Peking moet zich aan zijn belofte houden

De politiek heeft zich de jongste decennia langzaam maar zeker in de organisatie van de Olympische Spelen gemengd, terwijl dit evenement in de vernieuwing die Baron de Coubertin voor ogen had, een initiatief was dat van de civiele maatschappij moest uitgaan.

Het is waar dat de nationale olympische comités, waarin geen regeringsvertegenwoordigers zitting hebben, beslissen waar de Spelen zullen worden gehouden. Maar dat belet de diverse staten niet om officiële vertegenwoordigers naar de openingsplechtigheid te sturen.

Toen het Internationaal Olympisch Comité (IOC) in 2001 besliste de Zomerspelen van 2008 toe te kennen aan Peking, was een van de doelstellingen dat de Chinese autoriteiten zich zouden houden aan de principes die in het Olympische Handvest zijn opgenomen. Die houding lag volledig in de lijn van de politieke koers die de Europese Unie had gekozen, met name China nauw betrekken bij het goed bestuur op wereldniveau. Dat het land daartoe bereid is, heeft het door zijn toetreding tot de Wereldhandelsorganisatie getoond.

Iedereen is er zich terdege van bewust dat dit alles uiteraard niet probleemloos zal verlopen. De strikte naleving van de olympische verbintenis moet doorlopend worden geëvalueerd en de houding tegenover het land moet zo nodig worden bijgestuurd, naargelang van de tekortkomingen die zouden worden vastgesteld. Het betekent dat de diplomatieke actie, zowel bilateraal als op Europees niveau, niet aflatend moet worden voortgezet, zodat er niet de minste twijfel kan bestaan over het belang dat aan de naleving van de belofte wordt gehecht.

Puur sportief gezien, mogen atleten die zich jarenlang op dit evenement hebben voorbereid, niet het slachtoffer worden van een politiek geschil. Maar tegelijk moeten ze ook de vrijheid hebben om als individuen hun mening te uiten. Een concrete uitdrukking daarvan zijn de badges die de Franse sportlui hebben besloten te dragen. Ik denk dat Jacques Rogge, de voorzitter van het IOC, zich ervan bewust is dat hij de bewaker is van het olympische gedachtegoed en dat hij het nodige zal doen om ervoor te zorgen dat deze geest niet verloren gaat.

Op politiek niveau zal, rekening houdend met de ontwikkeling van de politieke situatie in China, de gebeurtenissen in Tibet en het respect voor de mensenrechten in China, moeten worden uitgemaakt of aan de openingsplechtigheid van de Spelen al dan niet ook een politieke dimensie wordt gegeven. Het is voorbarig om daarover nu al een uitspraak te doen. Er principieel van afzien, zou betekenen dat van de doelstelling wordt afgestapt om China op te nemen in het streven naar een verantwoordelijk bestuur op wereldniveau.

Enige terughoudendheid lijkt op dit ogenblik efficiënter dan boude uitspraken, maar deze situatie mag niet te lang meer aanslepen. Een belangrijke uitdaging voor Europa wordt het innemen van een gemeenschappelijk standpunt. We hebben hier te maken met de waarden waarop de regionale integratie van de Europese Unie is gebaseerd. In dit gevoelige dossier wordt de Europese geloofwaardigheid dus wel degelijk op de proef gesteld. (T)

Etienne Davignon – DE AUTEUR IS MINISTER VAN STAAT.