Opgelet, Cera is geen bank

Vanaf september staat Cera volop in de belangstelling. De holding bestaat tien jaar en weinig mensen weten wat ze precies uitvoert. Het uithangbord van de campagne is het tv-programma ‘Voorbij de grens’. Het begint maandag op Eén en gaat over gehandicapten die zichzelf overwinnen in Nicaragua. “Cera investeert in de maatschappij en kijkt verder dan de economische realiteit.”

Wat voorafging. Een rinkelende telefoon op de redactie van Trends. De enthousiast ratelende stem aan de andere kant vraagt of we Cera kennen.

– Trends: “Ja, natuurlijk!”

– “Mooimooimooi! En wat denkt u dat Cera is?”

– Trends (helemaal in the mood om het spel mee te spelen): “Eueuhmmm… Een bank?”

– “Mis! Maar geen nood, hoor, iedereen denkt dat.”

Logisch, want Cera is heel lang een bank geweest. Inspiratiebron was het ideeëngoed van de Duitse burgemeester Friedrich Wilhelm Raiffeisen. Op het einde van de negentiende eeuw bestreed hij de armoede op het platteland door zelfhulp via samenwerking. In die geest werd in 1892 de eerste coöperatieve Raiffeisenkas van ons land opgericht. Later ontstond de Centrale Raiffeisenkas – Cera dus – die uitgroeide tot de gelijknamige bank. Een ijzersterk merk, want 80 % van de Belgen die Cera kennen, associeert de naam spontaan met een bank. Nog altijd.

Maar dat is een foute associatie sinds 1998. Toen werd de samensmelting aangekondigd tussen de Kredietbank, Cera, de verzekeraars ABB (Assurantiën Belgische Boerenbond) en Fidelitas (de verzekeringstak van KB-hoofdaandeelhouder Almanij). De nieuwe financiële groep KBC was geboren. Die nam de bankactiviteiten van Cera over. Als tegenprestatie kreeg Cera Almanij-aandelen, die nadien werden omgezet in aandelen van de KBC Groep. Cera werd daarmee een van de grote, stabiele aandeelhouders van de bank-verzekeraar KBC – naast de MRBB (Maatschappij voor Roerend Bezit van de Belgische Boerenbond) en enkele Vlaamse industriële families.

Cera is dus geen bank, maar een coöperatieve financiële holding. Van het soort dat doorgaans in stilte opereert. Daar moet dringend verandering in komen, vindt gedelegeerd bestuurder Franky Depickere. “Doelstelling nummer één: onze naambekendheid verhogen. En als Cera vernoemd wordt, willen we dat mensen de juiste associatie maken. Ons financieel engagement als aandeelhouder van KBC is slechts een deel van het verhaal. Wat niemand goed beseft, is dat Cera – na de Koning Boudewijnstichting – een van de belangrijkste spelers is op het vlak van maatschappelijk geëngageerde investeringen.”

In 2007 steunde Cera 78 maatschappelijke projecten op Belgisch niveau, in totaal voor zo’n 3,4 miljoen euro. Bovendien zette de financiële holding nog 489 regionale projecten op poten, voor 1,03 miljoen euro. Een voorbeeld. Cera blijft trouw aan zijn roots en steunt projecten die de armoede op het platteland bestrijden. Het Cera Expertisecentrum Ondernemen is er dan weer om stimulansen te geven aan de sociale economie of aan het maatschappelijk verantwoord ondernemen. Ook in de medisch-sociale sector en in kunstwereld is Cera vaak de weldoener.

Derde wereld

Eerst een bank en nu sociaal geëngageerd. Is dat wel geloofwaardig? “Ook toen Cera nog een bank was, waren we al bezig met maatschappelijke projecten”, zegt Depickere. “De Belgische Raiffeisen Stichting bestaat al sinds 1992, nog voor de fusie met de Kredietbank. De BRS steunt nog initiatieven van solidair bankieren en verzekeren naar coöperatief model in de derde wereld. BRS is actief in zestien landen. De opstart van de buitenlandse projecten doen we zelf en de ngo’s waarmee we samenwerken, zetten ze verder.” Concreet gaat het om financiële dienstverlening aan micro-ondernemers in Honduras of om de ondersteuning van de lancering van een ziekteverzekering in enkele Congolese regio’s.

Een hele boterham. Toch mag het soms iets meer zijn, zeker nu Cera tien jaar bestaat. Op 1 september lanceert de holding de projectoproep ‘Zet je in beweging’, die hetzelfde thema aansnijdt als het tv-programma ‘Voorbij de grens’. Mentaal en fysiek gehandicapten, mensen uit hun omgeving, vrijwilligers of verenigingen kunnen een project indienen dat gehandicapten in beweging brengt. Geen mediagenieke trektocht naar Nicaragua, maar initiatieven zodat gehandicapten bijvoorbeeld de weg naar het dichtstbijzijnde zwembad of fitnesscentrum vinden. Cera heeft 250.000 euro veil voor de projectoproep. Voormalig triatleet Marc Herremans is peter van het initiatief en voorzitter van de jury die de beste projecten moet selecteren.

