Bill Marriott, de topman van de gelijknamige hotelketen, heeft vorige dinsdag een bezoek aan Gent gebracht. Met het nodige feestgedruis opende hij er het meest luxueuze hotel van de Arteveldestad. Maar valt er veel te feesten op de markt van de vijfsterrenhotels?
Het Marriott hotel is schitterend gelegen aan de Korenlei in hartje Gent. Het Gravensteen ligt op een steenworp. Op de Leie zien we onder een aarzelende lentezon een toeristenbootje passeren.
Wat voordien een braakliggend terrein was, gebruikt door wildparkeerders, werd voor 35 miljoen euro omgevormd in een viersterrenhotel. Het werden er geen vijf, omdat men ook de Gentenaar wil lokken. Maar het zou wél het meest luxueuze hotel van Gent moeten worden. “We hebben een beter dan verwachte bezetting,” maakt de algemeen directeur Paul Suy de balans op van de eerste twee maanden. Zijn hotel opende op 20 maart. De officiële, feestelijke opening – in aanwezigheid van topman Bill Marriott – volgde op 22 mei. “We hebben al klanten die terugkomen,” vervolgt Paul Suy. “Met Marriott zetten wij ook Gent op de kaart. Wij hebben nogal wat Amerikanen die vier, vijf keer per jaar Brugge bezoeken. Voortaan logeren ze in Marriott in Gent.”
Op die dinsdag 8 mei zit het hotel met een bezetting van 80 % meer dan aardig vol. Bayer Health Care houdt er een seminarie. Want een hotel is meer dan kamers. Het is een geheel van diensten, met bar, seminarieruimtes, een restaurant. “We hebben een bezetting nodig van 70 %,” rekent Paul Suy voor. “Maar we gaan in Gent zeker geen prijzenslag ontketenen, zoals die in Brussel bestaat.”
Duur Brussel mist sexappeal
In Hilton Brussel speelt Jochem-Jan Sleiffer de perfecte gastheer. De algemeen directeur van het vijfsterrenhotel aan de Waterloolaan neemt de journalist mee naar de 24ste verdieping. De executive lounge biedt op honderd meter hoogte een riant zicht op de hoofdstad van Europa en het glooiende Pajottenland. Wie slim is, kan in Hilton in het weekend logeren voor honderd euro. “Brussel is niet echt een winstgevende stad,” laat Sleiffer verstaan. “Ik werkte voordien in Londen. Daar kreeg ik een gemiddelde kamerprijs van 225 euro. En dat was een viersterrenhotel.”
Nee, de sector van de luxehotels in Brussel en Vlaanderen oogt niet echt riant (zie ook tabel: De markt kleurt rood). Er zijn een aantal verklaringen voor die magere prestaties. Zo is onze hoofdstad geen echte publiekstrekker. In vergelijking met andere Europese (hoofd)steden scoort Brussel zwak (zie ook tabel: Brussel bij de kneusjes). Vreemd voor de hoofdstad van Europa en de permanente hoofdzetel van de NAVO. Maar Brussel is minder sexy dan bijvoorbeeld Amsterdam, Barcelona, Praag of Wenen. En Brussel kan ook niet op tegen de (economische en financiële) schaalgrootte van Londen en Parijs. Die twee steden herbergen veel meer bedrijvenhoofdkantoren. Dat zwengelt de zakentrafiek aan.
“Londen en Parijs hebben toch wel een ander publiek,” weet Xavier Damster, de algemeen directeur van Hotel Métropole. Wie van op het levendige De Brouckèreplein in hartje Brussel het hotel binnenwandelt, komt meteen in een andere wereld terecht. Die van de belle époque, een tijd toen België nog een koloniale mogendheid was. “Brussel heeft een beperkte aantrekkingskracht. In Londen en Parijs logeren in de zomer een duizendtal Arabische families. Zij ontvluchten de hitte in eigen land. Als je in België twee families uit Saoedi-Arabië kunt strikken, mag je al tevreden zijn.”
Brussel kampt ook met een kostenprobleem. De gemiddelde opbrengst per kamer mag dan lager zijn, dat geldt niet voor de bouwprijs. Bovendien weegt de loonkost zwaarder dan in Londen of Parijs. “Werknemers zijn de grootste kost,” stelt Jeremy Brooker, hotelmakelaar bij Catella. “De personeelskost bedraagt 44 eurocent per euro omzet. In Londen is het een kwart, in Parijs 40 eurocent.” Het personeel in die twee topsteden houdt er bovendien netto nog meer aan over. Vijfsterrenhotels zijn motors van jobcreatie. Een voltijdse roomservice, of een chauffeur die de wagen weg- en voorrijdt, kan je niet automatiseren. Laat staan de perfecte glimlach van de receptioniste.
