Oorlog tegen kosten

Wanneer ruilen uw onderhoudsmensen hun overall voor nieuwe bedrijfskleuren ? De co-maintenance waarbij complete onderhoudsafdelingen van eigenaar veranderen, groeit in België. ABB Service is de pionier en verklaart de oorlog aan uw kosten.

“We gaan steeds verder, nu stappen we in de opwaardering van de bestaande machines, bijvoorbeeld eentje dat draait aan 1500 toeren per minuut voeren we op naar 1550 toeren per minuut. Die co-engineering is de nieuwste uitvloeier van de co-maintenance.” Ingenieur Johan De Coster glimt, hij leidt de aanval in België van ABB Service : “Door een Full Service Contract wordt een interne dienst van een bedrijf omgedraaid tot een leverancier die een klant moet verwennen het vroegere moederbedrijf en dat is een veel meer motiverende relatie.”

Van de vloer kan je nog niet eten. Maar het gaat in de goede richting. De gangen zijn vrij, de producten staan op heldere rekken, de barcodes vertellen wat de werkplanner nodig heeft om in no time de kaduke motoren door de ateliers te jagen. Etamo werd gesticht door Norbert Joris om motoren te herstellen en groeide op in de Antwerpse haven. De scheepsmotorenafdeling is nog steeds een specialiteit. In 1987 en dat wordt gevierd op 5 juni kochten de Zweden van Asea, op initiatief van Jan Coene, de fabriek aan de Noorderlaan. Etamo werd de kern van Asea Brown Boveri Service in België.

De industriële onderhoudsmarkt is 500 miljard frank waard

Het paradepaardje van ABB Service is het Full Service Contract. Vandaag zijn er 6 Belgische bedrijven die hun volledig onderhoud hebben uitbesteed aan ABB Service : Mio in Luik, Wilson Color in Assesse, Intermills in Malmédy, Hollandia in Luik, Coil in Landen en ABB Ventilation Products in Opwijk. Vorig jaar viel Rombouts in Vielsalm weg omwille van zijn faillissement. Opvallend is het overwicht van Full Service Contracten in Wallonië. Johan De Coster : “De Waalse bedrijven hebben vandaag meer nood aan dit nieuwe dienstenproduct. De Vlaamse ondernemingen verdienen nog geld, dus hoeven zij geen extreme scenario’s te bedenken om te overleven. Vlaamse ondernemers denken foutief dat een Full Service-relatie hun leven zal bemoeilijken. Zolang het niet écht hoeft, omdat vele andere wegen zijn afgesloten, aarzelen ze om een dergelijk contract te overwegen.”

In ’93 boekte ABB Service in België nul frank omzet met de Full Service Contracten, vandaag werkt er 60 man op en is de omzet 400 miljoen frank (een kwart van de omzet van ABB Service). De omzet in Full Service moet tegen 2000 verviervoudigen. Het werven van nieuwe contracten is moeilijk, want zegt Johan De Coster : “Een Full Service Contract jaagt de koorts op bij de vakbonden, soms gaat het gepaard met een overname en een wijziging van het personeelsstatuut. De onderhoudschef schrikt op, je komt praten over zijn job, hij ziet niet meteen in dat hij beter zal omkaderd worden en meer kansen krijgen.” ABB Service raakt niet aan de waarde van het bestaande loonpakket. Het is ook onlogisch om de lonen te verlagen, ABB wil de bestaande personeelsleden wel doordringen met een nieuwe geestesinstelling, stelt Johan De Coster, en “het laatste dat wij zoeken zijn woelingen en spanningen”.

De industriële onderhoudsmarkt

bedraagt 5 % van het BNP, dus 500 miljard frank in België, daarvan is vandaag het leeuwendeel gesloten voor derden en een onderdeel open. Het percentage open markt stijgt weliswaar. Maximaal 10 % hoeft in eigen beheer, 90 % kan door derden gebeuren, beweert Johan De Coster : “In de scheikunde is het onderhoud bijvoorbeeld veel minder procesgebonden dan de insiders beweren.” De kosten van het onderhoud stemmen overeen met 5 % van de omzet van een fabriek, raamt Johan De Coster. “Indien wij die kosten drukken met 20 %, dus terugbrengen van 5 naar 4 %, dan zit er een gelijkaardige resultatenstijging in. De grootste productieverliezen ontstaan door pannes, hun aantal en hevigheid verminderen wij door stringente systemen van informatieverzameling. Het aantal pannes en hun oorzaak worden nagetrokken en dat voeren we in de beheerssystemen van machines en fabrieken in. Daarop kunnen onze onderhoudsmensen de continuïteit van de machines verhogen. De onderhoudskosten met 20 % verlagen in het eerste jaar van een samenwerking is niet zo moeilijk, maar de beschikbaarheid van het machinepark nadien op peil houden, dus de toegevoegde waarde van de productie verhogen, dat is de uitdaging.”

