Overstappen naar een IT-baan doet u zo

Het aanbod aan IT-opleidingen is enorm groot. Deze wegwijzer helpt u op weg.

“Zelfs in het kunstonderwijs heb je technische skills nodig, nu kunstenaars bijvoorbeeld ook websites bouwen”, benadrukt Patrick Slaets, expert bij de sectorfederatie Agoria. “En ook dokters en tandartsen moeten digitale vaardigheden ontwikkelen, want in de nieuwe wereld hebben ze die nodig. Of denk aan een driesterrenchef die door corona plots een website moest hebben om meeneemmaaltijden te verkopen. Hij heeft IT-skills nodig om daar met de websitebouwer over te discussiëren.”

Slaets bedoelt dat iedereen wel op de een of andere manier een basiskennis over IT kan gebruiken. En als iedereen op school heeft ervaren wat het nut van technologie is en hoe enkele eenvoudige principes werken, is het later des te makkelijker om zich om te scholen tot een IT-expert. Daarvoor zijn meer dan programmeertalent alleen vereist. “Je hebt drie soorten competenties nodig”, legt Patrick Slaets uit. “IT-vaardigheden; inzicht in wat de klanten aan IT-skills nodig hebben; en emotionele en communcatieve vaardigheden om naar die behoeften te luisteren, ze te begrijpen en daarover te brainstormen met de collega’s.”

Slaets stipt aan dat IT’ers niet noodzakelijk bij een echt informaticabedrijf gaan werken, ze kunnen evengoed op de IT-afdeling van een bank belanden. Wie zich wil herscholen, kan kiezen uit honderden opleidingen ¬ van een meerjarige opleiding aan de universiteit tot specifieke certificaten voor een bepaalde software of technologie, zoals die van Microsoft, SAP of Cisco.

Maar hoeveel is zo’n opleiding waard zonder ervaring in de IT-sector? Wie het tijdens een sollicitatie moet opnemen tegen een ervaren werknemer, ziet zijn kansen slinken, maar volgens Patrick Slaets zijn er veel vacatures waar ervaring weinig rol speelt. “De vraag naar IT’ers blijft met 10.000 à 15.000 toenemen per jaar. De nood is hoog en het aanbod speelt daarop in. Als je kijkt naar het aanbod aan opleidingen, zie je ook van alles gebeuren. De traditionele mogelijkheden worden verbreed door organisaties zoals Kisp en Open Universiteit. Zo schuift de opleiding van ICT’ers een beetje weg van de traditionele verstrekkers.”

Het aanbod is dus breed en een overzicht maken is niet eenvoudig. We doen toch een poging.

Ik begin er vroeg aan

Kinderen kunnen naschools leren programmeren bij CodeFever en CoderDojo. Er zijn ook kampen en workshops van onder meer Fyxxi en Mediaraven, waar kinderen aan de hand van Lego of robots computationeel kunnen leren denken. Ook de robotwedstrijd Robocup Junior hoort in dat rijtje thuis.

Zulke initiatieven vindt Patrick Slaets heel belangrijk. “Jonge mensen kunnen het beste al op jonge leeftijd kennismaken met technologie en wetenschap. Welke logica zit bijvoorbeeld achter de wissel die een trein van rechts naar links leidt? Zo krijgen ze zin in wetenschap en technologie, en zien ze het nut ervan.”

Ik kies voor een IT-studierichting

2000 à 3000 Vlaamse jongeren kiezen elk jaar voor een IT-richting. Dat is een relatief kleine groep, in de wetenschap dat elk jaar meer dan 100.000 jongeren hun studie aanvatten. Ze volgen een professionele bachelor toegepaste informatica of elektronica-elektriciteit, of kiezen voor een academische bachelor zoals computerwetenschappen, informatica of handelsingenieur in de beleidsinformatica. Een alternatief voor wie niet wil of kan studeren aan de universiteit, is Open Universiteit, een niet-traditionele, publieke universiteit die ook IT-opleidingen aanbiedt.

Ik ben werknemer en wil de switch maken

Veel werknemers die willen switchen naar IT, scholen zich om via avondonderwijs bij een centrum voor volwassenenonderwijs (cvo) of Syntra. “Voor een volledige overstap naar IT moet je rekenen op minstens twee academiejaren”, zegt Patrick Slaets. “Korte opleidingen van twee tot zes maanden richten zich vooral op bepaalde competenties.” Op www.vdab.be/opleidingen/aanbod worden 146 IT-opleidingen aangebonden voor werknemers.

Patrick Slaets merkt op dat universiteiten en hogescholen niet enkel dagonderwijs, maar ook avond- en afstandsonderwijs kunnen aanbieden. Tot het aanbod van het volwassenenonderwijs behoren graduaten internet der dingen, industriële informatica en telecommunicatietechnieken. Niet enkel bij de VDAB, maar ook aan een universiteit of een hogeschool kunt u de professionele bachelor toegepaste informatie volgen.

