Spil in het economische raderwerk

Wilde bomen hebben wijdvertakte wortels. Nochtans was Bois Sauvage tot vorige week tamelijk onbekend. Discretie is het handelsmerk van deze spil in het Belgische economische raderwerk. De aanhouding van Luc Vansteenkiste verandert dat. Na eerder de politieke kaste en justitie door elkaar geschud te hebben, dreigt de Fortis-saga nu ook het bedrijfsleven te treffen. En dit is maar een begin, want de vertakkingen van Bois Sauvage rijken ver.

Wilde Wouter is geen mens, maar een plek. Ergens tussen de Brussselse kathedraal en de eerste stadsomwalling van de hoofdstad. Het is naar die plek dat de bedrijfsnaam ‘Bois Sauvage’ verwijst. De Compagnie du Bois Sauvage – het resultaat van een samenvoeging, in 1994, van negentien ondernemingen met erg uiteenlopende oorsprong en activiteiten – fungeert als een spil in het economische raderwerk van België. Het van oorsprong Franstalige bastion zorgde door een gestage uitbreiding en differentiatie van zijn raad van bestuur echter ook voor een stevige brug naar Vlaanderen.

Via de aanwezigheid van Luc Vansteenkiste en Karel Boone had de holding toegang tot de zwaargewichten uit het Vlaamse economische weefsel. Dat daarbij de grenzen van de codes van deugdelijk bestuur, waarvan beiden via de Commissie Corporate Governance vaandeldragers zijn, werden opgezocht, bleef met de mantel der liefde bedekt. En met veel respect. Want ondanks de aanhouding van Luc Vansteenkiste op verdenking van handel met voorkennis, geniet de topman nog steeds heel veel krediet bij talloze captains of industry.

Vansteenkiste wordt een bijzonder grote integriteit toegedicht en het ongeloof over wat er nu naar boven komt, klinkt bijzonder luid. “Ik vrees dat het gerecht hier wild om zich heen slaat, opgejaagd door de politieke en maatschappelijke druk die op justitie rust door de hele Fortis-saga”, zegt een topman uit de industrie. “Zijn we wel goed bezig, vraag ik me af. Zo’n operatie ‘beschadiging’ snijdt zo diep dat justitie zich toch zeer goed moet bezinnen waar ze aan begint. We zijn onze beste mensen aan het opofferen.” Christian Dumolin reageert ook verbaasd op het nieuws van de aanhouding. “Er moet heel snel duidelijkheid komen. Dat is absoluut noodzakelijk”, zegt de topman van investeringsmaatschappij Koramic Investment Group.

Contacten op de allerhoogste niveaus

De verstrengeling van de leden van de raden van bestuur van Bois Sauvage valt op. Ze zijn verbonden met talloze belangrijke bedrijven en via die weg met de echte fine fleur van economisch en finan- cieel België. De kans dat Bois Sauvage via zijn enorme netwerk niet op de hoogte zou zijn geweest van de nakende meltdown bij Fortis, en de andere banken, lijkt haast onwaarschijnlijk. “Het had allicht niet Luc Vansteenkiste nodig om gebrieft te worden”, zegt een bron.

De topman van Bois Sauvage, Guy Paquot, stamt uit een welgestelde nobele Waalse familie. In de jaren zeventig besloot hij zijn kaderbetrekking bij de Bank Nagelmackers op te geven en de stap te zetten naar financiële zelfstandigheid. Paquot kocht toen de beursgenoteerde maar vrij sluimerende holding Surongo. Surongo was een financiële groep met een traditie om u tegen te zeggen, met wortels tot 1927. Dat ging later op in Bois Sauvage. Paquot onderhoudt bestuursbanden met Tessenderlo waar hij mensen als Karel Vinck of Valère Croes tegenkomt. Voorts heeft hij zitting bij Umicore samen met onder meer Thomas Leysen (VBO), Arnoud de Pret Roose de Carlsberg (AB InBev), of ex-premier Jean-Luc Dehaene (Dexia-voorzitter). Arnoud de Pret en Thomas Leysen komen ook terug in de raad van bestuur van UCB, waar het Belgische koningshuis zich vertegenwoordigd weet door prins Lorenz. In die raad van bestuur zit ook Karel Boone.

