‘Vlaanderen eerst’ wordt ‘België boven’

Door de overname van Nateus overschrijdt de verzekeraar Mercator de kaap van een miljard euro premie-incasso. Wat betekent dit voor Mercator en voor de Belgische markt?

Tien jaar geleden was Mercator bekender voor zijn durfkapitaalportefeuille dan voor zijn verzekeringsactiviteiten. Jan De Meulder maakte in 2004 de overstap van Fortis en kuiste de zaak op. “Het was een hele ommekeer voor het bedrijf”, beseft hij, “De bankactiviteit en de participaties gingen eruit. Resoluut zijn we teruggekeerd naar onze wortels: de verzekeringen.”

De Meulder kreeg de groeimotor weer aan de praat, onder meer door investeringen in de divisie leven, en kon als CEO snel winstcijfers voorleggen. “De rendabiliteit stond en staat voorop”, vertelt hij, “Mercator haalt nu al enkele jaren na elkaar een combined ratio – dat is de verhouding tussen uitbetaalde schadeclaims en premie-inkomsten – van 95 procent. Dat is fantastisch.”

Als beloning schoof De Meulder in 2008 door naar de groepsdirectie van de moedermaatschappij, de Zwitserse verzekeringsgroep Baloise. De Meulder is er verantwoordelijk voor de activiteiten buiten Zwitserland, zeg maar de helft van de business.

Gert De Winter, de huidige CEO van Mercator Verzekeringen, volgde De Meulder op en zette diens strategie voort: focus op verzekeringen voor particulieren en kmo’s, focus op het distributiekanaal van de makelaars, en focus op Vlaanderen. “Sinds 2008 groeien we sneller dan de markt, zowel in leven als in niet-leven”, zegt De Winter.

Mercator ging op zoek naar meer kritische massa, maar wil dat verzoenen met zijn geloof in het makelaarskanaal. “De makelaars zijn blijvers”, denkt De Meulder. “Ze hebben de voorbije jaren lichtjes marktaandeel verloren, maar het blijft al bij al een heel stabiel distributiekanaal.”

Kijken naar opportuniteiten

Sinds vorig jaar kijkt Mercator naar opportuniteiten voor externe groei om zijn positie op de Belgische markt te verstevigen. “Baloise heeft duidelijk de ambitie om te groeien”, zegt De Meulder, “en België is een van onze kernmarkten. Bovendien hebben we de middelen om te groeien: een goede balans en een hoge solvabiliteit.”

In 2010 nam Mercator de groepsverzekeringen van Argenta over, maar vooral de Belgische tak van Avéro Verzekeringen. “Avéro paste strategisch perfect”, aldus De Meulder, “We openden de deur naar Franstalig België en naar het segment van de grote ondernemingen en industriële verzekeringen.”

Na de overname van Avéro zat Mercator aan een premie-incasso van 670 miljoen euro. Met de acquisitie van Nateus (343 miljoen euro premie-inkomsten) overschrijdt de verzekeraar de kaap van het miljard. De Meulder: “In schadebeheer zit de Baloise-groep heel goed, maar de kostenratio is aan de hoge kant. Dat kun je compenseren met schaalgrootte en een volumestrategie.”

Nateus was een dochter van Ethias, die moest verkocht worden in ruil voor de Europese goedkeuring van de staatssteun die Ethias kreeg. Het bedrijf is zowel actief in levens- als schadeverzekeringen, en telt 425 personeelsleden. Door de overname versterkt Mercator zijn positie in levensverzekeringen met 182 miljoen euro, waardoor het marktaandeel op de Belgische markt op 2 procent uitkomt. In schadeverzekeringen komt er 161 miljoen bij en stijgt het marktaandeel tot 7 procent. Naar eigen zeggen, wordt Mercator daarmee het nummer vijf in schade en het nummer elf in leven. In totaal goed voor de negende plaats op de Belgische markt.

Met één belangrijke kanttekening, aldus De Winter: “Wij zaten tot voor kort enkel in het makelaarssegment in Vlaanderen. Als je de cijfers in dit segment bekijkt, zijn we zowel in leven als schade het nummer drie. We gaan nu echt meespelen met de grote jongens.”

Terugkeer naar Franstalig België

De overnames van Avéro en Nateus waren een heel bewuste keuze om een marktpositie in Franstalig België te verwerven. “In 2001 is Mercator er weggetrokken omdat de activiteit te klein was en de resultaten ronduit slecht”, herinnert De Meulder zich. “Maar het was altijd de ambitie om terug te keren. Als je een bestaande portefeuille kunt kopen, heb je meteen voet aan de grond.”

“Dat is de grote uitdaging waarvoor we staan: in Brussel en Wallonië rendabel groeien”, beseft De Winter. “Ook intern is er een belangrijke uitdaging: de mensen waren gefocust op Vlaanderen, terwijl we nu evolueren van een Vlaamse tot een nationale verzekeraar. De reputatie die we in Vlaanderen genieten, moeten we bij wijze van spreken verdienen in Franstalig België.”

Nateus blijft nog een tijdje zelfstandig werken, maar tegen eind 2012 moet zowel Avéro als Nateus in Mercator geïntegreerd zijn. “Er zijn geen grote cultuurverschillen”, oordeelt De Winter, “Dienstverlening aan onafhankelijke makelaars zit in het DNA van de drie maatschappijen.”

