Verder kijken dan Samber en Maas

Met Thierry Bodson komt een Waalse regionalist aan het hoofd van de socialistische vakbond ABVV. Op de federale sociale zekerheid na, interesseert het Belgische niveau hem maar matig. Toch zal de Luikenaar straks meer dan hem lief is over de taalgrens moeten kijken.

“Kwaadwillige belemmering van het verkeer.” Zo luidde in 2015 de aanklacht aan het adres van Thierry Bodson en zestien andere ABVV-militanten, nadat ze tijdens een stakingsactie een tijdlang de E40 aan het viaduct van Cheratte in Luik hadden afgesloten.

De nieuwe voorzitter van het ABVV is nochtans verre van een syndicale straatvechter. In een gesprek valt zijn kalme, afgemeten toon op. Binnen de socialistische vakbond wordt hij weleens de ideale schoonzoon genoemd, “maar wel met een donkerrode sjaal”. Meer dan voor zijn acties op het terrein krijgt de Luikenaar lof voor zijn houding tijdens onderhandelingen. “Discreet, kordaat én eerlijk”, zegt Vincent Reuter, oud-topman van de Waalse werkgeversorganisatie Union Wallonne des Entreprises (UWE).

De voorbije tien jaar schoof Bodson als voorzitter van de Waalse vleugel van het ABVV/FGTB aan voor de onderhandelingen in de Conseil économique et sociale wallon (CESW), de Waalse tegenhanger van de Sociaal-Economisch Raad van Vlaanderen (SERV). Steevast goed voorbereid, is te horen. “Open voor het compromis, maar hij stelt van bij het begin grenzen. Dan heeft het geen zin aan te dringen”, zegt voormalig Waals minister Marc Tarabella (PS).

De leden van de federale Groep van Tien, het interprofessioneel overleg tussen werkgevers en vakbonden, zijn gewaarschuwd. Ze moeten de komende maanden en wellicht jaren rekening houden met Bodson. Hij werd vorige week interim-voorzitter van het ABVV, om het straks bij nieuwe voorzittersverkiezingen definitief te worden.

Een beetje tegen wil en dank leidt de Waalse regionalist een Belgische vakbond. Het federale niveau interesseert hem maar matig. De sociale zekerheid mag federaal blijven, de rest is voor de gewesten, is zijn credo. Maar als nationale voorzitter zal Bodson – die Nederlands spreekt – meer dan hem lief is over de taalgrens moeten kijken. Belangrijke hefbomen van het sociaaleconomische beleid, zoals de arbeidsmarkt en de parafiscaliteit, zijn nog altijd federaal en komen op de tafel van de Groep van Tien, waarvan de meerderheid uit Vlamingen bestaat.

Inkomsten onder druk

Bodson volgt Robert Vertenueil op, die het vertrouwen van de centrales kwijt was, zeker in Wallonië. Die hebben al jaren de touwtjes in handen bij het ABVV. Vertenueil zou te weinig met hen hebben overlegd. “Hij gedroeg zich op de hoofdzetel als een soort Lodewijk XIV, ” zegt een topverantwoordelijke van het ABVV. “Het interview met MR-voorzitter Georges-Louis Bouchez, waarover intern geen overleg was gepleegd, was de druppel die de emmer deed overlopen.”

Vertenueil schoof ook een aantal interne problemen op de lange baan. De aantrekkende arbeidsmarkt had negatieve gevolgen voor de inkomsten van de vakbond. Die moest steeds minder werkloosheidsuitkeringen betalen en kreeg daar dus veel minder vergoedingen voor. De voorbije vijf jaar daalden die administratie-inkomsten met 30 tot 50 procent. Maar besparingen lieten op zich wachten. Met de coronacrisis is het tij gekeerd. De vakbond heeft opnieuw meer werk.

Bodson kent die materie. Voor hij opklom tot de top van de Waalse vleugel, was hij van 1994 tot 2002 verantwoordelijk voor de dienst werkloosheidsuitkeringen van de FGTB Luik. Het was zijn eerste baan bij de vakbond, nadat hij in een slagerij en een bank had gewerkt. In de avondschool behaalde Bodson het diploma van boekhouder.

Liever PS dan PTB

Zijn vader was een chemisch ingenieur. De radicaal-linkse reflex kreeg hij van zijn moeder, een poetsvrouw met veel ex-mijnwerkers in de familie. Politiek is Bodson altijd trouw gebleven aan de PS. Het verhaal dat de defenestratie van Vertenueil een gevolg was van de stijgende invloed van de radicaal-linkse PTB/PVDA in de vakbond, wordt ontkend. “Bodson is en blijft een PS’er, wat hem niet belet kritisch te zijn voor de partij. Hij vindt die niet links genoeg en heeft al meermaals gepleit voor een heel linkse Waalse regering van PS, Ecolo en PTB. Als vakbondsvoorzitter heeft hij het recht het partijbureau bij te wonen, maar ik denk niet dat hij zich daar snel zal vertonen”, is bij het ABVV te horen.

Bodson had het al vaak op Elio Di Rupo gemunt. Zeker toen die premier was, zakte de temperatuur tussen beiden onder het vriespunt. Bodson vond een aantal maatregelen, zoals de degressiviteit van de werkloosheidsuitkeringen en de beperking van de inschakelingsuitkering in de tijd, onaanvaardbaar. Di Rupo vindt dat de aanhoudende kritiek van de FGTB zijn partij in 2014 zetels heeft gekost, waardoor het makkelijker werd een coalitie zonder de PS te vormen.