Boone, die niet wenste te reageren, botst op Jean-Luc Dehaene bij de familieonderneming Lotus Bakeries. Voorts is hij ook terug te vinden bij voedingsgroep Vandemoortele en bij Bank Degroof. Ook Vincent Doumier, de gedelegeerd bestuurder van Bois Sauvage die eveneens opgepakt werd door het gerecht in hetzelfde onderzoek omtrent handel met voorkennis, zit bij Bank Degroof. Daar ontmoet hij Alain Philippson die als bestuurder bij D’Ieteren Christine Blondel aan de bestuurstafel vindt. Blondel, onafhankelijk bestuurder bij Bois Sauvage, is executive director van het Wendel International Centre for Family Enterprise, verbonden aan Insead. Philippe Haspeslagh, de decaan van de Vlerick Leuven Gent Management School, is eveneens verbonden met Insead.

Donald Fallon, die ook als onafhankelijk bestuurder zitting heeft bij Bois Sauvage, is dan weer voorzitter van Henex. Henex is een beleggingsmaatschappij van de familie Boël die haar holdings Moustier en Henex fuseerde. Die fusieholding heeft een groot belang in de Boël-spilholding Sofina en onder meer in de Franse voedingsreus Danone. De familie Boël is ook grootaandeelhouder bij Delhaize, waar Luc Vansteenkiste weer opduikt als bestuurder.

Michel Delloye, een andere onafhankelijke bestuurder bij Bois Sauvage, is dan weer bekend van zijn blitzcarrière in de bedrijven van Albert Frère, tot en met de top van mediaconcern CLT, maar de roots van zijn familie liggen in de staalindustrie. Zijn broer Victor Delloye, is vandaag overigens nog altijd bestuurder-secretaris-generaal van Frères Nationale Portefeuillemaatschappij. Michel Delloye begon een carrière als private investeerder. Hij investeerde samen met BBL en Isep in het Luikse EVS Broadcast Equipment, waar hij voorzitter is van de raad van bestuur. Delloye is ook verbonden met Trustcapital van Christian Dumolin. Hij is ook aanwezig in E-Capital, waarin de Waalse fine fleur zich verenigde naar het voorbeeld van het Vlaamse Creafund. Als bestuurder bij Telenet vormt hij dan weer een interessante brug naar Wallonië. Ook bij de holding Brederode, van de familie Van Der Mersch vinden we hem terug.

Jean-Claude Daoust heeft niet alleen een bestuurszitje bij Bois Sauvage gemeen met Karel Boone en Luc Vansteenkiste. De drie delen ook het etiket van voormalige VBO-voorzitter. Daoust onderhoudt opvallend goede contacten met verschillende Brusselse politici. Zijn bedrijf, Daoust Interim heeft al een tijdje een vaste stek in de top tien van de Belgische uitzendbedrijven. Hij lijkt niet op een gekroonde captain of industry, maar hij mag zich wel de voorzitter noemen van de Fondation Leon Bekaert. In die bestuursraad zitten zwaargewichten als Jean-Pierre Hansen (SDF Suez), Luc De Bruyckere of Jean Charles Velge (Bekaert). Bois Sauvage is met andere woorden op alle flanken ingedekt – economisch, politiek, geografisch – en onderhoudt contacten op de allerhoogste niveaus. De maatschappij heet eerbiedwaardig te zijn.

‘Onafhankelijkheid is een attitude’

Toch sijpelt er her en der ook kritiek door. “Zo’n verwevenheid tussen diverse personen en vennootschappen moest vroeg of laat tot ongelukken leiden”, zegt een topman die vertrouwd is met de Belgische haute finance. Zo wordt de onafhankelijkheid van Luc Vansteenkiste op de korrel genomen. “Het kan toch niet dat hij als onafhankelijk bestuurder zitting heeft in de raad van bestuur van Bois Sauvage, terwijl datzelfde Bois Sauvage bijna 29 procent heeft in Recticel?”

Eenzelfde geluid bij een andere topman. “Ik heb er altijd een erezaak van gemaakt dat ik geen aandelen had van een bedrijf waarin ik zitting had. Je weet altijd net iets meer dan iemand anders via de raden van bestuur. Waarmee ik niet gezegd wil hebben dat Luc Vansteenkiste zijn boekje als bestuurder te buiten is gegaan.”

In de raad van bestuur van Recticel zitten zowel Vincent Doumier als Guy Paquot. Opvallend is dat ook ex-Glaverbel-topman Luc Willame als onafhankelijk bestuurder bij Recticel zit, terwijl hij ook onafhankelijk bestuurder is bij Bois Sauvage. Voorzitter van de raad van bestuur is bruggraaf Etienne Davignon, wiens invloed nauwelijks overschat kan worden. Het was dan ook een vrij strijdvaardige Davignon die vorige week aan Trends zei dat de aanhouding van Luc Vansteenkiste geen directe invloed had op de werking van Recticel.

Opvallend is in ieder geval weer die verstrengeling van aan elkaar gelieerde toplui: Tonny Van Doorslaer, de gedelegeerd bestuurder van fotogroep Spector, is bestuurder bij Recticel. Jean-Jacques Sioen van de gelijknamige textielgroep heeft ook zitting bij Recticel, terwijl Vansteenkiste in de raad van bestuur bij Sioen zit. Ook Pol Bamelis vinden we in beide bedrijven terug. Het zogeheten Vlerick-netwerk wordt belichaamd door Louis Verbeke, die ook gekoppeld is aan Recticel.

Het Vlerick-netwerk, waar Vansteenkiste een prominente rol in wordt toebedeeld, wordt net als de Latemse connectie vaak met een schampere ondertoon bejegend. Luc De Bruyckere (Ter Beke, huidig Voka-voorzitter) heet de spilfiguur te zijn van die ‘Latemse school’ (al heeft hij nooit in Latem gewoond). Zelf zegt hij “verbijsterd” te zijn. “Het is aan het gerecht om zijn werk te doen. Al de rest is speculatie. Ik kan enkel zeggen dat Luc een van mijn beste vrienden is en dat ik hem altijd als zeer integer en geëngageerd heb ervaren. Misschien zelfs een beetje te geëngageerd, waarbij hij roofbouw pleegde op zijn gezondheid”, zegt De Bruyckere die zich luidop afvraagt of een voorhechtenis nu echt nodig was.

“In elk geval is reputatieschade aangericht, zonder te weten of dat terecht is.” Volgens De Bruyckere is er ook niks onoorbaars aan de met elkaar verbonden netwerken. “Goede bestuurders vinden is niet zo vanzelfsprekend. Men moet overigens een onderscheid maken tussen competenties en onafhankelijkheid. Onafhankelijkheid zit vooral tussen de oren, het is een attitude.”

Ook Christian Dumolin onderstreept dat er in ons land weinig bestuurders beschikbaar zijn. “Dat zie je trouwens ook in het buitenland. Je krijgt als het ware beroepsbestuurders. En de regels zijn enorm verstrengd, wat het nog moeilijker maakt om bekwame mensen te vinden die het willen doen.”

intro.

De familie Rodenburg , blz. 3

Door Lieven Desmet/foto’s: Photonews, Belga, Reporters

Vansteenkiste geniet nog altijd heel veel krediet bij talloze captains of industry.

Bois Sauvage had Luc Vansteenkiste niet nodig om over Fortis te worden gebrieft.

“Goede bestuurders vinden is niet

zo vanzelfsprekend. Onafhankelijkheid zit vooral tussen de oren, het is een attitude”

Luc De Bruyckere