Zakenreiziger moet in 2008 dieper in portemonnee tasten

Studies laten er geen twijfel over bestaan: zakenreizen worden in 2008 duurder. Vliegtuigtickets, hotels of huurwagens: ze zullen allemaal meer kosten. De vraag was nog nooit zo groot en het aanbod kan nauwelijks volgen.

De sector van de zakenreizen heeft al een aantal jaren de wind in de zeilen. Twee van de grootste organisatoren van zakenreizen ter wereld hebben nu vlak na elkaar een toekomstonderzoek uitgevoerd om te peilen naar de trends voor 2008. Zowel BCD Travel als American Express Business Travel zijn ze het roerend eens over één zaak: de zakenreizen kennen een duidelijke boom. Bovendien zal de vraag vanuit de markt in 2008 nog sterker worden en volgens American Express zelfs het beschikbare aanbod overtreffen. In die omstandigheden mag je er ook van uitgaan dat de prijzen zonder al te veel scrupules zullen worden opgetrokken.

Of het nu gaat om vliegtuigtickets, overnachtingen op hotel, het huren van een wagen of een vergaderzaal, allemaal zullen ze volgend jaar duurder worden. American Express verwacht dat de gemiddelde kostprijs van een zakenreis met 6 % tot 7 % zal stijgen. De prijs van een doorsnee buitenlandse zakenreis – all inclusive – zal in 2008 toenemen van 2057 naar 2199 euro (algemeen gemiddelde alle bestemmingen samen). Intussen is, zowel wat de vluchten als de hotelinfrastructuur betreft, de druk van de tussenpersonen op de operators indrukwekkend geworden.

Vliegtuigen voor 80 % gevuld

Jean-François De Mol, directeur bij BCD Travel, beaamt: “In juli van dit jaar haalden de luchtvaartmaatschappijen een bezettingsgraad van meer dan 80 %. Dat is enorm. Bovendien zitten sommige hotels dicht tegen het verzadigingspunt. Dat is onder meer het geval in Sjanghai, Londen en New York.” En dat zijn niet zomaar losweg gekozen bestemmingen: ze staan in de top vijf van de landen waarnaar in de sector de vraag het hoogst is. Kenmerkend voor de grote belangstelling die zijn immense markt geniet, staat China nu al op de tweede plaats in de hitparade van meest gevraagde bestemmingen voor de komende tien jaar, net na de Verenigde Staten. In 2020 zou China zelfs naar de eerste plaats kunnen doorschuiven, net voor India, dat in dat vooruitzicht al volop hotels aan het bouwen is.

“Er worden steeds meer zakendeals afgesloten in China, India of Rusland”, zo bevestigt Erwin Willems, verantwoordelijk voor het departement Business Travel bij het reiskantoor Omnia. “De vraag is aanzienlijk, maar het aanbod volgt niet. Het resultaat is dat de prijzen pijlsnel de hoogte ingaan.” Dat is meer bepaald het geval voor hotels in Moskou, waar de tarieven hoge pieken halen. “Reken op 300 tot 400 euro voor een overnachting in een eenvoudig drie- of viersterrenhotel.” Een bijkomend kenmerk is dat er daar over de prijs niet te pingelen valt. Dat in tegenstelling tot andere bestemmingen zoals Bahrein of Qatar, die weliswaar eveneens duur zijn, maar waar er volgens de agent nog een reële ruimte blijft voor onderhandeling.

Dat is alvast een meevaller in een regio waar een overnachting 158 dollar (109 euro) kost, een tarief dat overigens dicht in de buurt van het Europese gemiddelde ligt (156 dollar of 108 euro), maar dan weer ver boven de 122 dollar (84 euro) die voor het Amerikaanse continent geldt of de Aziatische nachten die plafonneren op 136 dollar (94 euro). Over het algemeen zouden de hotelprijzen volgend jaar met 6 tot 9 % kunnen stijgen, althans volgens BCD Travel. Zijn concurrent American Express houdt het echter ronduit bij een toename van de prijzen voor overnachtingen tussen 11 en 14 %.

Ondanks de investeringspolitiek van de grote hotelketens en die moet leiden naar een toename van het aantal kamers de komende jaren, blijft de vraag zwaar doorwegen. Vooral in de drukst bezochte bestemmingen zoals Dubai, waar de hotel- infrastructuur al voor 85 % bezet is tegen een gemiddelde prijs van 298 dollar (206 euro) per nacht.

De mogelijkheden om een betere prijs voor hotelovernachtingen te bedingen, zijn schaars. De reisagent moet uiteraard zijn rol spelen bij de onderhandeling over de prijs – en we hebben gezien dat de bestemming wel degelijk de prijs beïnvloedt – maar de klant moet zich tegelijk flexibel opstellen wat de timing betreft. De factuur kan sterk verschillen naargelang van het tijdstip van het verblijf en zelfs naargelang van de dag in de week. “Om te kunnen genieten van een gunstiger tarief moet u te allen prijze de periodes vermijden dat er grote beurzen of belangrijke manifestaties plaatsvinden, die nu eenmaal in alle grote steden georganiseerd worden”, legt Christian Claessens, directeur bij PricewaterhouseCoopers, uit. “We vragen aan ons reisbureau om speciaal op dat kostprijsaspect te letten.”

Langeafstandsvluchten duurder

Niet alleen de verblijfskosten stijgen. Het vliegtuigticket gaat in 2008 eveneens de hoogte in. BCD Travel heeft het over een stijging tussen 2 en 4 %, American Express ziet het nog iets ruimer: +1 tot 4 % voor binnenlandse vluchten (in economy), +5 tot 8 % voor langeafstandsvluchten (in businessclass). Ook hier worden de prijzen opgetrokken door de toenemende vraag van de reizigers in het algemeen en van de zakenreizigers in het bijzonder.

De internationale vluchten zitten nog altijd in de lift. Het internationaal luchtverkeer is in 2007 met 6,3 % toegenomen. Volgens een studie van de ACI, een vereniging die de belangrijkste luchthavens ter wereld groepeert, is het aantal passagiers in de periode 2006-2007 met 4 % gestegen. Tijdens diezelfde periode botsten de groeivooruitzichten voor de totale capaciteit van de luchthavens op een plafond van 3 %. Verwacht wordt dat het totale aantal passagiers tegen 2020 zal oplopen tot 7 miljard, maar tegen die tijd zal de capaciteit van de luchthavens, zoals die nu voorzien wordt, slechts goed zijn voor 6 miljard bezoekers.

BCD Travel besluit daaruit dat de kwaliteit van de vliegreizen daaronder zal lijden. Overbelaste luchthavens en lange vertragingen worden dagelijkse kost voor business travellers. De luchthavens en de luchtvaartmaatschappijen lijken de problemen die op de zakenreizigers afkomen nu al onder ogen te zien. Die brengen immers (heel wat) tijd door op de luchthaven en willen die tijd zo rendabel mogelijk gebruiken. In de transitzones van de luchthavens schieten de loungezones als paddenstoelen uit de grond. Wifiverbindingen, vergaderzalen, ontspanningsruimten, kleine of grote restauratie, alles wordt in het werk gesteld om het verblijf van de zakenman zo aangenaam, maar ook zo productief mogelijk te maken.

Als hij evenwel de prijs van het ticket wil drukken, zal de zakenman zijn bestemming zorgvuldig moeten uitkiezen. “Vluchten binnen Europa zijn eerder goedkoop geworden”, analyseert Pieter De Keersmaeker, directeur van het kantoor Belgian Air Travel. “Sommige tarieven van Brussels Airlines zitten al in de buurt van de low cost. Daartegenover staat dat de langeafstandstarieven de pan uitswingen.”

Moeten we dan een daling van de vraag naar langeafstandsvluchten verwachten? Waarschijnlijk niet. Bij zakenreizen primeert immers het commerciële belang. “Een vliegticket naar China kost ongeveer 1600 euro”, bevestigt Jean-François De Mol. “Dat is duur, maar voor de onderneming komt het er vooral op aan dat de reis rendeert.”

Rust boven Atlantische Oceaan

Voor de zakenreizigers die afwisselend in Europa en de Verenigde Staten werken, zit er een opklaring aan te komen. Door het ‘open sky’-akkoord van april 2007 zullen de mogelijkheden voor intercontinentale verbindingen tussen Europa en Amerika toenemen. In dat verband wordt gehoopt op een ruimer aanbod, scherpere concurrentie en zachtere prijzen. Het verdict zal vallen in maart 2008, wanneer de nieuwe reglementering van kracht wordt.

Niemand twijfelt er intussen aan dat het vliegtuig het favoriete vervoermiddel van de zakenman blijft. Zijn spoorrivaal, bijvoorbeeld, breekt alleen door op de hst-trajecten tussen de grote steden en daarbij ligt de maximale afstand op 500 km. “Daarboven haalt het vliegtuig de bovenhand”, verzekert Jean-François De Mol ons.

De zakenreiziger en zijn bedrijf zijn overigens nog niet aan het einde van hun budgettaire lijdensweg: in 2008 zullen bijkomende structurele kosten de lijst van de uitgaven doen aanzwellen. Zo zouden de kosten die verbonden zijn aan de organisatie van vergaderingen met 8 % tot 10 % toenemen.

De stijging van de grondstofprijzen (die een weerslag heeft op de voedingsprijzen) en de benzineprijs, de algemene toename van de hotelkosten, het zijn allemaal factoren die de uitgavenkolom zullen spekken. En dan hebben we het nog niet gehad over de huur van een auto, die eveneens gevangen zit in de haussespiraal van de petroleumproducten, of over de golf van energiebesparingen die de verhuurders ertoe brengt om de wagens in hun vloot te vervangen door minder energieverslindende exemplaren, die dan wel in de aankoop meer kosten. Voorziene toename: 5 tot 7 %.

Het zal er voor de bedrijven dus op aankomen om in hun voorlopig budget voor 2008 die cascade van verhogingen in de post reizen te voorzien, kwestie van te vermijden dat er zich ontsporingen voordoen of dat in de loop van het boekjaar de zeilen gereefd moeten worden.

Door Philippe Coulée, Gilles Quoistiaux en Guy Verstraeten