OOST-VLAANDEREN: (Gentse) bloemen voor Volvo

Oost-Vlaanderen vertoont een heel ander gezicht dan West-Vlaanderen. De voedingssector is er weliswaar ook sterk aanwezig, maar de textiel-sector neemt er een veel discretere vorm aan en wordt vervangen door andere activiteiten, zoals de bouw en de automobiel-sector. En vergeet de (Gentse) bloemen niet.

De provincie Oost-Vlaanderen telt onder haar 200 grootste ondernemingen dertien aannemers. De grootste daarvan is Jan De Nul, een onderneming met een geconsolideerde omzet van 770 miljoen euro, zo’n 130 miljoen euro meer dan haar eeuwige rivaal, de baggergroep Deme, een gemeenschappelijk filiaal van het Franse Suez via CFE en de Antwerpse groep Ackermans & van Haaren. AvH is ook eigenaar van de bouwonderneming Van Laere. Jan De Nul is niettemin het grootste baggerbedrijf van het land en kan prat gaan op de modernste en krachtigste baggervloot ter wereld. Het legt nu een kunstmatig eiland aan voor de kust van Dubai.

Wegenbouwer Aswebo uit Drongen heeft ook 50 % van de aandelen in handen van een andere aannemer van formaat, het Limburgse Kumpen. Het bedrijf is onder meer gespecialiseerd in grond- en funderingswerken. Denys werd in 2000 door Johan Van Wassenhove ‘afgesnoept’ van het Franse Vinci en is bezig zich (opnieuw) te ontplooien zonder in het keurslijf van een moederbedrijf te zitten. De Meyer is een filiaal van de Nederlandse groep BAM, net zoals Interbuild (Wilrijk), CEI (Brussel) en Galère (Luik). Herbosch-Kiere is dan weer via Soficom een dochter van het Franse Eiffage. Onder de aannemingsbedrijven kunnen we nog Cordeel vermelden, eigendom van de familie met dezelfde naam, of de groep Willy Naessens, die verschillende vennootschappen overkoepelt waaronder degene die in ons klassement werd opgenomen. Hij is ook een specialist in de aanleg van zwembaden.

‘Locomotief’ Volvo

Met twee bedrijven in de top drie van de provincie en 12 % van de totale tewerkstelling in de 200 grootste ondernemingen, is Volvo een vaste waarde. De Zweedse groep is op twee vlakken aanwezig in Gent. Enerzijds is er Volvo Trucks, dat in ons land een marktaandeel van 23 % haalt. Anderzijds is er Volvo Cars, dat in 1999 overgedragen werd aan Ford, en dat ook een uitzonderlijk jaar kende met een toename van de tewerkstelling met 1400 eenheden. De Gentse fabriek staat in voor meer dan de helft (53 %) van de productie van de groep.

Een dergelijke activiteit heeft uiteraard een weerslag op andere ondernemingen. Autoliv Belgium, een leverancier van veiligheidsvoorzieningen, zag zijn omzet verdubbelen, terwijl Sas Automotive Belgium, dat vooral cockpits assembleert voor Volvo, in 2004 verplicht was te starten met een nachtploeg. Benteler Automotive Belgium ontstond in 2004 door de overname van de chassisafdeling van Volvo, waaraan de onderneming uit Sint-Kruis-Winkel nu voor- en achterassen levert. In Aalst produceert Honda brommers én essentiële onderdelen voor auto’s. Honda Access is gespecialiseerd in de aanmaak van onderdelen.

Grootste chocolademaker

De voedingssector wordt aangevoerd door Barry Callebaut, een van de grootste chocolademakers ter wereld sinds de Zwitserse magnaat Klaus Jacobs in 1996 zijn Belgisch filiaal Callebaut uithuwelijkte aan zijn Franse rivaal Barry. Sinds 2002 fungeert de Belgische dochter als Europees distributiecentrum voor de groep, wat meteen de onstuimige groei van haar omzet verklaart.

Belcolade behoort tot de groep Puratos uit Groot-Bijgaarden en is gespecialiseerd in couverturechocolade. Guylian is vermaard om zijn chocoladen ‘zeevruchten’.

Het peloton van de klassieke voedingsfabrikanten wordt geleid door het beursgenoteerde Ter Beke. De groep, die van bereide gerechten en charcuterie zijn specialiteit heeft gemaakt, bezit in Vlaanderen twee productiesites (Waarschoot en Ruislede) en twee versnij- en verpakkingseenheden (Milsbeek en Veurne). Vamix is een filiaal van Vandemoortele dat diepvriesproducten aanmaakt voor bakkers en patissiers. Ysco zit in de Europese top drie van de roomijsproducenten. Het bedrijf behoort tot de groep Belgomilk, die in de zomer van 2005 met het Hollandse BZY Melkaanvoer fusioneerde tot Milcobel.

Rousselot, dat sinds 2002 tot de Nederlandse groep Sobel behoort, produceert in Gent gelatine. Ten slotte is er Lekkerland, oorspronkelijk Nederlands, maar nu voor 75 % Duits. De rest van de aandelen zijn in handen van de Britse tabaksreus Gallaher. In ons land werd het filiaal Sugro-Caritas zopas omgedoopt tot Conway, verwijzend naar de benzinestations, tabakswinkels en nachtwinkels die massaal bevoorraad worden door de onderneming uit Temse. Het gros van de omzet is afkomstig van tabakswaren.

Markante bedrijven

Een andere belangrijke sector is de chemie, met onder meer Sadaci, een dochter van de Chileense producent van molybdeen Molymed, zelf eigendom van het Gabonese Comilog. Oleon, dat vroeger Fina Oleochemicals heette, beschikt in Ertvelde over een van de grootste productie-eenheden van vetzuren ter wereld. Hercules produceert in Doel wateroplosbare polymeren. Het jonge Taminco nam de methylamineproducten over van UCB en Air Products. Kronos verwerkt titaniumdioxide, terwijl in Zelzate VFT, een filiaal van het Duitse Rütgers Chemicals, teer distilleert. Resinex, een distributeur van rubber, plastic en andere scheikundige grondstoffen, is een dochteronderneming van het discrete Ravago, dat destijds opgericht werd door Raf Van Gorp in Arendonk. Sabic is voor 70 % eigendom van de Saudische regering.

Andere markante ondernemingen uit de provincie zijn onder meer Floreac van de familie Floré, befaamd voor zijn azalea’s (en meteen een prima vertegenwoordiger van de traditionele Gentse sierteeltsector), Dhollandia, een van de grootste producenten van laadliften in Europa, Cock’s Vleeswaren, gekend voor zijn artisanale ham en meer nog voor de prijsduiven van de familie, of Victor Buyck, die al even spectaculair als discreet te werk gaat. Aan hem hebben we onder meer de Pont de l’Europe te danken die door Santiago Calatrava in Orléans werd uitgedacht, evenals de nieuwe terminal van Roissy.

De 200 grootste ondernemingen van de provincie draaiden samen een omzet van 35,6 miljard euro en boekten een nettowinst van 1,36 miljard euro. Ze geven rechtstreeks werk aan 59.845 personen. Oost-Vlaanderen is ongetwijfeld de meest geïnternationaliseerde provincie als het gaat over de grootste ondernemingen die ze herbergt.

Tony Coenjaerts