Weg naar confederalisme ligt open

Is een vergelijk voor het symbooldossier Brussel-Halle-Vilvoorde bepalend voor de toekomst van België? Wellicht niet. Op langere termijn kan wel eens blijken dat een ander politiek feit veel meer determinerend is voor hoe België er de komende decennia zal uitzien. Het gaat over het belangenconflict dat de Vlaamse regering zo goed als zeker opnieuw zal inroepen tegen de hervorming van de federale banenplannen. Daarin bevinden zich volgens de Vlaamse regering maatregelen die nadelig zijn voor de Vlaamse arbeidsmarkt. Het gaat bijvoorbeeld over het afbouwen van lastenverlagingen voor 50-plussers die een job hebben. Vlaanderen, dat vooral moeite heeft om zijn oudere werknemers aan de slag te houden, heeft er alle belang bij dat de werkgelegenheidsgraad bij die groep stijgt. Maatregelen die oudere werknemers duurder maken, moeten dus tot elke prijs vermeden worden, is de redenering van Vlaams minister van Werk Philippe Muyters (N-VA). Vandaar het belangenconflict.

De impact van zo’n stap kan niet worden overschat. De werkgelegenheidsmaatregelen zijn het gevolg van een federaal interprofessioneel akkoord tussen werkgevers en vakbonden. De federale regering is gebonden door de belofte aan de sociale partners om dit akkoord uit te voeren. Een Vlaams belangenconflict tegen federale banenplannen betekent dat de federale overheid niet langer in staat is cruciale maatregelen te nemen zonder de goedkeuring van de deelstaten. Via het belangenconflict verwerft Vlaanderen een soort van vetorecht in het federaal sociaaleconomisch beleid en dringt het door tot het hart van het Belgische overlegmodel. Dit is de facto confederalisme. Het Vlaams Parlement doet er goed aan dit institutioneel instrument de komende maanden als stok achter de deur te houden. Het kan als breekijzer worden gebruikt om tot een regionalisering van arbeidsmarktbevoegdheden te komen. Het is de logica zelve dat deze bevoegdheden integraal aan de deelstaten toekomen, zodat ze elk een eigen doelgroepenbeleid kunnen voeren. Hoe sneller dit gebeurt, hoe liever. Het aantal werklozen stijgt. Experts zijn het erover eens dat het nog jaren zal duren vooraleer de arbeidsmarkt deze crisis heeft uitgeziekt. Een Vlaams arbeidsmarktbeleid kan daarvoor de nodige medicijnen aanreiken.

Meteen wordt ook aangetoond dat dit land nood heeft aan een nieuwe institutionele organisatie, waarbij het politieke zwaartepunt bij de deelstaten ligt, die dan samenkomen om een aantal zaken op confederaal niveau te regelen. Een revolutie is dat niet. De manier waarop er sinds 2007 op federaal niveau aan politiek wordt gedaan, heeft veel weg van een permanente internationale conferentie tussen Vlamingen en Franstaligen met verkenners en ontmijners die als een diplomatieke go-between fungeren.

BriefingMilquet en Muyters op ramkoers, blz. 18

y Door Alain Mouton

Een Vlaams belangenconflict tegen banenplannen betekent dat de federale overheid geen cruciale maatregelen meer kan nemen zonder de deelstaten. Dit is de facto confederalisme.

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier

Partner Content