'We willen mee zijn in de consolidatiegolf'

De windmolenwieken draaien, er blaast een frisse wind op het 15 hectare grote fabrieksterrein van Marlux naast het Albertkanaal. De gedelegeerd bestuurder Yves Dupont en de financieel directeur Davy Ras lachen voor de fotosessie tussen de metershoge opgestapelde tegels, "vers gebakken" uit de tegeloven in de reuzenfabriekshallen. Marlux uit Tessenderlo is een sprekend voorbeeld voor zijn Ierse moeder, de bouwmultinational CRH. Het bedrijf is wereldwijd actief, als marktleider in Noord-Amerika, en heeft belangrijke posities in Europa. Zo is CRH marktleider in bouwmaterialen in de Benelux. Marlux is het bekendste filiaal en de bekendste merknaam van CRH, naast het in merkbekendheid verpletterende Gamma. "Marlux levert uitsluitend aan de professionele markt", duidt Yves Dupont. "Maar we zijn wellicht ook bij de consument bekend met onze sponsoractiviteiten." (zie kader Cyclocrossen met Kevin Pauwels.) Toegegeven: het productengamma van Marlux leent zich niet meteen tot bevlogen massaconsumptie. Voor de privéconsument verkoopt het bedrijf terrastegels, betontegels voor opritten, sierbestrating, muursteentjes, palissades en tuinverlichting. Voor de publieke markt, via het filiaal Stradus Infra, fabriceert de onderneming voetpaden, verkeersdrempels en materiaal voor ronde verkeerspleinen. "Wij maken vooral zware materialen, tegen relatief lage prijzen, met hoge transportkosten. Onze producten zijn in hoofdzaak beperkt tot een actieradius van 100 kilometer rond de fabriek. Zeker voor de klinkers. De tegels hebben meer toegevoegde waarde en worden ook naar de buurlanden geëxporteerd", legt Yves Dupont uit. Vandaar dat het bedrijf alleen al in België zes fabrieken heeft: drie in Vlaanderen, drie in Wallonië. De voorbije jaren werd een fabriek in Alken gesloten en een productielijn voor klinkers stopgezet in Tessenderlo. Dat kwam niet alleen door de recessie vanaf 2008, maar ook door de concurrentie uit Azië. "Er is een importtsunami van heel dunne keramische tegels uit Azië", sakkert Yves Dupont. "Maar vorig jaar investeerden we 1,2 miljoen euro in een nieuwe tegelproductielijn. Er is een duidelijke trend naar grotere tegels. Vroeger moest het gezelliger, landelijker. Dat was de fermettestijl. Vandaag wil de consument strakkere, moderne, grotere tegelformaten. Onze producten zijn ook dikker, robuuster en solider dan die van Chinese makelij. Ze zijn gemakkelijker te plaatsen. De kosten per eenheid zijn hoger, maar de kosten om ze te plaatsen zullen lager uitkomen." Marlux schermt zelfs met het reclamewoord 'Belgisch'. "We verdedigen ons met chauvinisme. We steunen de Belgische economie. CRH is een van de grootste werkgevers van het land." CRH heeft een dertigtal filialen in België. Die hebben als gemeenschappelijk kenmerk een weinig benutte synergie. De enige band zijn de bouwmaterialen. De cementproductie en het structureel beton zijn belangrijke activiteiten. CRH maakte bijvoorbeeld de zware betonnen elementen voor het dak, en het beton van de zittribunes in de Gentse Ghelamco Arena. CRH heeft ook het hekkenmerk Heras in zijn gamma zitten. De Ierse onderneming heeft een heel uitgebreide distributieactiviteit: van de doe-het-zelfketen Gamma, tot bouwmaterialenhandelaars, installateurs en verkopers van sanitair materiaal, verwarming en loodgieterij. Het gros van die Belgische filialen haalt behoorlijke winstcijfers. Met wat meer synergie zou die winst wellicht nog omhoog kunnen. Maar CRH heeft zelfs geen hoofdkantoor voor België. Laat staan dat er een geconsolideerde balans voor ons land zou worden neergelegd. "De nieuwe slogan van de onderneming luidt 'One CRH'. Binnen een jaar zal er dus wellicht meer synergie zijn", duidt financieel directeur Davy Ras. Er worden weliswaar zaken in gemeenschappelijk beheer uitgevoerd, zoals een cashpoolsysteem, of het bedrijfswagenparkbeheer. De informatica van het bedrijf gaat ook in die richting. "CRH heeft een geschiedenis van veel overnames", duidt Davy Ras. "Er heerst nog altijd een zekere autonomie. Niet enkel per land, maar zelfs per bedrijf. We hebben stuk voor stuk goede, rendabele bedrijven, met een goede merknaam." Bovendien blijft CRH onverstoord overnemen. Vorig jaar kocht het Ierse bedrijf in alle stilte nog eens drie Belgische bouwmaterialenhandelaars: Heumatop in Westerlo, Costermans in Essen, en Van den Broeck in Hamme. Allemaal kleinere familiale spelers. "Er is een sterke consolidatie bezig in de sector van bouwmaterialenhandelaars", zegt Yves Dupont. "CRH wil die golf niet missen, want het streeft altijd naar een eerste of tweede plaats in een land. De Belgische markt van bouwhandelaars is nog zeer versnipperd: 600 bedrijven, waarvan slechts 250 grotere bouwmaterialenhandelaars. En slechts een twintigtal behoort tot een grotere industriële groep zoals CRH. Er is dus nog veel potentieel." Zeker omdat het vaak gaat om familiebedrijven van de derde of de vierde generatie. Het aandeelhouderschap wordt dan soms te versnipperd, en de ruimte voor groei is in de Belgische volwassen bouwmaterialenmarkt veeleer beperkt. CRH gelooft wel in die groei, maar dan via een consolidatie en overnames in de markt van kleinere bouwmaterialenhandelaars. Zelfs de conjunctuur trekt nu behoorlijk aan, na jaren van recessie. "De vooruitzichten voor 2015 blijven goed, na al een goed voorjaar", klinkt een tevreden Yves Dupont. "Toch in de privémarkt. Want in de publieke markt is er een enorme druk." De publieke markt is zeer sterk afhankelijk van de verkiezingen. "Momenteel is de publieke markt sterk gedaald", zegt financieel directeur Davy Ras. "Anderhalf jaar voor de gemeenteraadsverkiezingen piekt onze verkoop voor bestrating en betegeling van de openbare wegen. Daarna neemt die verkoop weer af. We kunnen er nu al gif op innemen dat de verkoop voor de publieke sector opnieuw zal pieken tegen 2017, want in 2018 zijn er weer gemeenteraadsverkiezingen. Dat maakt toch een verschil tot 15 procent in onze omzet." Wolfgang Riepl, fotografie Debby Termonia"We hebben stuk voor stuk goede, rendabele bedrijven, met een goede merknaam" - Davy Ras "We steunen de Belgische economie. CRH is een van de grootste werkgevers van het land"- Yves Dupont