Interessant want rendabel

Voor Baloise is België een interessante verzekeringsmarkt, onderstreept De Meulder. Mercator maakte vorig jaar 98 miljoen euro winst. “De markt is redelijk rendabel, zeker in vergelijking met andere Europese landen. Bovendien groeien verzekeringsactiviteiten in België sneller dan het gemiddelde in de eurozone – ook in niet-leven. Er is blijkbaar meer risicobewustzijn bij Belgische ondernemingen.”

“Wij klagen in België nochtans altijd over de hevige concurrentie en de moeilijke markt, maar Jan blijft beweren dat België een van de interessantste markten in Europa is”, lacht De Winter.

En hoe komt dat dan? “Er is een technische logica”, probeert De Meulder. “Ik hoorde Bart De Smet van Ageas onlangs nog zeggen dat de premies voor autoverzekeringen omhoog moeten, omdat de schadefrequentie hoger is en de gemiddelde schade toeneemt als gevolg van de slechte toestand van de wegen. Dat is voor de sector een positieve boodschap. In Duitsland speelt de concurrentie heel hard, waardoor de rendabiliteit in bijvoorbeeld autoverzekeringen ondermaats is.”

Ook in de tak leven zijn de producten in België nog vrij rendabel, omdat de winst niet volledig uitgekeerd wordt aan de polishouders. Maar de rendabiliteit staat wel onder druk door de zogenaamde verzekeringstaks die de overheid in het leven heeft geroepen. En dat vinden De Meulder en De Winter godgeklaagd: “Het gaat om een bijdrage aan het garantiefonds dat gecre-eerd is omdat de banken en één Belgische verzekeringsmaatschappij (Ethias, nvdr) staatssteun gekregen hebben. Zo’n heffing bestaat nergens anders in de wereld.”

Jaarlijks moeten de Belgische verzekeraars een taks op hun Tak21-producten betalen. “Dat is een compleet overbodige heffing”, vindt De Meulder. “In levensverzekeringen zijn de verplichtingen tegenover de klanten volledig afgedekt. De kapitaalgarantie zit in het verzekeringsmodel ingebakken.”

De taks kost de sector naar schatting 150 miljoen euro. Mercator draaide vorig jaar op voor 2 miljoen euro. De Winter: “Dat lijkt niet veel, maar het komt neer op 45 procent van de marge die we hebben op spaarverzekeringen.”

En nu Fidea?

De overname van Nateus is niet het einde van het groeiverhaal. Mercator wordt genoemd als belangrijkste kandidaat om KBC-dochter Fidea over te nemen. “Rendabel groeien en sneller groeien dan de markt, dat zijn onze ambities”, stelt de Winter. “We gaan niet zomaar eender wie of wat overnemen. Er moet een complementariteit zijn, de cultuur moet de onze zijn, de grootte moet beheersbaar zijn, enzovoort. Er zitten condities aan de externe groei.”

Maar aan die condities lijkt Fidea te voldoen, dat kan De Winter niet ontkennen. “Het klopt dat Fidea in Vlaanderen dominant is in de markt van de makelaars. En de filosofie van rendabiliteit is dezelfde als de onze”, zegt hij. Waarna een brede glimlach volgt en de bijna verontschuldigende stelling dat daarmee niet gezegd is dat Mercator Fidea zal overnemen.

Welke positie ambieert Mercator op de Belgische markt? “Er circuleert in de pers een verhaal dat in mijn mond gelegd wordt dat we 10 procent marktaandeel zouden ambiëren”, antwoordt De Meulder. “Maar dat is niet het geval. Wij willen een marktpositie die ons in staat stelt om op een rendabele manier onze makelaars en eindklanten perfect te bedienen. Als dat kan met 7 of 8 procent marktaandeel, zijn we even tevreden. Rendabiliteit en efficiëntie zijn doelstellingen, niet een bepaald marktaandeel.”

De Winter denkt dat de Belgische markt de komende jaren vrij stabiel zal blijven. “Momenteel is een aantal spelers, als gevolg van de toegekende staatssteun, verplicht om activiteiten te verkopen”, zet hij. “Maar zodra die beweging achter de rug is, verwacht ik dat het landschap langere tijd stabiel blijft. 80 procent van het volume is nu in handen van een achttal verzekeraars. Ik denk niet dat er komende jaren heel veel zal verschuiven.”

Ook niet in de distributiekanalen? “Eigenlijk is de distributiediversiteit in ons land vrij groot. Banken, makelaars, direct… ze hebben allemaal een positie. Mercator is gefocust op de makelaars, maar dat betekent niet dat we niet geloven in de mogelijkheden van het bankkanaal.” De Meulder: “In Zwitserland heeft Baloise een succesrijke bankverzekeringsactiviteit. Ik sluit niet uit dat we in België ooit die weg opgaan.”

PATRICK CLAERHOUT, FOTOGRAFIE FILIP VAN LOOCK

” Tien procent marktaandeel is niet mijn ambitie” Jan De Meulder

“Ik denk dat het verzekeringslandschap in België voor langere tijd stabiel blijft” Gert De Winter