Sabena gecrasht

Op 7 november 2001 verklaarde de Brusselse handelsrechter Anne Spiritus-Dassesse de nationale luchtvaartmaatschappij Sabena failliet. Meer dan 12.000 mensen verloren hun job. De Belgische flag carrier, met haar 78 jaar de tweede oudste Europese luchtvaartmaatschappij, sloot sinds de Tweede Wereldoorlog slechts twee jaren af met winst. Al midden 2000 werd Sabena opgeschrikt door de aankondiging van monsterverliezen (ruim 300 miljoen euro) en van het besparingsplan Blue Sky (600 jobs minder) van topman Christoph Müller. Vooraleer daarmee in te stemmen, vroegen de vakbonden een audit van de geldstromen binnen Sabena. Na veel tijdverlies kwam er een minidoorlichting. Eind januari 2001 bleek ook SAirGroup, voor 49,5% aandeelhouder van Sabena, in barslechte papieren te zitten. Op 23 januari hield gedelegeerd bestuurder Philippe Brugisser het voor bekeken. Toch brachten de Zwitsers een maand later nog een kleine 150 miljoen euro vers kapitaal in bij Sabena. De Belgische staat legde bijna 100 miljoen euro op tafel. Op 9 maart legde, op de nieuwe topman Mario Corti na, de voltallige raad van bestuur zijn mandaat neer. Ook de Belgen vernieuwden hun raad van bestuur. Fred Chaffart (ex- Generale Bank) volgde op 26 april Valère Croes op als voorzitter. Op 6 augustus keurde de raad van bestuur het reddingsplan-Müller goed. Zo'n half miljard euro vers kapitaal, afslanking van de vloot en verkoop van onderdelen (zoals vracht en catering) moesten de Sabéniens weer een toekomst geven. Maar Corti wou geen geld meer pompen in Sabena. Bovendien wou hij af van de belofte het Zwitsers belang op te trekken naar 85%. Minister van Overheidsbedrijven Rik Daems(VLD) spande een rechtszaak in, maar trok die in na het Hotelakkoord. In die overeenkomst beloofde Corti 258 miljoen euro voor Sabena aan premier Guy Verhofstadt(VLD) en minister van Begroting Johan Vande Lanotte(SP.A), mits de claims werden geschrapt. De vakbonden stonden weigerachtig tegenover nieuwe besparingen. Op 7 september hielden de piloten een onaangekondigde stakingsactie. Vier dagen later volgden de aanslagen op de WTC-torens en het Pentagon. De daaropvolgende crisis betekende het nekschot voor Swissair, dat op 1 oktober een gerechtelijk akkoord aanvroeg en de in het Hotelakkoord beloofde 258 miljoen euro niet betaalde. Drie dagen later vroeg ook Sabena het concordaat aan, maar legde uiteindelijk op 7 november de boeken neer. Tegelijk startte het Brusselse parket een onderzoek naar mogelijke afwending van gelden van Sabena richting Zwitserland. Sabena-dochter DAT mocht een overbruggingskrediet van 125 miljoen euro gebruiken voor een doorstart, in afwachting van een overnamebod door een groep investeerders rond topfinanciers Maurice Lippens en Etienne Davignon. Die hebben 200 miljoen euro gemobiliseerd. Het bod zou er komen op 12 december, na het ter perse gaan van dit nummer. Maar Vlaams minister-president Patrick Dewael(VLD) uitte al op 1 december zijn twijfels over DAT-plus, omdat de overheid uiteindelijk de meeste middelen zou inbrengen.