VDAB-baas waarschuwt voor blinde ontslagen

Bedrijven mogen geen paniekvoetbal spelen wanneer ze dezer dagen tot ontslag overgaan. Want dan verliezen ze mogelijk kansen bij een heropleving van de economie. “Op dat moment zal de structurele schaarste op de arbeidsmarkt zich immers weer in volle scherpte laten voelen”, schrijft VDAB-topman Fons Leroy op zijn blog. Vandaar dat hij een aantal tips geeft aan bedrijven wanneer ze beslissen om hun personeelsbestand af te slanken. “Die tips lanceer ik proactief”, benadrukt Leroy, “ik ontvang geen signalen van bedrijven die in het wilde weg tot ontslagen overgaan. Maar voor mij bestaat een eerste gouden regel erin alternatieven te zoeken voor ontslagen. Bedrijven moeten de competenties van hun werknemers vanuit een langetermijnperspectief maximaal in huis houden. Daarvoor bestaan voldoende flexibiliseringsinstrumenten.”

Leroy denkt daarbij niet alleen aan tijdelijke werkloosheid, maar ook aan werktijdverkorting of aan manieren om werknemers in overleg met andere bedrijven te delen. Hij pleit er ook voor om arbeiders in periodes van tijdelijke werkloosheid niet gewoon thuis te laten zitten, maar ze in te schakelen in een opleidingsprogramma. Leroy: “Dat is al ingeburgerd in de bouwsector. De winterperiode wordt gebruikt om bij te scholen. Daarmee worden de competenties van medewerkers versterkt.”

De VDAB-baas wijst ook op het bestaan van sociale interventieadviseurs (SIA) van de VDAB die bedrijven helpen bij moeilijke beslissingen. Ze weten wat er bij herstructureringen en collectieve ontslagen kan en niet kan: de sociale interventieadviseurs organiseren tewerkstellingscellen en kennen de vereisten voor outplacement.

Als een bedrijf toch beslist om over te gaan tot ontslagen, dan raadt Leroy lineaire afslankingen af. “Het principe last in, first out is bijvoorbeeld een bedreiging voor de diversiteit in de onderneming”, stelt de VDAB-topman. “Dan worden vooral kansengroepen getroffen, omdat die pas later zijn aangeworven. Ook het focussen op oudere werknemers bij ontslagen, is geen goed idee. Ik pleit voor een competentiegerichte benadering waarbij het behoud van de diversiteit van het personeelsbestand een richtnorm is.” Dat zal het imago van het bedrijf ten goede komen wanneer het later opnieuw mensen wil aanwerven, aldus nog Leroy.

Leroy vraagt ook dat bedrijven ontslagen werknemers niet alleen een werkloosheidsbewijs C4 geven – zodat ze een werkloosheidsuitkering krijgen – maar ook een competentiebewijs: “Valoriseer de competenties die werknemers in het bedrijf hebben opgedaan, maak ze zichtbaar zodat ze sterker gewapend zijn op de arbeidsmarkt.”

A.M.