Winkelen in cultuur

Dat de immobiliënwereld allesbehalve “immobiel” is, bleek nog maar eens tijdens de jongste Mapic-beurs in Cannes. Als we de specialisten mogen geloven, is winkelen in de grote, periferische handelscentra alweer achterhaald. Dé nieuwste trend: de combinatie van cultuur en stadsleven.

Toegegeven, met onze inleiding zullen we misschien enkele personen voor het hoofd stoten. Sommigen zijn er immers van overtuigd dat de lofzang van de perifere handelscentra nog lang niet is uitgezongen. En toch: tijdens de vierde editie van Mapic (Marché professionnel de l’implantation commerciale et de la distribution), afgelopen maand in het Franse Cannes, bleek dat het succesvolle concept “cinema en winkelen” vandaag niet langer volstaat: winkelbezoekers hebben nood aan diversiteit en frappante gebeurtenissen om hun eentonige leventje te doorbreken.

Om aan deze voorwaarden te voldoen, hebben promotoren in de recentere centra onder meer vijvers en dierenparken aangelegd. Maar ook daar is er een zekere leemte. “Het winkelen alleen wordt vervelend,” vindt Michael Beyard, vice-voorzitter van het befaamde Urban Land Institute. “We stellen een duidelijke terugkeer vast van het ‘zielegebeuren’ in de distributiesector. Artificieel ogende complexen slaan niet meer aan.”

NEW YORK.

Stadscentra blijven de plaatsen bij uitstek waar hoegenaamd geen verveling kan optreden omwille van de versmelting van sociale, commerciële en culturele functies. Toch moeten die stadscentra opnieuw de gastvrijheid uitstralen die ze vaak in de loop der jaren hebben verloren. Diverse actoren hebben dit begrepen en storten zich op stedelijke revitaliseringsprojecten van een geheel nieuw type, waarbij cultuur als locomotief fungeert.

Een voorbeeld daarvan is de succesvolle samenwerking tussen de stad New York en Walt Disney Imagineering (vastgoedfiliaal van Walt Disney), die heeft geleid tot een volledige opwaardering van 42th Avenue, hartje New York. Het project startte met de renovatie van het Amsterdam Theater door Walt Disney. Dankzij de belastingheffing op de gebouwen in de straat, heeft de stad New York heel de buurt nieuw leven kunnen inblazen. Het klassieke sneeuwbaleffect bleef niet uit: andere schouwburgen werden gerenoveerd, een cinemacomplex ( AMC) opende zijn deuren evenals nieuwe handelszaken, waaronder een Walt Disney store. Resultaat: een volledig nieuw straatbeeld.

Het succes van dit initiatief stoelt op een doeltreffend partnerschap tussen de openbare en de privé-sector. “Een stad alleen bezit niet de nodige budgetten om een revitaliseringproject van de openbare plaatsen te leiden,” legt Mitch Hill, senior vice-voorzitter van Walt Disney Imagineering uit. “En de promotor verdient niets aan de renovatie van een openbaar gebouw – of het nu een stadion is of een schouwburg. Toch bestaat er een onmiddellijke “return” wanneer cultuur en ontspanning rechtstreeks in de handelsruimte worden geïntegreerd.

Zijn in ons land oplossingen van deze aard denkbaar? Hoewel de middelen niet vergelijkbaar zijn, kunnen dergelijke initiatieven hier en daar toch worden opgemerkt. Er zijn al vzw’s opgericht die openbare en privé-actoren samenbrengen, en die verschillende redynamiseringsprojecten van onze stadscentra op het programma hebben. De aanwezigheid op Mapic van verschillende Waalse steden (Aarlen, Luik, Charleroi en Bergen) alsook van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest, getuigt van het herwonnen dynamisme.

LISSABON.

Eén zaak blijft te betreuren. Inzake distributie hinkt België flink achterop. Onze handelscentra, voor het merendeel verouderd, hebben niet dezelfde evolutie meegemaakt als elders in de wereld. De reden hiervoor is de strikte reglementering inzake socio-economische vergunningen, die zonder twijfel noodzakelijk is, maar die elke stimulans van de gezonde concurrentie afremt. Te veel projecten zagen nooit het levenslicht terwijl de goedgekeurde initiatieven jaren moeten (en zullen moeten) wachten voordat ze van de grond komen.

Een verstarring die sterk contrasteert met de ontwikkelingen in andere Europese steden, bijvoorbeeld Lissabon. Dankzij de Expo heeft deze stad een stedelijk revitaliseringsproject op het getouw gezet met onder meer de bouw van twee dicht bij elkaar gelegen complexen ( Colombo en Vasco da Gama), die beide kunnen worden bestempeld als de meest geslaagde projecten van die aard. Vasco da Gama (46.000 m^{2) groepeert bijvoorbeeld activiteiten met betrekking tot ontspanning, handel, huisvesting en kantoren, in perfecte harmonie en op een uiterst opmerkelijke site.}

V.P.