Verhofstadt II start onder een slecht gesternte: de nieuwe regering geeft amper een antwoord op de uitdagingen van het bedrijfsleven, zo blijkt uit een Trends-doorlichting.
Half mei lichtte Trends de Vlaamse partijprogramma’s door. Daaruit bleek dat VLD en CD&V vooral scoorden op het vlak van bedrijfsvriendelijke standpunten, zoals die werden vertolkt door de patronale organisaties.
Trends onderzocht ook het nieuwe regeerakkoord. De redactie ploos het na op maatregelen die al dan niet positief zijn voor ondernemingen. Op basis daarvan quoteerden we het schrijfwerk van Verhofstadt II met een cijfer van 1 tot 10. De conclusie: veel concrete ondernemingsvriendelijke accenten telt het akkoord niet.
1. Een vernieuwd fiscaal beleid is een van de acht acties van Verhofstadt II om ons land te laten evolueren naar een moderne kenniseconomie. Een echte fiscale lastenverlaging vinden we in het akkoord echter niet terug.
Wel voorziet de regering in een BTW-daling voor tuinonderhoud, geluidsdragers, bouw en horeca. Van andere patronale eisen, zoals een tariefverlaging tot 30 % en de afschaffing van de crisisbelasting, is er geen spoor.
2. De verlaging van de lasten op arbeid die Verhofstadt II wil doorvoeren, is te zuinig. De eerder aangekondigde verlaging van 1,5 miljard euro werd beperkt tot 800 miljoen euro vanaf juli 2004, en dat alleen voor bepaalde categorieën werknemers.
3. Wat de flexibele loonvorming betreft, voorziet het akkoord in een plafonnering van de sociale bijdragen. Zo wordt het aanwerven van hooggeschoolde werknemers weer competitief, een uitdrukkelijke eis van de werkgevers.
Voor die andere eis, de versoepeling van de loonnorm en de automatische indexering, geeft het regeerakkoord zelfs geen aanbeveling of richtlijn voor de sociale partners.
4. De regeringshouding in verband met de aanmoediging vanOnderzoek & Ontwikkeling is zeer dubbelzinnig. Naast de vermelde maatregel ter stimulering van kennisjobs schuift ze de zure appel door naar de gewesten, gemeenschappen en werkgevers, die een zogenaamd stappenplan moeten opstellen dat het wetenschappelijk onderzoek tegen 2010 op 3 % van het bruto binnenlands product (BBP) brengt. Verhofstadt II zwijgt over financiële of fiscale stimulansen om deze mooie gedachte te ondersteunen.
5. Inzake de administratieve vereenvoudiging herhaalt de regering grosso modo de standpunten van de vorige regeringsploeg. De valse start van de ondernemingsloketten en de Kruispuntbank voor Ondernemingen doen het ergste vrezen voor de uitvoering ervan, onder meer ook doordat de bevoegdheden dermate versnipperd zijn.
6. Over de flexibilisering van de arbeidsmarkt bevat het regeerakkoord een… intentieverklaring. Weer blijven er vragen inzake de uitvoering. Maatregelen zoals het tijdsparen en (over)uren opsparen om die later op te nemen, zouden het tijdskrediet vervangen en leiden tot een flexibeler systeem. Wel moet daarover vanaf 2004 nog worden gepraat met de sociale partners.
7. Verhofstadt II was niet eens een feit toen al werd beslist dat de ziekteverzekering jaarlijks met 4,5 % per jaar mocht stijgen. Een strengere controle op het voorschrijfgedrag en maatregelen tegen onverklaarbare (regionale) verschillen fungeerden als pasmunt voor de VLD. Het akkoord bevat weinig nieuwigheden die zullen leiden tot een modernisering van de gezondheidszorg. Met Sociale Zaken in PS-handen is van patronale wensdromen als een volksverzekering of een gedeeltelijke privatisering geen sprake.
8. Verhofstadt II zal de door de vorige regering in extremis goedgekeurde veiling van Electrabels productiecapaciteit en de annulering van haar contracten met EdF (gevolg: meer goedkope stroom uit Frankrijk) ter liberalisering van de energiemarkt uitvoeren indien nodig. Dit voorbehoud creëert de nodige onzekerheid, andere aangekondigde maatregelen ten spijt. Bovendien worden gemeenten geherfinancierd met een extra heffing op het hoogspanningsnet, die vooral het bedrijfsleven treft.
9. Guy Verhofstadt presenteert naar eigen zeggen een operationeel plan dat tegemoetkomt aan de eisen van het Kyoto-protocol. Zo wil de regering het gebruik van aardgas, warmtepompen, zonne- en windenergie goedkoper maken. Ook worden brancheakkoorden en verhandelbare emissierechten – waarvoor ondernemers pleiten – voorzien. Wel blijft de uitstap uit kernenergie gehandhaafd.
10. Is er geld voor Verhofstadt II, dan verbetert de financiering van de ondernemingen. Starters krijgen een lening tegen nul procent als een soort van wachtuitkering. Lukt de repatriëring van buitenlands spaargeld, dan is er geld voor risicokapitaal. Komt er opnieuw een belastinghervorming, dan ontstaat er ruimte voor een verdere vrijstelling van investeringsreserves en fiscaal vrijgestelde beleggingen in bepaalde KMO’s. Te veel als’en om geloofwaardig te zijn.
Eigenlijk geldt die opmerking voor het hele regeerakkoord van Verhofstadt II. “Zuurstof voor het land,” luidt de subtitel van het akkoord. Zuurstof voor ondernemen bevat het amper. Mooie intenties des te meer. Daarom krijgt het regeerakkoord van de Trends-redactie 45 op 100.
Hans Brockmans
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier