“VERPLAETSE WAS DE BEZIELER, MARTENS DE DROMER”

Hoe verzeilde Hubert Detremmerie, de topbankier van Bacob, in Poupehan in 1982? Detremmerie kon wegens griep niet aanwezig bij het interview met Wilfried Martens en Fons Verplaetse, maar ontvangt ons enkele dagen later op zijn fraai gerestaureerde hoeve in het Brakelse. Detremmerie is gezegend met 22 kleinkinderen en kan op het relaas van Verplaetse en Martens geen komma aanmerken.

Detremmerie doet het verhaal van de voorgeschiedenis van het Poupehan-overleg. “Op zeker ogenblik in 1981 kwam Fons Verplaetse, op dat moment de man van de studiedienst van de Nationale Bank, naar me toe met de vraag om te overleggen. Ik was toen lid van het censorencollege van de NBB en we zagen elkaar regelmatig in de Wetstraat op het Bacob-hoofdkwartier. We waren vrienden geworden. Uiteindelijk stelde Fons in 1981 een groep samen die elke tweede donderdagavond van de maand samenkwam bij Bacob om de dramatische sociaal-economische toestand te bespreken. Behalve Fons en ik waren daar ook Jan Hinnekens, Theo Peeters, Paul Matthys, Herman Van Rompuy en Jan Smets als secretaris op aanwezig. Die groep heette officieel de Detremmerie-Hinnekens-groep. Van Poupehan was nog geen sprake. Jef Houthuys wou op dat overleg niet aanwezig zijn, maar ik hield hem goed op de hoogte van de gesprekken. Dat is later ook in Poupehan mijn grote rol geweest: Houthuys inlichten, om ervoor te zorgen dat hij met de maatregelen kon leven. Het was cruciaal dat we Jef wisten te overtuigen van de noodzaak van de maatregelen. Dat lukte omdat Jef een heel grote zorg voor het land koesterde.

“Na de vorming van Martens V kwam Fons naar mij met het voorstel om elkaar terug te zien. ‘Ik heb iets in Poupehan,’ zei hij. In alle rust, ver van alles, tekenden we er het herstelbeleid uit. We gingen er naar de kerk en werden er herkend, maar het heeft nooit de media gehaald. Gelukkig maar. Het overleg moest geheim blijven of alles viel in duigen. De methode-Poupehan was de enige manier om iets ten gronde te veranderen in België. Toen het overleg in 1991 toch bekend raakte, heeft een onderzoekscommissie onderzocht of ik de bank of mezelf had verrijkt op basis van de Poupehan-informatie. Ik kan u zeggen: de bank wist van toeten noch blazen, niet van de devaluatie die op til was en niet van het Poupehan-overleg. De onderzoekscommissie heeft me ook vrijgesproken. Ik wist wat ik deed.

“Het beleid dat we er hebben uitgetekend, is in grote lijnen uitgevoerd. Verplaetse was de grote bezieler, hij bracht de ideeën aan. Hij had nog zijn netwerk op de studiedienst van de Nationale Bank dat het cijfermateriaal aanleverde en was op dat moment een spil op het kabinet van Martens.

“Martens zelf droomde soms weg op het overleg. Hij zat dan naar de radio te luisteren op de lange golf. Dan moesten we hem weer alles uitleggen en dat was mijn taak, want Fons was op zulke momenten zijn vrouw in de keuken aan het helpen. Toch een eigenaardig figuur, die Verplaetse. Als bepaalde informatie te moeilijk was of niet bekend mocht raken, zei hij: ‘ik zal het je later uitleggen’. We stonden soms voor voldongen feiten.”