Vennoten

“Cera investeert in de maatschappij en in de toekomst”, zegt Depickere. “Dat gebeurt via haar dubbele opdracht. Als aandeelhouder van KBC zorgen we ervoor dat het beslissingscentrum van zo’n belangrijke bank-verze-keringsgroep in België verankerd blijft. Cera doet dat niet zozeer uit nostalgische overwegingen, maar uit economische noodzaak. KBC breidt volop haar activiteiten uit in Centraal- en Oost-Europa. Daardoor zetten veel Belgische bedrijven de stap naar daar. Dat is belangrijk voor de werkgelegenheid – niet alleen in ons land, maar ook internationaal. Bovendien kunnen we mooie carrièrekansen bieden aan jonge mensen.” Een ander bewijs voor die verankering is de zoektocht naar een nieuw hoofdkwartier. Pal in het centrum van Leuven. Liefst in de Muntstraat, waar de roots van KBC liggen. De beslissing daarover valt pas tegen het einde van het jaar.

De tweede manier waarop Cera in de maatschappij investeert, is haar sociaal engagement. In de toekomst wil de holding daar proactiever mee bezig zijn. Zelf mee aan het stuur zitten van projecten in plaats van ze alleen maar te coördineren. Cera verdubbelt ook de budgetten voor haar sociale projecten tussen nu en 2010. Het is de bedoeling om de beleidsmakers een steeds harder duwtje in de rug te geven. Waar de centen vandaan komen? Simpel. Uit de dividendstromen die Cera ontvangt van haar participaties in de KBC Groep en in KBC Ancora. KBC Ancora is een monoholding die voor 63 % in handen is van Cera. Het enige actief zijn de aandelen van de KBC Groep.

In 2007 bedroegen de opbrengsten uit dividenden 219,4 miljoen euro. Cera gebruikt dat geld ook om stelselmatig haar belang in de KBC Groep op te trekken. Eind augustus vorig jaar kocht Cera, samen met dochter KBC Ancora, 10,3 miljoen aandelen KBC voor 1 miljard euro. Cera en KBC Ancora overschreden daarmee de drempel van 30 % in de KBC Groep. De aankoop paste in de nieuwe overnamewet die op 1 september 2007 van kracht ging. Als beide partijen nadien hun belang boven de 30 % hadden gebracht, waren ze verplicht om een bod op de volledige KBC Groep uit te brengen.

Cera kan ook een beroep doen op het kapitaal van haar vennoten – in totaal zo’n 450.000 mensen. Het zijn geen aandeelhouders, benadrukt Depickere, want Cera is een coöperatieve. Geen nv. Eind mei heeft Cera voor 81,92 miljoen euro opgehaald via de uitgifte van nieuwe E-aandelen. Dat zijn aandelen die ontstonden na de fusie. In totaal tekenden ruim 65.500 mensen in op de uitgifte. Elke intekening is goed voor 25 aandelen met een nominale waarde van 50 euro of 1.250 euro in totaal.

“Onze vennoten hebben een maatschappelijk geëngageerd profiel, aangezien ze nauw betrokken worden bij de werking van Cera”, zegt Ghislaine Van Kerckhove. “Daarom hebben de mensen die voor de zomer intekenden, 3 % extra instapkosten betaald. Geld dat naar zes maatschappelijke projecten gaat.” Van Kerckhove vormt zelf het levende bewijs van de inspraak die Ceravennoten (kunnen) hebben. Ze begon als ‘simpele’ vennoot, klom op in de coöperatieve hiërarchie en schopte het in 2007 tot ondervoorzitster van de raad van bestuur van de Cera Beheersmaatschappij. Dit jaar werd ze – als eerste vrouw – lid van de raad van bestuur van de KBC Groep. “Daar geldt het gebruikelijke rotatiesysteem. Ook aan de basis is vers bloed belangrijk, vandaar dat Cera om de twee tot drie jaar een aandelenemissie organiseert om jonge vennoten aan te trekken.”

Is antivergrijzing de enige reden voor de jongste uitgave? Heeft Cera zijn kapitaal niet opengezet omdat moedergroep KBC straks misschien extra geld nodig heeft – al was het maar om de kredietcrisis te overbruggen? “Dat heeft er helemaal niks mee te maken”, antwoordt Depickere prompt. “Er zijn geen aanwijzingen dat KBC een kapitaalverhoging moet doen. En er zijn evenmin signalen dat KBC op korte termijn iets aan haar dividendbeleid zou wijzigen.”

Huwelijk

De inkomsten van Cera zijn veiliggesteld. En daarmee ook haar werking. Hoe lang nog? “Ik wil hier niet verkondigen dat we fluitend door de kredietcrisis gaan, verre van. Maar alle stakeholders die bij Cera betrokken zijn, kunnen op beide oren slapen – inclusief de vennoten. Zulke crisissen overleven we wel en dat is ook de bedoeling van ons langetermijnengagement in KBC. Als je bij het minste in de problemen raakt, dan ben je geen stabiele aandeelhouder.”

Nochtans is het een van de basislessen voor beginnende beleggers. Een niet-gediversifieerde portefeuille houdt risico’s in, zeker in moeilijke tijden. Zal Cera altijd monogaam blijven in haar beleggingspolitiek? Voor eeuwig trouw aan KBC? “Ons beleid en ons risicobeheer zijn daarop afgestemd. Dat we nog geen hinder ondervinden van de kredietcrisis, is bewijs genoeg dat we als monoholding voldoende buffers hebben weten in te bouwen om moeilijke periodes uit te zweten. Bovendien, mocht Cera haar portefeuille diversifiëren, dan zijn we verplicht om onze participatie in KBC gevoelig af te bouwen. Dat is geen optie, want Cera zit graag mee aan het stuur en dat lukt alleen als grote aandeelhouder. Het ziet er dus naar uit dat KBC en Cera samen blijven. Voor eeuwig? Zoals in een goed huwelijk proberen we dat, ja (lacht).” (T)

Door Celine De Coster/Foto Thomas De Boever