, ruimte en verworteling die hij oproept bij de stadskinderen en de kleinkinderen van la paysannerie. Iedereen in Frankrijk heeft een vader, grootvader, oom of neef met boerenwortels. Met als gevolg dat de steedse kijk op het boerenleven té romantisch is. De boerenstiel is hard, vuil en vaak proletarisch. Vandaag is 3% van de Fransen landbouwer. Bové illustreert de irrationaliteit van het Franse gepieker.”

De werkgeversleiders blijven passief bij de verdediging van de redelijkheid en de feiten. Geven ze de tegenstanders vrij spel?

SORMAN: “Werkgevers, ingenieurs en de technisch-economische pers zweren bij de feiten, dat is hun aard. Maar ze geloven ten onrechte dat de extremisten van de leugen uit zichzelf het licht zullen zien. Ze menen dat de oppositie gebaseerd is op misverstanden. Dat als de feiten op een rij gezet worden, de tegenstand verwasemt. Die analyse zonder fantasie en zonder kennis van de menselijke psyche is een grove fout. Zeer veel mensen geloven in fabels en verzinsels en laten zich verblinden door hun gevoelens en vrees. Aan een ruime meerderheid van de mensen zijn feiten en wetenschap niet besteed.”

Wat moet er dan gebeuren? Dialogeren met de groenen? Met de antiglobalisten? Met de vernietigers van de proefvelden voor nieuwe gewassen? Guy Verhofstadt zal hen een brief schrijven.

SORMAN. “Dat is verloren moeite. Je dialogeert niet met mensen die naar feiten zoeken, je bekvecht met gelovigen waarvan de voorgangers een verborgen antikapitalistisch agenda hebben en waarrond een schare van halfintellectuelen en meelopers cirkelt. Het enige wat de inspanning loont is rechtstreeks naar de burgers te gaan en de grofheden van les ennemis du progrès te weerleggen. Win het hart en de hersenen van de massa, hoe moeilijk ook. Jean-François Revel en ik worden bijvoorbeeld uitgespuwd door de Franse academici, maar we hebben meer en meer gehoor bij de Franse burgers.”

U sprak met de Amerikaan John Zerzan, antropoloog en verdediger van een wereld met 100 miljoen mensen en een terugkeer naar de jacht en de bessenpluk. Hoe verliep dat?

SORMAN (ernstig). “Dat is een van de meest onthutsende ontmoetingen tijdens mijn onderzoek van twaalf maanden. John Zerzan is 56, een vruchtbare schrijver met een lezerskring over de hele wereld, dankzij apostelen die zijn teksten op het internet brengen. ‘De mens is verminkt door de beschaving’, is zijn vertrekpunt. Zerzan woont in de staat Oregon, omringd door boeken, een kapotte televisie, een telefoon zonder internetaansluiting en zonder computer. Zonder Seattle zou Zerzan slechts een icoon zijn van de West-Amerikaanse underground. ‘Vijf miljoen jaar lang heeft de mensheid haar Gouden Tijd gekend. Die Gouden Tijd is abrupt afgebroken door de landbouw, door het sedentaire leven.’ Zerzan pleit voor een terugkeer naar die primitieve tijd, volgens hem een vrijwillige keuze _ ‘de traditionele mens leefde even bewust als de moderne mens’. Hoe hij met zijn nieuwe flower power people die ommekeer zal verwezenlijken, laat hij in het midden. Hoe verwijder je 5,9 miljard mensen van deze planeet om er 100 miljoen over te houden. Met geweld? Met concentratiekampen? Daarop krijg je geen antwoord, maar laat me toe om te zeggen dat Zerzan geregeld op gevangenisbezoek gaat bij Theodore Kaczynski, de Unabomber. Die malloot kreeg levenslang omdat hij gedurende twintig jaar vanuit zijn hut in de Rocky Mountains bompakketten stuurde naar intellectuelen die bijdroegen tot de technische vooruitgang. John Zerzan leidt tot explosies als Gothenburg en Genua. Hopelijk níét in Gent en Brussel.”