In Scandinavië is Full Service een sneeuwbal, voornamelijk Finland werd een succès fou, maandelijks wint ABB Service daar 1 contract bij. Johan De Coster : “Elk Full Service Contract is maatwerk. In de contracten staan specifieke en bedrijfseigen normen over beschikbaarheid, veiligheid en besparingen. Onze vergoeding is gekoppeld aan het behalen van de normen, halen wij die niet dan is er een strafsom bepaald. Een open boekhouding wordt gevoerd en het wederzijdse vertrouwen dient er te zijn, zoals in een huwelijk. In een huwelijk kan je evenmin elk akkefietje vooraf in een contract gieten. We boeken bewust geen buitensporige winst met de Full Service Contracten, temeer omdat het de deuren kan, niet moet, openen voor andere producten van het ABB-concern.”

Matrix en drievuldigheid

De organisatiestructuur van ABB is een matrix met 140 landenorganisaties en 50 business areas (turbines, generatoren, diensten, milieu….). Twee bazen kijken naar Johan De Coster ; de business area-chef van ABB Service Worldwide, Jan Coene, en de baas van ABB België, Peter Smits. Jan Coene bepaalt de internationale strategie van zijn business area, Peter Smits bewaakt haar uitvoering in België. Johan De Coster is lid van een drievuldigheid : “Voor een buitenstaander kan zo’n trio verwarrend werken, in de praktijk loopt de samenwerking lekker.” Coene en Smits zijn lid van de raad van bestuur van Asea Brown Boveri Service, een mondvol. ABB België heeft vier activiteiten : industriële verkoop, energie, bouwsystemen (het vroegere Fläkt), diensten. Asea Brown Boveri Service behoudt een zelfstandigheid ; de personeelspolitiek en de administratie lossen andere problemen op dan deze bij verkoopsactiviteiten.

In ’96 boekte

ABB in België een omzet van 9,4 miljard frank en een geconsolideerde winst voor belastingen van 367 miljoen frank ; bouwsystemen bracht 3,5 miljard frank aan, energie 2 miljard frank, industrie 2,4 miljard frank en diensten 1,5 miljard frank. Johan De Coster : “Diensten is de grootste groeier, de overige afdelingen van ABB België zijn meer gebonden aan de investeringen in uitrustingsgoederen en dus aan de conjunctuur. Ik kan een mooi verhaal vertellen. Het oogmerk is om de dienstenomzet in de volgende drie jaar te verdubbelen.” ABB België heeft 1400 werknemers, ABB Service 320. Sedert 1 januari ’96 groeide de tewerkstelling bij de dienstendochter met 40 middels aanwervingen en de overname van DGS Maintenance Engineering.

Een spin-off van ABB Etamo is de productie van motorenonderdelen. De helft van de kosten van een herwikkeling zitten in het spoelen. Johan De Coster : “We openden een coilshop waar we onze eigen voorraad beklede koperdraad produceren. Een coilshop is kapitaalintensief en dus dien je een maximale bezettingsgraad te halen van de machines. Drie vierde van de productie 100 miljoen frank is export naar andere ABB-dochters en derden.” Het koper voor het herwikkelen is geëmailleerd en geïsoleerd en zijn levertermijn is lang. ABB Etamo houdt een voorraad van 60 ton koper aan en vult daarmee 80 % van zijn behoeften. Specifieke isolatie wordt geproduceerd op 24 uur. “Wij verkopen kwaliteit en snelheid,” stelt Johan De Coster. ABB bezit vier coilshops : naast België, Zweden, de VS en Nieuw-Zeeland.

Het wisselstukkenbeheer is vandaag een eigen verhaal want de klanten willen minder voorraad aanhouden. Daarom begon ABB Service in 1988 met een aparte afdeling voor de aankoop en de verkoop van onderdelen en sloot het bedrijf met de snelkoerier DHL een contract om in hun Belgische opslagplaats een voorraad aan te houden. ABB Service levert de gewenste onderdelen die vertrekken uit de stocks bij DHL. Zegt Johan De Coster : “Wij waren een goed herstelbedrijf, nu willen we een goed onderhoudsbedrijf zijn.”

FRANS CROLS

JOHAN DE COSTER (ASEA BROWN BOVERI SERVICE) In Wallonië slaat ons Full Service Contract beter aan. De crisis dwingt tot hogere creativiteit. In Vlaanderen boeken de ondernemers nog winst en houden ze een aantal traditionele activiteiten zoals onderhoud i