‘Supply chain managers zijn vaak missionarissen’

Wouter Temmerman medewerker Trends

De tijd dat supply chain management zich beperkte tot logistiek en transportschema’s ligt achter ons. Vandaag zit de supply chain manager in alle hoekjes van het bedrijf.

De functie van supply chain manager is dan wel gegroeid vanuit logistiek, in almaar meer bedrijven neemt hij tegenwoordig ook planning en de eindverantwoordelijkheid voor de voorraad op zich. Zelfs zeggenschap over de klantendienst is geen taboe meer. De toename van het soortelijk gewicht van supply chain management — ook bekend als integraal ketenbeheer — hangt samen met de verhoogde competitiedruk in veel markten.

Retail is het voorbeeld bij uitstek. Met een combinatie van service en scherpe prijzen zetten online-uitdagers als Bol.com of Zalando de klassieke retailers aan om op een andere manier aan ketendenken te doen. In de industrie is de rol van de globalisering dan weer sterk voelbaar. Uit Azië en het Midden-Oosten komt lagekostencompetitie en het wordt moeilijker om zich met technologie of nieuwe producten te onderscheiden. Tegelijk neemt het belang van de BRIC-landen voor exportbedrijven toe en is het winnen van grondstoffen in Azië intussen een blijver gebleken. Tot slot stijgt de complexiteit door de algemene tendens naar meer producten met een kortere levenscyclus.

“Voor de financiële crisis hadden bedrijven de luxe dat ze zich konden begraven onder een dikke voorraad”, zegt Bram Desmet, consultant bij Möbius en als professor aan de Vlerick Business School gespecialiseerd in supplychainprocessen. “Bedrijven moeten in een transparantere markt de beste service leveren tegen een zo laag mogelijke kostprijs en met minimale voorraden. Dat zet niet enkel druk op de marge, maar ook op het werkkapitaal. Omdat ondernemingen dat werkkapitaal efficiënt moeten beheren, neemt het belang van supply chain management overal toe.”

Weg met de hokjes

Supply chain management is een belangrijk deel van een nieuwe economische realiteit. Als bedrijven hun ketenwerking willen verbeteren, dan vinden ze het grootste potentieel in bijsturingen over de interne grenzen heen. Modern supply chain management denkt in functie van de keten en niet in functie van een divisie. Het is een evenwichtsoefening tussen het beheer van voorraad, service en kosten. Verlaagt een aankoopverantwoordelijke zijn kosten door in Azië aan te kopen, dan stijgt de voorraad om de levertijden op te vangen. Idem dito voor de productieverantwoordelijke die kiest voor een stabiel productieplan met hoge volumes, en voor de verkoopverantwoordelijke die de omzet opdrijft met meer service en meer nieuwe producten.

“Dat is redeneren in functie van de schakels in de keten en niet in functie van de keten zelf”, zegt Bram Desmet. “De keten moet zich richten op de juiste service aan de klant met minimale kosten en voorraad. Om die uitdaging waar te maken, is de supply chain manager een spilfiguur.” Dat klinkt logisch omdat de supply chain manager de brug kan vormen tussen verkoop, productie, aankoop en finance. Maar in essentie waren logistiek en planning lange tijd eerder operationele functies die rapporteerden aan productie of verkoop. In bedrijven die hun ketenbeheer optimaliseren, is de supply chain manager een strateeg die meedenkt over een gebalanceerd ketenplan.

“Veel bedrijven zijn ofwel verkoopgedreven, ofwel productiegedreven, ofwel aankoopgedreven”, zegt Bram Desmet. “Nog maar weinig bedrijven zijn echt supplychaingedreven. De moderne supply chain managers zijn vaak missionarissen. Ze moeten hun geloofwaardigheid nog verdienen en van daaruit het ketendenken prediken.”

Spelverdeler

Die ketenprocessen spitsen zich in de praktijk vaak toe op het maken van een geïntegreerd businessplan (ook wel een ‘sales and operations planning‘ genoemd). Met de supply chain manager als spelverdeler kan een bedrijf alle afdelingsplannen integreren en vermijden dat het onderlinge verschillen tussen aankoop, productie en verkoop moet bufferen met voorraad. “Een bedrijf dat 10 procent wil groeien door nieuwe producten en meer focus op de BRIC-landen, kan bijvoorbeeld inschatten dat de voorraad- en logistieke kosten met 5 procent zullen stijgen”, zegt Bram Desmet. “Als het de plannen integreert en daarin het doel formuleert om de operationele kosten met 10 procent te verlagen, dan kan het daaraan bijkomende inspanningen koppelen in supply chain management. Denk maar aan het verbeteren van de forecasting of aan slimmere manieren om de voorraaddoelstellingen te bepalen.”

Toch is integratie lang niet het enige ketenproces waarop supply chain management kan ingrijpen. Ook innovatie in producten en diensten is in wezen een ketenproces. Bedrijven die slim willen innoveren, koppelen marktkennis aan technologische kennis. Wie snel wil innoveren, moet die technologische kennis ook kunnen combineren met het vermogen om prototypes snel op te schalen in productie. Opnieuw is de supply chain manager de meest voor de hand liggende bruggenbouwer, al breidt zijn bevoegdheid in dit ketenproces zich uit van producten naar diensten.

Een laatste praktisch voorbeeld van een proces waar een ketenmanager almaar meer vat op krijgt, is segmentatie. Van oudsher is dit een marketing- of verkoopbevoegdheid. Zeker in business-to-business behandelen veel bedrijven echter nog alle klanten met dezelfde service. De supply chain manager biedt hier een meerwaarde omdat hij een goed zicht heeft op wat die gedifferentieerde service moet kosten.

Voor veel ondernemingen is de stap naar een meer strategische rol voor supply chain management nog vrij groot. Toch is er een zekere sense of urgency, vindt Bram Desmet. “Naast de opportuniteiten in integratie, innovatie of segmentatie dienen zich nu al nieuwe uitdagingen aan”, voorspelt hij. “3D-printen op industriële schaal kan de supply chains drastisch hertekenen. Voorts zullen duurzame evoluties meer aandacht vragen voor retourstromen, hergebruik of recyclage. Ik merk ook een trend naar meer lokale productie, van offshoring naar onshoring. Tot slot zijn er de big data, die bedrijven ook zullen willen verzilveren in een meer efficiënte ketensturing.”

WOUTER TEMMERMAN

In bedrijven die hun ketenbeheer optimaliseren, is de supply chain manager een strateeg die meedenkt over een gebalanceerd ketenplan.

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier

Partner Content