Aan de inkomstenzijde heeft het internet de prijstransparantie bevorderd en de prijzendruk aangewakkerd. De consument vergelijkt en het merendeel van de boekingen verloopt vandaag elektronisch. En Brussel likt nog steeds de wonden na de aanslagen van 11 september 2001. “Vóór de aanslagen waren de gemiddelde tarieven de helft hoger dan vandaag,” zegt Jochem-Jan Sleiffer. De echte verbetering volgde pas in 2006.
“We groeien weer, maar aan een veel lager tempo dan andere Europese steden,” observeert Ivan Hiel, de directeur van Conrad. Het hotel aan de Louizalaan wordt door diverse sectorkenners als het meest prestigieuze vijfsterrenhotel aanzien. “Dinsdag en woensdag hebben we soms te weinig capaciteit. Maar in het weekend zijn er dan weer te veel kamers in het aanbod. Maar we hebben twee jaar geleden beslist dat we niet meedoen aan een prijzenoorlog. Onze gemiddelde opbrengst per kamer bedraagt 210 euro.”
Maar Brussel mag dan minder rendabel zijn dan Londen of Parijs, ketens als Hilton, Marriott of Sheraton kunnen de stad niet links laten liggen in hun internationale netwerk. “Hilton wil een hotelpakket aan zijn reizigers aanbieden,” weet Jochem-Jan Sleiffer. “De gekende hotels in meer dan tachtig landen, met de vertrouwde dienstverlening. De klant wil er zijn getrouwheidskaart gebruiken.” Sheraton dat een stek heeft op de luchthaven, deed daarmee een goede zaak. Het bedrijf is sterk winstgevend. Niet alleen voor vroege vliegers, die er overnachten. Ook de vergaderruimte verkoopt goed.
Wachten op het Congrespaleis
” Good morning, Sir.” Aan de draaideur van Sofitel Brussels Europe groet de zwarte portier met bolhoed. Dit hotel, dat op een steenworp van de Europese Commissie ligt, deint mee met de aanzwengelende conjunctuur. “60 % van onze klanten heeft iets te maken met Europa,” zegt directeur Bart Van Cauwelaer. “Dat gaat dus breed: Europese ambtenaren, landendelegaties, congressisten, lobbyisten, specialisten van de Commissie die bedrijfsfusies onderzoeken… Het geeft een mooie toeloop van volk. Er ontstaat een enorme ketting. Brussel mag de handen kussen dat de Europese instellingen hier gevestigd zijn.” Sofitel Brussels Europe, dat zijn deuren opende in september 2006, onderhandelde overigens vaste prijzen met het interne reiskantoor van de Europese Commissie.
De Brusselse hotelmarkt mag dan vandaag nog niet echt riant zijn, over één zaak zijn alle hoteliers het eens: het zal verbeteren. Brussel heeft nog heel wat opwaarts potentieel. Niet alleen omdat andere steden zich uit de markt zullen prijzen. Er is ook de Eurostar die vanaf november in geen twee uur van Londen naar Brussel spoort. Brussels Airport lokt ook steeds meer lagekostenmaatschappijen. Toeristen willen best voor 100 euro in een vijfsterrenhotel logeren.
Maar vooral vanaf 2009 volgt het grotere werk. Dan heropent het Congrespaleis op de Kunstberg. Brussel kan dan weer de grotere congressen lokken, tot 2000 deelnemers. “Dat hebben de hotels echt wel gevoeld de voorbije jaren,” weet Viviane Vogels van de hotelconsulent Linx Communications. “Je levert meteen onderdak voor 600 tot 700 mensen.” Die gasten krijgen een pakket aanvullende diensten aangeboden. Met cultuur, toerisme, verkeer, en lekker eten en drinken. “Het is een schande, de bouw duurt veel te lang,” bedenkt Xavier Damster van Hotel Métropole. “Maar het is een prachtig en zeer strategisch gelegen gebouw. Een congressist geeft tot tien keer meer uit dan een toerist.”
Ivan Hiel van Conrad Hotel noemt de renovatie van het Congressenpaleis een pijnlijk dossier. “Brussel zou zich kunnen profileren in de niche van de kleinere congressen, met veel toegevoegde waarde. Brussel is de stad die in de media het meest wordt geciteerd. Er huizen drieduizend organisaties in deze stad. Stel dat die allemaal één meeting per jaar zouden organiseren in deze stad.” Die vijf sterren in stenen worden dus toch nog interessant, als het Congrespaleis na 2009 op volle toeren draait.
Wolfgang Riepl
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier