Vande Lanottes verborgen agenda

Zijn persdame hoort het ons niet graag zeggen. Maar toch doen wij het nóg maar eens: vice-premier en minister van Begroting Johan Vande Lanotte ( SP.A) is een briljant politiek strateeg. Inzake tactisch doorzicht steekt de Oostendenaar er binnen de regering- Verhofstadt I met kop en schouders bovenuit. Vraag is alleen of dat positieve nieuws over Vande Lanotte ook het algemeen belang ten goede komt. Het Zilverfonds levert daarvan een treffende illustratie.

De afdeling Financieringsbehoeften van de Hoge Raad van Financiën leverde vorige week haar traditionele jaarverslag af. Daarin pleitte ze voor het intensifiëren van de stortingen in het Zilverfonds. Zoals bekend riep minister Vande Lanotte dat fonds in het leven om een betere opvang van de demografische schok mogelijk te maken die ons vooral na 2015 te wachten staat, Mooi, maar toch is er niemand die zich de vraag stelt of zo’n Zilverfonds wel zin heeft.

In zijn jongste rapport over de Belgische economie ging het Internationaal Monetair Fonds ( IMF) uitgebreid in op de problematiek van de vergrijzing van de Belgische bevolking. Een versnelde afbouw van de overheidsschuld zag het IMF als de “meest voor de hand liggende” beleidsoptie in dat verband. Eind dit jaar zal de overheidsschuld in België nog altijd rond de 105% van het bruto binnenlands product (BBP) uitkomen, na Japan en Italië de hoogste schuldgraad in de geïndustrialiseerde wereld. Ook de Organisatie voor Economische Samenwerking en Ontwikkeling (Oeso) en de Europese Centrale Bank ( ECB) pleitten al herhaaldelijk voor een beleid gericht op de versnelde afbouw van de uitstaande overheidsschuld.

De Hoge Raad van Financiën vermeldde in haar rapport weliswaar dat de stortingen aan het Zilverfonds de overheidsschuld en de daarmee samenhangende rentelasten zouden moeten afbouwen, maar gaf nergens aan waarom de vermindering van de overheid via dat Zilverfonds moet gebeuren. Overschotten realiseren en uitstaande schuldtitels terugkopen zou veel simpeler en efficiënter zijn. Waarom dan toch die tussenstap via het Zilverfonds? Gaat het om een politieke stunt? Of heeft Vande Lanotte een verborgen agenda?

Komt er misschien geld in het Zilverfonds dat niet naar de afbouw van de overheidsschuld gaat? Zal er met andere woorden een pot van vele miljarden euro’s worden opgebouwd die moet worden beheerd en dus meteen aan de beherende politicus of regering een gigantisch financieel instrument aanreikt om “aan beleid te gaan doen”? Zo’n optie zou perfect passen bij de tactische branie van Johan Vande Lanotte. Wie voor zijn pensioenvoorziening zelfs maar gedeeltelijk afhangt van wat men de komende vijftien jaar met de beoogde begrotingsoverschotten aanvangt, houdt bij die gedachte zijn hart vast.

De Hoge Raad van Financiën, de Studiecommissie voor de Vergrijzing en de Nationale Bank zouden de gemeenschap een grote dienst bewijzen door klaar en duidelijk te stellen dat, primo, wij inderdaad naar een toestand van volgehouden begrotingsoverschotten moeten evolueren; secundo, dat dit begrotingssurplus integraal moet worden aangewend om de staatsschuld af te bouwen; en tertio, dat een omweg langs het Zilverfonds best achterwege blijft.

Johan Van Overtveldt [{ssquf}]