Is de oplopende inflatie slecht nieuws voor pensioenfondsen en groepsverzekeraars? Zullen hun reserves snel smelten als sneeuw voor de zon? Chris Verhaegen, secretaris-generaal van de European Federation of Retirement Provisions (EFPR) is duidelijk: “Hoge inflatie is altijd nadelig. Bij zo’n opstoot wordt het kapitaal aangevreten als de renteopbrengsten onvoldoende hoger gaan. En gezien de voorzichtige beleggingsportefeuille van pensioenfondsen en groepsverzekeringen doet zich hier een probleem voor. Zij kiezen in belangrijke mate voor vastrentende beleggingen als obligaties.”
In België beleggen pensioenfondsen 49 procent en groepsverzekeringen meer dan 70 procent in obligaties. Na de internetcrisis van tien jaar geleden en de financiële crisis van 2008-2009 werden pensioenfondsen door de toezichthouder sterk onder druk gezet om minder te focussen op de volatiele aandelen. “Elk pensioenfonds werd in de richting van obligaties geduwd”, zegt Karel Stroobants, voormalig voorzitter van de Belgische Vereniging van Pensioenfondsen (BVPF). “Gevolg is dat die fondsen en groepsverzekeringen ingeschreven hebben op obligaties met een zeer lange looptijd, tien tot vijftien jaar. Als de inflatie een aantal jaren hoge pieken scheert, dan smelten de pensioenreserves weg.”
Een voorbeeld: een fonds koopt een obligatie op tien jaar met een coupon van 3,75 procent. Maar de inflatie loopt na een aantal jaar op tot 5 procent of meer. Het couponnetje van 3,75 procent is dan zelfs niet meer genoeg om het kapitaal op peil te houden of om de inflatie af te dekken. Verhaegen: “Je blijft met een gedevalueerd kapitaal achter. Het paradigma over beleggen is gewijzigd. Veilige beleggingen bestaan niet meer.”
Philip Neyt, voorzitter van de BVPF, benadrukt dat er bij een beleggingsmix ook rekening gehouden wordt met inflatieopstoten. Er wordt voor 39 procent in aandelen belegd en voor 5 procent in vastgoed. En die bieden wel een redelijke bescherming tegen inflatie. U kan trouwens ook zelf uw groepsverzekering beter beschermen tegen inflatie, door nu al een deel van dat kapitaal in vastgoed te beleggen (zie Moneytalk blz. 19).
Karel Stroobants: “Voor de pensioenfondsen met aanzienlijke obligatieportefeuilles is langdurige inflatie een probleem, maar geen drama. Doordat de pensioenfondsen in België als kapitaal worden uitgekeerd, is het probleem eigenlijk al voor de helft opgelost. Wie morgen met pensioen gaat, krijgt het kapitaal van zijn pensioensparen uitgekeerd en dat is het. In Nederland en Groot-Brittannië wordt het bedrag in geïndexeerde rentes uitbetaald. Als de inflatie jarenlang stijgt, moeten die rentes ook worden aangepast. In die landen wordt meer dan eens ingeschreven op inflatiegekoppelde obligaties.” In dat geval wordt de coupon aangepast aan de inflatie, ofwel wordt de hoofdsom aangepast, ofwel bestaat de bescherming uit een combinatie van beide.
A.M.
