Vrijstelling van successierechten versoepeling of verscherping?

Erfgenamen met aandelen aan toonder kunnen nu gemakkelijker vrijstelling van successierechten genieten. Althans, dat beweert de Vlaamse regering. Maar advocaten twijfelen daaraan.

De vrijstellingsvoorwaarden voor successierechten zijn versoepeld, niet verscherpt,” vindt Vlaams minister van Financiën Dirk Van Mechelen (VLD). “Voortaan mogen de belastingplichtigen hun meerderheidsparticipatie in het familiebedrijf gedurende drie jaar vóór het overlijden van de erflater met alle middelen van het gemeenrecht, exclusief de eed, bewijzen.”

In zijn omzendbrief vermeldt minister Van Mechelen drie specifieke technieken:

1. De notulen van de algemene

vergadering.

2. De uittreksels van

dividenduitkeringen.

3. Een attest van de bankinstelling.

Aandelen aan toonder

In de praktijk blijft dat evenwel een moeilijke zaak, aangezien vele belastingplichtigen aandelen aan toonder gebruiken. Beklemtoont minister Van Mechelen: “De opsomming van de bewijsmogelijkheden is niet exhaustief. Dat blijkt uit de bewoordingen onder meer. We willen enkel duidelijk maken hoe men het aandelenbezit in geval van aandelen aan toonder idealiter kan aantonen. Het is zeker niet de bedoeling dat de administratie haar houding ten opzichte van het door de erfgenamen aangevoerde bewijs zal wijzigen.”

Vermogensadvocaat Alain Nijs (Greenille) vreest echter dat de ambtenaren in de praktijk steeds naar de drie vermelde bewijzen zullen teruggrijpen: “Het ononderbroken bezit van aandelen aan toonder zal hoe dan ook tot discussies blijven leiden. Bovendien wil de regering het gebruik van die effecten geleidelijk afbouwen. Vanaf 2008 mogen geen nieuwe emissies meer plaatsvinden. Het anonieme aandelenbezit opent immers de deur voor vele misbruiken. Nu worden heel wat vennootschappen door stromannen opgericht. Dat is niet wenselijk voor een transparant economisch verkeer.”

Aandelen op naam

Toch betekent de omzendbrief geen drama voor de familiebedrijven. Alain Nijs: “Het volstaat om over te schakelen naar aandelen op naam. Naast een gemakkelijker bewijs om het nultarief voor successierechten te krijgen, biedt die techniek nog andere voordelen.” Hij somt vier voordelen op:

1. Het aandeelhoudersregister

beschermt de eigenaarstegen

verlies of diefstal.

2. Met aandelen op naam kan je

gemakkelijker van het verlaagde

tarief in de vennootschapsbelasting

en de investeringsaftrek genieten.

3. De roerende voorheffing kan

lager liggen.

4. Aandelen op naam hoef je niet te

laten drukken, je hoeft geen

afleveringstaks te betalen en bij

een algemene vergadering

geen oproep in de pers te laten

verschijnen.

E.P.