De socialisten waren traditioneel de gelovigen van de vooruitgang, de technocratie, de withete vlammen van de kennismaatschappij. Vandaag schuifelen zij gedwee achter de sentimentalisten van de antiglobalisering en de antiwetenschap.

SORMAN. “Ik vind het godgeklaagd dat op het Europese vasteland de socialistische leiders _ kijk naar Jospin, kijk naar Schröder, kijk naar Di Rupo _ afzweren wat Blair wel aandurft: kiezen voor het experiment en de technologie. Blair neemt zijn antiglobalisten op de schop, verdedigt het klonen, verzet zich tegen het obscurantisme van Prins Charles en zijn obsessie voor organische landbouw. Dat heet het ware socialisme, een socialisme van de déesse raison.”

U staat haaks op de overheersende ideologie van Frankrijk, die in West-Europa meer aanhang krijgt: het anti-Amerikanisme?

SORMAN. “Als men niets te zeggen heeft, dan wordt men anti-Amerikaans. Het verzet tegen Amerika ontstaat uit de leegte van de Franse intelligentsia van vandaag. Ik vergelijk het met de fameuze en terechte vaststelling l’anti-semitisme, c’est l’idéologie des imbéciles. Zo is l’anti-américanisme, l’idéologie des imbéciles d’aujourd’hui. Je ziet een heruitgave van de wedijver om de eerste rang tussen de Grieken en de Romeinen. De Grieken als bezitters van de échte cultuur en de Romeinen als de machtigen zonder cultuur, mercantiel en brutaal. De nieuwe Romeinen, onze Amerikaanse vrienden, zijn vaak irritant, maar die irritatie mag je niet laten verkankeren tot een haatsysteem, een ideologie van de afwijzing. Ik heb geen afkeer van het Engels als overheersende taal. Ik ben blij dat over de hele wereld steeds meer mensen één taal voor een groot deel spreken. Het Engels is sterker dan het Latijn; die wereldtaal werd bijvoorbeeld niet begrepen door de Chinezen. De anti-Amerikanen verwarren cultuur met film en software. Daarbuiten is er een ongelooflijk terrein waarop wij even goed blijven als de beste Yankees. Vergeet niet dat de Amerikanen de culturele diversiteit bevorderen. Zij verdedigen de Kosovaren, de Kroaten, de Tibetanen en ondanks de mondialisering en de overheersing van het Engels ankert de Amerikaanse politieke cultuur in het respect voor minderheden. En dat ondanks ontsporingen tijdens de slaventijd en de moeizame emancipatie van de zwarten.”

Europa slaagt er niet in de Amerikaanse reus bij te halen. Hoe kom dat?

SORMAN. “Ik zie het machtige Amerikaanse imperium en blijf daar nuchter bij. Liever een verre onderdaan van een Amerikaans imperium dan een onderworpene van het sovjetimperium. Vandaag is het modieus, in mijn land zelfs in hoge mate, om tegen de lelijke Amerikanen tekeer te gaan. Die mensen missen elk historisch besef. In 1975 schreef Raymond Aron in een boek _ dat is amper een kwart eeuw geleden en hij was een domoor noch een paniekzaaier _ hoe hij de opmars van het sovjetleger naar West-Europa vreesde en hoe de Europese Unie een protectoraat kon worden van de USSR. (schaterend) Je préfère vivement le protectorat des américains.”

Frans Crols

“De hardschreeuwers bepalen de publieke agenda, niet de legitiem gekozen vertegenwoordigers van de volkeren.”

“Ik vind het godgeklaagd dat socialistische leiders als Jospin, Schröder en Di Rupo afzweren wat Blair wel aandurft: kiezen voor het experiment en de technologie.”

“José Bové betekent niets bij de boeren. Hij heeft succes bij stadskinderen met een té romantisch beeld van de boerenstiel.”