Ik hoop dat u gaat stemmen op 13 juni. Winston Churchills woorden dat democratie nog de minst slechte bestuursvorm is, hebben immers niets aan actualiteit ingeboet.
Voor wie moet u kiezen? Uiteraard voor een leider, voor iemand die ons in deze moeilijke tijden naar een veilige haven zal loodsen. Gelooft u dat? Gelooft u dat er nog veilige havens zijn? Neen toch, en overigens worden schepen verondersteld niet te lang in havens te liggen. Ze zijn gemaakt voor de volle zee. Maar als leiders ons niet de weg naar de Veiligheid, het Paradijs of de Waarheid loodsen, wat mogen we dan wel van leiders verwachten? Dat is in een politiek landschap een vreemde vraag. Want verschillende politieke partijen hebben radicaal verschillende antwoorden op deze eenvoudige vragen. Het feit dat we zo elk onze eigen privémening hebben over wat Paradijs en Waarheid is, vormt de basis van pluralisme in bestuur. En zelfs als we het eens zouden zijn over de gewenste eindbestemming (Vooruitgang, Vrede, Ontwikkeling…) dan zullen we het nog niet eens zijn over de beste manier waarop.
Voor een Aziaat zou het eenvoudig zijn. Kies voor die leider die de grootste kans op harmonie brengt. Verdraagzaamheid, mildheid en dialoog. Op dit ogenblik blinken vooral de Franstalige partijen uit in dat soort retoriek. Zou de gokchinees na het voetbal nu ook de politiek hebben geïnfiltreerd? Misschien wel, want vastberaden dialoog is ook de mantra van de CD&V en zowel Yves Leterme als Jean-Luc Dehaene is een vurige voetbalsupporter.
Voor een Amerikaan zou het ook eenvoudig zijn. Kies voor een leider die België ‘sterk’ maakt, eventueel als onderdeel van een sterk Europa. Het zijn Belgische, geen Vlaamse verkiezingen, anders zou het Vlaams Belang wel eens een partij zijn die beantwoordt aan dat soort ideaal. U weet wel, sterk, familiewaarden, vrije markt, niet te veel staat.
Maar wij zijn Europeanen, hebben een Europese munt, een Europese cultuur en de vraag is: wat zouden andere Europeanen ons aanraden? De Grieken mogen niet meedoen, ze hebben ons al de notie democratie geschonken, dat is genoeg, want ze hebben even het recht op spreken verloren. De IJslanders moeten ook braafjes zwijgen, ze hebben ons voor zo’n klein landje al genoeg ellende bezorgd. De rest mag meedenken, zelfs de Italianen.
Europeanen zijn heel sterke structuurdenkers. Wij geloven niet in harmonische relaties als kern van de samenleving, wij geloven niet in de sterke man aan de top van de sterke staat. Het Duitse woord voor leider roept immers nare herinneringen op. We houden echter wel van degelijke structuren: parlementen, raden, commissies. Die zijn niet zo harmonieus als de Aziaten wel zouden willen, en niet zo slagkrachtig als de Amerikanen verkiezen, maar ‘Fortress Europe’ is een burcht, liefst met slotgrachten rond en desnoods met hier en daar een ophaalbrug. Dan scoort N-VA niet slecht. Als zij de grote verkiezingsoverwinning zou behalen, dan wil ze grote structurele veranderingen. Het is niet al te duidelijk wat de nieuwe naam zou zijn voor de nieuwe burcht: separatisme, confederalisme of extreem federalisme. Maar het zou wel serieus veranderen. En sinds Obama weten alle politici dat ‘change’ het allerbelangrijkste is.
T och is er een groot probleem. We zoeken een leider en in Europa moet die vooral ‘structureel’ kunnen denken en handelen. We hebben in België zo enkele leiders gehad, en die hebben België verkaveld in gewesten, gemeenschappen en regio’s. Is dat leiderschap? Leiders bouwen bruggen, dromen, en mooie wegen (naar leuke oorden). Maar een droom zonder concreet plan wordt snel een nachtmerrie. Visie zonder actie is een hallucinatie. We hebben misschien geen ‘leiders’ nodig, maar gewoon politici die een aantal dingen doen. De sp.a weet dat leiders naar de toekomst kijken. Daarom kijken ze in hun campagne naar het verleden; en dat is goed gezien van de partij van Achiel van Acker. De enige Belgiche politicus die in de internationale handboeken besliskunde staat, met zijn beroemde uitspraak: ‘j’agis, et puis je réfléchis’, en dat staat er nog niet eens ironisch in. Eerst doen e-n pas dan denken; niet bepaald iets dat ik als academicus zou mogen toejuichen. Maar politiek is geen toegepaste wetenschap.
Nu ik mijn ideeën heb geordend over het prangende probleem van stemadvies, lijkt het mij duidelijk op wie u moet stemmen. Stem niet op een leider, maar op een politicus, iemand die een aantal dingen doet, die goed doet, en die later, zovele jaren later door steeds meer kiezers die niet op hem hebben gestemd, bewonderd wordt. Een Jimmy Carter of een Hugo Schiltz bijvoorbeeld.
DE AUTEUR DOCEERT MANAGEMENT AAN DE VLERICK LEUVEN GENT MANAGEMENT SCHOOL.
Marc Buelens
Wij geloven niet in harmonische relaties als kern van de samenleving, wij geloven niet in de sterke man aan de top van de sterke staat.
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier