Wed eens op een aandeel

Tot voor kort had enkel een handvol beleggers van CFD’s gehoord. Sinds de invoering van de speculatiebelasting zijn die afgeleide producten plots populair als een alternatief voor aandelen. Maar er zitten addertjes onder het gras.

De afkorting CFD staat voor contract for difference. Het product ontstond in de jaren negentig in Groot-Brittannië, om een belasting uit de weg te gaan. Het is een contract tussen twee partijen: een belegger en de aanbieder, de broker. Beide partijen sluiten een weddenschap af op de richting die de koers van een onderliggende waarde uitgaat. U kunt een longcontract (de koers zal stijgen) of een shortcontract (de koers zal dalen) afsluiten. De onderliggende waarde kan een aandeel zijn, maar ook een munt, een beursindex, een grondstof en een rentevoet.

Een CFD is een afgeleid product omdat de waarde wordt afgeleid van de waarde van een ander actief. Het woordje difference slaat op het verschil in waarde dat het actief heeft op het moment dat u de weddenschap start en het moment dat u ze stopzet. Wint u de weddenschap omdat de koers in de juiste richting is geëvolueerd, dan moet de broker u de winst uitbetalen. Zit u ernaast, dan moet u het verlies aan uw broker uitkeren en ziet u uw saldo op uw rekening slinken.

Wedden met een hefboom

Het belangrijkste kenmerk van een CFD is zijn hefboom. U kunt met een beperkte inzet de volledige stijging of daling van de waarde meepikken. Stel dat u verwacht dat de koers van het aandeel van Bekaert gaat stijgen. Uw CFD-broker afficheert 27,10 en 27,15 euro als bied- en laatkoers – de prijs waartegen hij een short- en een longcontract wil afsluiten. Aangezien u op een stijging mikt, gaat u een longcontract aan. U plaatst een weddenschap op 1000 aandelen. U kunt dat aantal vrij bepalen. Als u de aandelen op de beurs koopt, kost u dat 1000 x 27,15 euro = 27.150 euro (zonder kosten). Sluit u een long CFD-contract af, dan werkt u met een marge en hoeft u slechts een fractie van dat bedrag voor uw weddenschap te reserveren.

Met welke hefboom u mag werken, hangt van de broker af. Sommige staan 5 procent toe, andere – zoals Lynx – 12,5 procent. Is de minimummarge 5 procent, dan kunt u die order afsluiten door 5 procent van 27.150 euro, of 1357,5 euro, in te zetten. Dat bedrag wordt op uw rekening geblokkeerd. Het is ook het maximumbedrag dat u kunt verliezen. Zodra de koers met 5 procent daalt, bent u uw inzet kwijt. Stijgt het aandeel met 10 procent, dan wint u 2715 euro, goed voor een winst van 200 procent.

Hoog risico

Het grote voordeel van dit afgeleide product is dat u met beperkte middelen aanzienlijke posities op de markt kunt innemen. U kunt zeer gemakkelijk inzetten op een neerwaartse beweging van een actief, wat op de beurs bijna uitsluitend is weggelegd voor institutionele beleggers. CFD’s bieden ook de mogelijkheid om zeer kort op de bal te spelen. Aangezien u op zowat elke onderliggende waarde posities kunt innemen, wordt de hele financiële wereld uw speelveld. U kunt proeven van de wereld van de professional.

Maar er zijn ook veel nadelen aan verbonden. CFD’s zijn zeer risicovolle producten. Als de koersen sterk schommelen, kunt u uw volledige inzet zeer snel verliezen. U bent verplicht om openstaande posities, zeker die met een hoge hefboom, bijna constant te volgen. Er is ook een tegenpartijrisico. De broker kan zijn hand overspelen, waardoor hij niet meer aan zijn betalingsverplichtingen kan voldoen.

Het is geen sinecure om met CFD’s winstgevend te zijn op lange termijn. Slechts één op de tien traders zou daarin slagen. Het is zeer moeilijk de markt constant op korte termijn te verslaan. Hoe scherper de marge – en hoe minder u uw eigen geld inzet – hoe moeilijker dat wordt. Gezien het hoge risico, zijn CFD’s niet weggelegd voor de goedehuisvader-belegger. De kans is te groot dat u uw geld verliest.

Liquide aandelen

In Groot-Brittannië, de bakermat van de CFD’s, zijn tientallen brokers. Iedere aanbieder bepaalt er naar goeddunken zijn aanbod en zijn voorwaarden, zoals de hefboom en de kosten. In Groot-Brittannië focussen die producten vooral op Britse en Amerikaanse aandelen en grote Europese waarden. Voor een Belgische belegger is dat niet zo interessant. Bovendien moet hij dan geld overschrijven naar een Brits rekeningnummer.

In ons land bieden enkel Lynx, Keytrade Pro (het platform van Keytrade Bank dat enkel toegankelijk is voor gespecialiseerde beleggers) en het minder bekende WH Selfinvest CFD’s aan, en dan nog alleen op de meest liquide Belgische aandelen. De Nederlandse broker DeGiro werkt al een tijdje aan een aanbod van CFD’s op Belgische aandelen, als alternatief voor de aandelen die op Euronext Brussel noteren. De doelstelling is CFD’s te fabriceren waar geen hefboom op is. Wilt u dan 1000 aandelen van Bekaert kopen, dan moet u het hele bedrag op uw rekening hebben. Maar de ontwikkeling duurt langer dan verwacht. Het blijkt niet zo eenvoudig alles rond te krijgen.

Kosten en belastingen

Een CFD-contract afsluiten is niet gratis. De broker rekent per transactie een commissie aan, die kan oplopen tot 0,10 à 0,20 procent. Op een CFD is geen beurs- of speculatiebelasting verschuldigd, omdat het product niet op een beurs noteert. De broker afficheert de koersen en sluit de weddenschappen af. Er komt geen andere tussenpersoon aan te pas.

De invoering van de speculatiebelasting heeft de populariteit van CFD’s fors opgedreven. Maar aandelen inruilen voor CFD’s om die heffing te ontwijken, is geen goed idee. Het zijn twee totaal verschillende producten.

Francis Muyshondt

CFD’s zijn zeer risicovolle producten. Als de koersen sterk schommelen, kunt u uw volledige inzet zeer snel verliezen.