Wie zijn de best betaalde bestuurders?

De gemiddelde bestuurder van een Bel20-bedrijf verdiende in 2005 79.640 euro, of 3,9 % meer dan het jaar ervoor. De best betaalde bestuurder is Paul Buysse (960.000 euro).

In 2005 kostten de raden van bestuur van alle Bel20-bedrijven (behalve Colruyt, want daar zijn geen vergelijkbare cijfers van) in totaal 17,2 miljoen euro. Dat is een schijntje van de bijna 120 miljoen euro die de directiecomités kosten. KBC heeft de duurste raad van bestuur, vooral omdat hij 22 leden telt. Bekaert en Fortis zijn de volgende in de rij (zie tabel 1: De duurste raden van bestuur). Bekaert heeft dat vooral te danken aan zijn erg dure voorzitter, Paul Buysse.

De Bel20-bedrijven tellen 216 bestuurders, of gemiddeld elf per onderneming. Dat levert een gemiddelde vergoeding per bestuurder op van 79.640 euro. Als we Omega Pharma (dat met hoofdaandeelhouder Marc Coucke nogal atypisch is) buiten beschouwing laten en ook de uitzonderlijk hoge vergoeding van Paul Buysse, zakt het gemiddelde tot 72.608 euro.

Als we een vergelijkbaar staal nemen (bij Bekaert en Agfa-Gevaert zijn 2004 en 2005 moeilijk vergelijkbaar), blijkt de vergoeding van de gemiddelde bestuurder met 3,9 % gestegen te zijn. Daarmee bedienen de bestuurders zichzelf minder rijkelijk dan hun management, dat er in 2005 met 12 % op vooruitging (Trends, 25 mei 2006, blz. 40).

De best betaalde gemiddelde bestuurder vinden we bij Omega Pharma (zie tabel 2: Wat verdient een bestuurder van een Bel20-bedrijf?), maar dat is dus een nogal uitzonderlijk bedrijf omdat grootaandeelhouder Marc Coucke daarin zetelt. Coucke was bij de chief executive officers – hij combineert de functie van CEO en voorzitter, tegen de code-Lippens in – een van de slechtst betaalde.

Laten we Omega Pharma buiten beschouwing, dan wordt Fortis het bedrijf dat zijn bestuurders het best betaalt: 149.693 euro gemiddeld.

Vergoeding Buysse halveert

Bij vijf bedrijven krijgt de voorzitter van de raad van bestuur een dubbele vergoeding. In een aantal andere worden eerder arbitraire bedragen betaald. Topper is Paul Buysse van Bekaert die 960.000 euro opstrijkt (zie tabel 3: Wat verdient de voorzitter van een Bel20-bedrijf?). Buysse verklaarde zijn hoge vergoeding door het feit dat hij een riant betaalde CEO-functie in Engeland bij Vickers moest laten staan. Hij heeft ook 100 % van zijn tijd aan Bekaert besteed (volgens het jaarverslag moet dat minstens 50 % zijn). Buysse heeft ook geen andere mandaten in beursgenoteerde bedrijven. Het blijft natuurlijk merkwaardig dat hij bijna evenveel verdient als de CEO, Julien De Wilde. Buysses loon zal in de volgende jaren wel fors lager liggen: 600.000 euro in 2006 en 500.000 de twee volgende jaren.

Waarschijnlijk zal in 2006 Jan Huyghebaert de nummer één worden. Hij krijgt als voorzitter van KBC Groep 868.254 euro. Door de fusie van Almanij en KBC Bankverzekeringsholding in 2005 is deze vergoeding niet opgenomen in onze lijsten (hij wordt vermeld in een voetnoot van het jaarverslag van KBC Groep).

De kloof met de nummer drie – Fortisvoorzitter Maurice Lippens strijkt 330.000 euro op – is groot. Ludo Verhoeven van Agfa-Gevaert en Herman Daems van Barco verdienen 200.000 euro of meer.

In de top van de best betaalde individuele bestuurders worden de eerste acht plaatsen door de voorzitters ingenomen. Dan volgen de andere Fortisbestuurders (van plaats negen tot achttien) met vergoedingen die gaan van 139.000 naar 124.000 euro (onder meer Philippe Bodson, Daniel Janssen en Piet Van Waeyenberge). De top twintig wordt dan vervolledigd door Arnoud de Pret (InBev, 94.000 euro) en Lutgart Van Den Berghe (Belgacom, 92.000 euro). We weten niet wat de voorzitter van Solvay, Daniel Janssen, verdient.

Zitpenningen: een dom systeem

De gemiddelde vergoeding van een bestuurder kan allerlei zaken verbergen: een dure voorzitter of meer vergaderingen waardoor de kost hoger wordt. Daarom is het ook interessant te kijken naar de basisvergoeding voor een gewone bestuurder. De meeste bedrijven geven die aan in hun jaarverslag. Het gemiddelde bedraagt 30.475 euro. Waar we konden vergelijken, is er slechts één bedrijf dat het basisbedrag heeft verhoogd (UCB). Delhaize kondigt een verhoging aan voor 2006.

In acht van de negentien bedrijven krijgen bestuursleden daar nog een zitpenning per vergadering bovenop, variërend van 1000 euro tot 5000 euro (Belgacom). Een raad van bestuur vergadert gemiddeld zeven of acht keer per jaar. Georges Jacobs, voorzitter van UCB, vindt het een dom systeem. “We zijn toch geen kinderen die je moet lokken met een snoepje.”

Waar wel hier en daar een verhoging te merken is, is in de vergoeding voor de comités. Die draait rond 2000 à 2500 euro per vergadering. Solvay en Umicore betalen 4000 euro per vergadering van het auditcomité. De voorbereiding en de verantwoordelijkheid van dat comité zijn dan ook redelijk zwaar. De frequentie van comitévergaderingen bedraagt gemiddeld drie à vier per jaar.

Volgens Georges Jacobs wordt het remuneratie- en benoemingscomité steeds belangrijker. Hij zetelt zelf in dat comité bij Belgacom, Delhaize en SN Airholding. “In de remuneratiecomités wordt de opdracht ingewikkelder,” zegt Jacobs. “De loonstructuur wordt heel complex en ik vrees dat men te ver gaat. Als comité moeten we ervoor zorgen dat de bonussen en golden parachutes niet overdreven worden. Ik ben ook erg voorzichtig op het vlak van aandelenopties. Je moet ervoor zorgen dat de managers niet alleen oog hebben voor hun opties en dus voor de aandelenkoers. Managers vrezen dan industriële beslissingen te nemen die op korte termijn de aandelenkoers negatief zouden kunnen beïnvloeden. Bij UCB keek ik soms wekenlang niet naar de koers. Ik heb mijn opties ook altijd zo snel mogelijk geliquideerd. Ik wou geen aandeelhouder zijn. Hoe kan je vrij praten op een roadshow als je weet dat de dag erna de koers stijgt en dus je aandelenpakket ook? Ik wou mijn vrijheid van spreken houden. Het leven is meer dan geld.”

Guido Muelenaer