OPNIEUW BOEMAN ?

ONDERNEMERSCHAP.

Sinds Renault-Vilvoorde is de ondernemer voor de maatschappij opnieuw een “brutale” kapitalist die met zijn werknemers solt. Net nu, komende zaterdag, houdt de KU Leuven een Dag van het Ondernemerschap in het kader van de Cera Bank Leerstoel Ondernemerschap. Titularis van deze Dag en van de Leerstoel is professor Leo Sleuwaegen.

Stel dat Renault-Vilvoorde een Belgisch bedrijf was geweest. Had het dan ook zijn deuren gesloten ? “De nationaliteit van de eigenaar is de kwestie niet, wel de grootte van de thuismarkt,” antwoordt Sleuwaegen. “Fransen en Duitsers konden destijds hun autoproductie instandhouden omdat hun product is kunnen groeien in een grote, afgesloten thuismarkt. België heeft nooit het voordeel gehad om afgewerkte producten op grote schaal te vervaardigen.”

Hoe komt het dan dat Ford Genk en het Antwerpse General Motors hier wél blijven ? “De Amerikanen globaliseerden en pakten daarom de Europese markt als geheel aan,” aldus Sleuwaegen. “Daartoe heb je een sterk knooppunt nodig van waaruit je de rest van Europa kan bewerken. In dat knooppunt veranker je je industrieel-economisch. De Amerikanen kozen België omwille van de centrale ligging, goede infrastructuur en zo meer. De expansie van Renault daarentegen was sequentieel : Waarom niet België ? Het is een interessante markt en van daaruit kunnen we naar andere Europese landen exporteren. Renault is pas de voorbije 5 à 10 jaar begonnen met globalisatie veel te laat en wordt nu geconfronteerd met globale concurrenten.”

Al in ’91 waarschuwde Sleuwaegen in een rapport voor de Centrale Raad voor het Bedrijfsleven dat Renault zijn vestigingsplaatsen zou veranderen. Door het opengaan van de grenzen in Europa zouden de bedrijven hun productie concentreren om schaalvoordelen te benutten. Daarbij zouden bedrijven zich vestigen in gebieden met de grootste vraag. In Noord-Europa was de automarkt gesatureerd, in Zuid-Europa niet. De conclusie voor Renault, dat hier kampte met overcapaciteit, lag voor de hand. “Het stond allemaal in het rapport,” zegt Sleuwaegen. “Iedereen zei toen : interessant, maar deed niets. Nu is er opeens grote paniek.”

Bij zo’n concentratie hebben bedrijven weinig tussenmogelijkheden ze kunnen niet her en der nog een beetje productie laten bestaan en dat geeft hun beslissingen een brutaal effect. “We moeten de mensen de strategie en de noden van die bedrijven leren verstaan. Ierland en Noord-Frankrijk begrijpen die processen veel beter. Wij voeren echter een stop and go-politiek : eerst coördinatiecentra aantrekken, en daarna de regels veranderen. Dan moet je geen loyauteit verwachten.”

Zouden we niet sterker staan met meer endogene groei : bedrijven groot geworden op eigen bodem ? “Ja, zolang je maar niet polariseert”, antwoordt Sleuwaegen. “Het industrieel weefsel is belangrijk, niet of het nu om binnen- dan wel buitenlandse bedrijven gaat. Het één sluit het ander trouwens niet uit. Nogmaals, er is een globalisatie aan de gang. We moeten daarom met onze troeven buitenlandse bedrijven aantrekken en symbioses creëren met lokale ondernemingen. Dat zorgt voor oversijpelingseffecten en voortdurende vernieuwing.”

LEO SLEUWAEGEN (KU LEUVEN) Waarschuwde al in ’91 dat Renault zijn vestigingsplaatsen zou veranderen.

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier

Partner Content