Oude ambacht, modern management

Vermeiren & Co, het oudste schildersbedrijf van het land, viert dit jaar zijn 150-jarige bestaan. Dankzij investeringen in modern management en onderlegd personeel is het de voorbije twintig jaar uitgegroeid tot een stabiel bedrijf.

WOUTER TEMMERMAN, FOTOGRAFIE WOUTER RAWOENS

WOUTER TEMMERMAN, FOTOGRAFIE WOUTER RAWOENS

Vermeiren & Co maakt sinds 1997 deel uit van de groep rond Dirk Mertens. Hij heeft sinds het begin van de jaren negentig een groep van elf bedrijven verzameld, die actief zijn in hoogwaardige woondecoratie. De groep omvat onder meer vijf schildersbedrijven, een restauratiebedrijf en twee parketbedrijven. Vermeiren & Co was sinds de stichting in 1862 een familiebedrijf. Maar Jérôme Vermeiren, achterkleinzoon van stichter Henri Vermeiren, vond eind jaren negentig geen opvolging en verkocht de onderneming in 1997 aan Dirk Mertens. Toen kwam ook huidig algemeen directeur Benoit Ide aan boord.

“De groep waartoe Vermeiren & Co nu behoort, heeft geen holdingstructuur”, verduidelijkt Benoit Ide. “Het is een virtuele groep van bedrijven met naam en faam. Meestal hadden ze een opvolgingsprobleem, maar bij elke overname is de ziel van het overgenomen bedrijf behouden. Ook de klantenkring en de omgeving waarin ze opereerden, hielden we altijd intact.” De groep van Mertens realiseerde in 2011 22 miljoen euro omzet met 300 werknemers. Vermeiren & Co draaide met 40 werknemers 2,75 miljoen euro omzet.

Kapitaalkrachtige klanten

Om de familietraditie en de ziel van het bedrijf na de overname te vrijwaren, ging de groep na de overname van Vermeiren & Co door met een oudgediende als manager (Christian Kinck). De organisatie veranderde wel. “De groep heeft de moderne management- en organisatietechnieken toegepast op het ambachtelijke bedrijf dat Vermeiren & Co was en is”, vertelt Ide. “Het bedrijf is nu beter gestructureerd. Vermeiren & Co is per week actief op vijftien tot twintig werven. Op elk moment kunnen we de situatie op alle werven inschatten, bijvoorbeeld wat betreft de gebruikte materialen en de vooropgestelde budgetten.”

Op zijn werven past Vermeiren & Co oude schilderstechnieken toe. Het werkt onder andere met stucco- of marmorisverven, zoals dat 300 jaar geleden al in Italië gebeurde. “Meer dan twintig jaar geleden trokken we naar Venetië om er de draad van de echte Italiaanse stuccotechnieken op te pikken”, vertelt manager Christian Kinck. “Die kennis hebben we meegebracht naar België, waar we het eerste bedrijf waren dat er opnieuw mee begon.”

Stucco- of marmorisverven koopt Vermeiren & Co rechtstreeks aan in Italië. De schilders krijgen een gerichte opleiding om het bijzonder arbeidsintensieve werk onder de knie te krijgen. De schilders brengen stucco met een spatel aan in zeven lagen, wat de kostprijs al snel tienmaal hoger maakt dan die van gewoon schilderwerk. Vermeiren & Co spreekt dan ook een zeer kapitaalkrachtige markt aan. De klantenportefeuille bestaat voor 30 procent uit particulieren, nog eens 30 procent loopt via architecten of binnenhuisarchitecten en de overige 40 procent zijn bedrijven en hotels. “Het zijn ook trouwe klanten”, weet Ide. “Voor een stucco komen ze niet elk jaar terug, maar toch om de acht jaar. Bovendien vragen sommige werken regelmatig onderhoud.”

De bedrijfsklanten van Vermeiren & Co komen uit zeer gevarieerde sectoren: van een kledingketen als Zara over de consultant Ernst & Young tot hotelketens. Dergelijke klanten spreken een ambachtelijke specialist aan voor meerdere locaties, maar zijn vatbaarder voor economische druk. De omzet van Vermeiren & Co zakte in 2010 naar 2,5 miljoen euro, van 3,2 miljoen euro in 2009. In 2011 volgde al meteen de herneming.

“In 2010 hebben we de crisis een beetje gevoeld. Niet zozeer in de particuliere markt, maar wel in de projectmarkt”, legt Ide uit. “Klanten beslisten hun investeringen in schilderwerken op een laag pitje te zetten. In de hotelbusiness bijvoorbeeld staan of stonden die bestedingen voor twee tot drie jaar stil. Vorig jaar ging de omzet weer omhoog tot 2,75 miljoen euro, dankzij een herneming op de projectmarkt. Een hotel kan schilderwerken twee of drie jaar uitstellen, maar hun kamers zijn toch hun eindproduct. En daarop voelen ze snel de concurrentie.”

Groei via overnames

Op langere termijn is de omzet van Vermeiren & Co uiterst stabiel. Ook ten tijde van de overname, in 1997, bedroeg de omzet al 100 miljoen frank. Volgens Benoit Ide was het nooit de bedoeling het bedrijf fors te doen groeien. De groeipolitiek van de groep rond Mertens spitst zich toe op de acquisities. “De stabiele omzet van Vermeiren & Co danken we aan het vast en terugkerend cliënteel”, zegt Ide. “De ambitie om te groeien, was er wel degelijk, maar we hebben dat vooral ingevuld door de overnames. Dat bezorgde ons een bepaalde geografische spreiding. Vermeiren & Co kan misschien met 10 procent groeien, maar dat is het plafond.”

Groeien via verbreding in de sector van de hoogwaardige afwerking blijft de komende jaren het plan. De groep heeft al een restauratiebedrijf in portefeuille, een specialisatie die het als weinig crisisgevoelig ervaart. Hoogwaardige schrijnwerkerij ziet het ook als een mogelijkheid. Op dit moment bekijkt het twee overnames, maar concrete namen geeft Ide nog niet prijs.

“We kijken naar het buitenland omdat we vaststellen dat de kennis over hoogwaardige afwerking er ontbreekt. We werken via een overname aan een vestiging in Parijs, maar de start zal niet voor 2012 zijn. Dit jaar werken we eerst nog de overname van een binnenlands schildersbedrijf af. In beide gevallen is het opnieuw de bedoeling ons systeem van management en opvolging toe te passen op die bedrijven.”

De belangrijkste investering in de bestaande en toekomstige bedrijven is het personeel. Ondanks de omzetdaling op groepsniveau van naar eigen zeggen 10 procent bleef iedereen in de elf bedrijven aan boord. Bij Vermeiren & Co ligt de gemiddelde anciënniteit op veertien jaar. Zo’n gemiddelde is hard nodig, want nieuwe krachten zijn niet altijd makkelijk te vinden en een nieuwkomer opleiden tot topniveau vraagt vijf tot tien jaar.

“Voor onze stielmannen is het prioritair dat ze uitdagend werk krijgen”, zegt Benoit Ide. “Ze komen in een bedrijf als Vermeiren & Co werken omdat we hun mooie projecten kunnen geven. Regelmatig trekken we zelfs naar het buitenland, al blijft een schilder ook graag onder zijn kerktoren. We stimuleren onze mensen, bijvoorbeeld door iemand met bepaalde diensten of vaardigheden de titel ‘Meester-Artisan’ te geven. Laten we realistisch zijn: wij hebben enkel personeel. 80 procent van onze kosten gaat dan ook naar hen. Onze schilders zijn ons kapitaal.”