Misschien kunt u ook in uw eigen bedrijf een IT-opleiding volgen. Cevora, het opleidingsinstituut van de sociale partners, biedt IT-opleidingen aan voor bedienden die aan bepaalde voorwaarden voldoen. Wolters-Kluwer organiseert opleidingen in bedrijven, bijvoorbeeld over IT, cyberveiligheid en GDPR.

Ik ben werkzoekende en wil een baan in IT

“Opleidingen voor werkzoekenden die de VDAB in eigen beheer en met partners inricht, zijn altijd praktijkgericht, met een degelijke component werkplekleren”, zegt Joke Van Bommel, de woordvoerder van de VDAB. “Veel opleidingen werken met begeleide zelfstudie, thuisleren, klassikale lessen en workshops. Programma’s kunnen ook op maat worden samengesteld. Opleidingen om zich om te scholen zijn gratis voor werkzoekenden, als ze erkend zijn door de VDAB.” Er zijn twee mogelijkheden:

? Ik ga meteen aan de slag en krijg mijn opleiding in het bedrijf

Bedrijven als Cegeka en Innocom hebben met Switchfully en IC Institute hun eigen opleidingscentrum. Ze zijn altijd op zoek naar interessante profielen.

? Ik stap naar de loopbaanbegeleider

In Vlaanderen biedt de VDAB samen met de Erasmushogeschool Brussel, Agoria en de hogeschool PXL Hasselt onder de naam Switch2IT een driejarige opleiding professionele bachelor toegepaste informatica aan. Daarvoor is geen diploma hoger onderwijs vereist. De eerste negen maanden zijn enkel opleiding, vanaf maand tien werkt de cursist viervijfde als softwareontwikkelaar en krijgt hij of zij één dag les. “Een groot aantal mensen dat naar IT overstapt, kiest voor die professionele bachelor”, zegt Patrick Slaets. “Het is een brede opleiding, waar je veel kanten mee uitkunt.”

Op vdab.be/opleidingen/aanbod staat de rest van het VDAB-aanbod, en een link om naar de juiste IT-opleiding te zoeken. Als u als trefwoord ‘IT’ invult, krijgt u 212 opleidingen te zien. Die kunt u filteren volgens woonplaats. 106 van die opleidingen zijn erkend door de VDAB. Dat betekent dat ze een grote kans op werk bieden, bijvoorbeeld omdat ze naar een knelpuntberoep leiden zoals IT-infrastructuurbeheerder of data-analist. Erkende opleidingen zijn gratis en bieden financiële voordelen. VDAB biedt heel wat opleidingen zelf aan, maar werkt ook samen met partners. 17 van de 106 erkende opleidingen worden aangeboden door partners.

Wie in Brussel woont, kan terecht bij DigitalCity, het aanbod opleiding-werk voor digitale beroepen van Actiris, de Brusselse loopbaanbegeleider. Er zijn opleidingen in het Nederlands, Frans en Engels. Veel Nederlandstalige opleidingen in Brussel worden georganiseerd door de VDAB, waarmee Actiris samenwerkt. U kunt er onder meer opleidingen volgen voor pc- en netwerktechnicus, java-ontwikkelaar of een graduaat informatica.

Enkele partners van VDAB en/of Actiris INTEC BRUSSEL

Hoogwaardige informatica-opleidingen voor kortgeschoolden, langdurig werkzoekenden, migranten en kansengroepen. U vindt er opleidingen zoals pc-technicus, java-ontwikkelaar en IT-netwerkbeheerder.

CVO’S

Veel centra voor volwassenenonderwijs bieden opleidingen aan, al dan niet met de VDAB. U kunt er onder meer opleidingen volgen als IT en administratie, webdesign, programmeren en IT-workhops computer en tablet. Bekende voorbeelden van cvo’s zijn Miras, Kisp, Creo en Encora.

SYNTRA

Syntra biedt dag- of avondonderwijs aan gericht op de vorming van zelfstandigen en kmo’s. Er zijn 22 campussen in Vlaanderen en Brussel. U kunt er opleidingen volgen voor onder meer AI-ontwikkelaar, pc-technicus en fullstacksoftwareontwikkelaar.

BECODE

Sinds 2017 biedt BeCode met de Franse school Simplon inclusieve opleidingen aan om te leren programmeren. BeCode gaat zelf op zoek naar kansarmen die van zichzelf niet dachten dat een IT-opleiding iets voor hen was. Het aanbod bestaat uit softwareontwikkeling, artificiële intelligentie, cyberveiligheid en SAP (lees ook blz. 2).

GOOGLE DIGITAAL ATELIER

Google leidt digitale coördinators op om voor een betere onlineverkoop te zorgen, onder meer via sociale media, zoekmachine- en e-mailmarketing en webshops.

Ik wil een onlinecursus volgen

Het voorbije jaar moesten veel lesgevers node overschakelen naar afstandsonderwijs. Maar er zijn ook zuivere onlinecursussen, zonder lesgever. Enkele voorbeelden zijn Codeacademy, EDX, Coursera en Freecodecamp.