Surfen tegen een vast bedrag per jaar

Het belastbaar voordeel dat voortvloeit uit het persoonlijk gebruik van een gratis ter beschikking gestelde pc wordt voortaan ‘forfaitair’ bepaald.

De auteur is advocaat en hoofdredacteur van Fiscoloog.

Over de vraag wat er gebeurt als een werknemer vanwege zijn werkgever thuis een pc ter beschikking krijgt, is in het verleden vooral veel gezwegen. Nochtans zijn de principes heel eenvoudig.

In de mate dat de pc (ook) een privé-bestemming krijgt – bijvoorbeeld als de werknemer de thuis opgestelde pc ook gebruikt om via het internet voor privé-doeleinden te surfen – moet de kosteloze terbeschikkingstelling geacht worden een voordeel te omvatten. En aangezien dat voordeel zijn oorzaak vindt in de werkrelatie, zal het als beroepsinkomen belastbaar zijn.

De vraag is dan hoe groot dat voordeel is. Bij voordelen van alle aard die niet in geld worden verkregen, is de belastbare grondslag in principe gelijk aan de werkelijke waarde. Maar wat daar precies onder verstaan moet worden is bij pc’s bijzonder moeilijk vast te stellen. Praktisch gezien bestaat er immers geen mogelijkheid om te controleren in welke mate een computer wel of niet voor privé- dan wel voor beroepsdoeleinden wordt gebruikt. Je kan daar eeuwig over discussiëren.

Precies daarom heeft de wetgever indertijd aan de koning de bevoegdheid verleend om niet in geld verkregen voordelen op een vast bedrag te ramen. In het verleden heeft de koning al diverse keren van deze bevoegdheid gebruikgemaakt. Zo bijvoorbeeld om het belastbaar voordeel te ramen dat voortvloeit uit het persoonlijk gebruik van bedrijfswagens of uit het ter beschikking stellen van een woning.

Nu maakt de koning opnieuw van deze bevoegdheid gebruik. Ditmaal om het voordeel te ramen dat voortvloeit uit het persoonlijk gebruik van een pc. De nieuwe regeling – die geldt sinds 1 januari 2003 – staat te lezen in een Koninklijk Besluit van 25 maart dat op 4 april in het Belgisch Staatsblad werd gepubliceerd.

Het belastbaar voordeel dat voortvloeit uit het persoonlijk gebruik van een kosteloos ter beschikking gestelde pc (eventueel inclusief randapparatuur en/of printer) wordt voortaan geraamd op 180 euro per jaar. En het voordeel dat je hebt bij het persoonlijk gebruik van een gratis ter beschikking gekregen internetaansluiting annex -abonnement wordt geraamd op 60 euro per jaar. Zonder dat nog wordt gediscussieerd over de juiste omvang van het persoonlijk gebruik. En zonder dat er wordt gekeken naar de kwaliteit van het ter beschikking gestelde materieel.

Overigens geldt de nieuwe regeling niet alleen in de relatie tussen werkgever en werknemer, maar telkens wanneer de terbeschikkingstelling haar determinerende oorzaak vindt in de beroepsuitoefening. Dus ook bijvoorbeeld als een bedrijfsleider (bestuurder, zaakvoerder…) een pc en/of internetaansluiting kosteloos voor persoonlijk gebruik vanwege zijn vennootschap ter beschikking krijgt.

Bewijs. Kan je aan de belasting ontsnappen door te bewijzen dat er helemaal geen voordeel is? Wie van zijn werkgever of vennootschap een pc ter beschikking krijgt en het toestel uitsluitend voor beroepsdoeleinden gebruikt, geniet geen voordeel van alle aard. Van een belastbaar voordeel is alleen sprake als de pc ook minstens gedeeltelijk voor privé-doeleinden wordt gebruikt.

Maar met zo’n bewijs moet je wel een beetje uitkijken. Stel bijvoorbeeld een bedrijf dat aan al zijn werknemers een pc inclusief internetaansluiting ter beschikking stelt. En stel dat het bedrijf morgen een belastingcontrole te verwerken krijgt. De belastingcontroleur stelt vast dat het bedrijf een groot aantal pc’s heeft aangekocht en informeert naar de opstelling van deze computers. Het bedrijf legt uit dat het de pc’s ter beschikking heeft gesteld van zijn werknemers. En hoeveel belastbaar voordeel in rekening is gebracht? Niets, want de werknemers hebben deze computers weliswaar thuis opgesteld, maar ze gebruiken ze uitsluitend voor beroepsdoeleinden.

Geheim. Vraag is of de belastingcontroleur met zo’n uitleg genoegen zal nemen. Het is immers weinig waarschijnlijk dat geen van de betrokken werknemers de hem toebedeelde computer nooit voor privé-doeleinden zal gebruiken. Als de belastingcontroleur hard kan maken dat er wel een privé-voordeel is, riskeert de werkgever de bijzondere aanslag op geheime commissielonen. In de vennootschapsbelasting loopt de factuur op tot 309 % van het voordeel. De bijzondere aanslag is verschuldigd zodra – en in de mate – dat het belastbaar voordeel niet op de voorgeschreven wijze op de individuele loonfiches is vermeld.

Voorts zou een ijverige belastingcontroleur ook op het idee kunnen komen om de werknemers in kwestie aan de tand te voelen. Want als de werkgever mordicus volhoudt dat zijn werknemers thuis allemaal een pc ter beschikking hebben die zij uitsluitend voor beroepsdoeleinden gebruiken, dan is het hoegenaamd niet uitgesloten dat de belastingcontroleur ook geïnteresseerd is in de manier waarop die werknemers gehuisvest zijn. Een werknemer die thuis werkt, gebruikt zijn thuisbasis minstens gedeeltelijk voor beroepsdoeleinden en dat kan fiscale consequenties hebben als het huis of appartement gehuurd blijkt te zijn. Volgens de letter van de wet wordt een verhuurder immers zwaarder belast zodra blijkt dat zijn huurder het gehuurde goed ook voor de uitoefening van zijn beroep gebruikt.

Allicht zal het in de praktijk zo’n vaart niet lopen. Maar een verwittigd man is er twee waard. Overdrijf dus niet door te stellen dat jouw computer thuis uitsluitend voor beroepsdoeleinden wordt gebruikt. Vooral niet als je hem gebruikt in een huurhuis dat geacht wordt alleen maar een privé-bestemming te hebben.

Jan Van Dyck

De omvang van het persoonlijk gebruik speelt geen rol.

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier

Partner Content