“Onze kinderen zullen moeten leven met veel minder zekerheden

Luc Vansteenkiste (57) is een man van één bedrijf: Recticel. In 2000 twijfelde hij even om de nominatie van Manager van het Jaar te aanvaarden. Want dat vergt erg veel tijd, vond hij. Vansteenkiste heeft de reputatie alles ernstig te nemen. Zo heeft het VBO nog nooit zo’n actieve voorzitter gekend.

Mijn vader heeft op universitair niveau Diplomatieke Wetenschappen gestudeerd en mijn moeder was regentes. Ze hadden een schoenbedrijf in Izegem. Na mijn studies burgerlijk ingenieur ging ik aan de slag bij Recticel. Ik zie vijf belangrijke sleutelmomenten in mijn carrière. Het eerste: ik heb snel de kans gekregen, al op 32 jaar, om bedrijfsdirecteur bij Recticel te worden. Het tweede: de twee jaar ervaring die ik op mijn veertigste heb opgedaan in de Verenigde Staten. We hadden veertien fabrieken in de VS en ik verbleef afwisselend veertien dagen ginder, veertien dagen hier. Dat was wel een erg vermoeiende periode. Het derde: de onbetaalbare ervaring die ik heb opgedaan doordat Recticel tot de Generale Maatschappij van België kwam te behoren. Het vierde: erg belangrijk vond ik ook mijn aanstelling in 1991 tot eerste Vlaamse manager die gedelegeerd bestuurder werd van een filiaal van de Generale in België. Het vijfde sleutelmoment: de relatie die ik heb opgebouwd met Stevie Davignon is van grote invloed geweest. Hij is de verpersoonlijking van het brede Europese denkbeeld. Hij is erg boeiend als hij praat over de evolutie van de politiek en diplomatie. Ook kan hij mensen zeer goed inschatten en positioneren, zonder daarbij zichzelf te veel op te dringen. Hij is geen man die neemt en niet geeft. Bovendien slaagt hij erin om in moeilijke omstandigheden de dialoog aan de gang te houden. Hij blijft zoeken naar oplossingen. Ik heb mijn onderhandelingscapaciteiten van hem geleerd. Dat komt nu van pas als voorzitter van het VBO.

Mijn generatie had beperkte mogelijkheden, maar ontwikkelde daardoor ook diepe principes als basiswaarden in het leven. Ik denk aan de idee dat het verbeteren van de economische positie een belangrijk doel in het leven is. Op persoonlijk vlak was het voor mijn generatie evident om snel een gezin te starten en het te doen groeien. Het basisprincipe, waarover men niet hoefde na te denken, is dat de man de hoofdzorg heeft voor de bestaanszekerheid van het gezin. De opvoeding van onze kinderen verliep in wezen rond dezelfde waarden als deze waarin wij opgevoed werden. Maar vandaag bestaat er een veel grotere waaier aan mogelijke principes en aan vrijheden, waardoor de generatie van onze kinderen moet leven met veel minder zekerheden.

Ook op bedrijfsvlak is er een hele evolutie geweest: internationalisering, globale consolidatie, verhoogde en toch nog steeds versnellende concurrentiedruk. Recticel is daarom op zoek gegaan naar een diversificatie van de producttoepassingen binnen dezelfde basistechnologie. En we zijn geografisch uitgebreid naar Centraal- en Oost-Europa. Ik heb vijftien jaar hard gewerkt om de consolidatie van Recticel af te ronden. We kunnen ons nu echt verder uitbouwen.

In 1982 hadden we een omzet van 300 miljoen euro. In 2004 was dat 1,3 miljard euro. De volgende dertig jaar moeten we op zijn minst verdubbelen. We zullen het daarvoor buiten Europa moeten zoeken: China, Japan, Amerika. Op zijn minst een derde van de omzet zal van buiten Europa moeten komen. Ik denk dat we in België zullen blijven produceren. Het is nu erg lastig met de huidige loonkosten. Maar de kosten zullen elders ook stijgen. Veel productie zal hier blijven vanwege de toekomstige kosten binnen vijftien jaar. Zeker voor Recticel met een product als polyurethaan dat erg licht en omvangrijk is en dus hoge transportkosten kent.

Bovendien is onze sector grotendeels op dagelijkse behoeften georiënteerd, de groei blijft dus fundamenteel verzekerd. De productie voor matrassen en van isolatiemateriaal zal zeker hier blijven, de productie voor de automobielsector zie ik opschuiven naar Centraal- en Oost-Europa.

We zullen wel verplicht zijn te blijven innoveren. De steeds versnellende technologische evolutie zal ervoor zorgen dat de generatie van mijn kinderen de komende drie decennia een verhoogde werkdruk en stress zal kennen. Tegelijk wordt hun een enorme economische groeimogelijkheid geboden en leven ze in een fascinerende overgangsperiode tussen het vroegere leven onder de kerktoren en de mondialisering. Onze jeugd zal de echte formatie van de toekomstige grote economische wereldblokken meemaken. Het nieuwe Europa, de geglobaliseerde wereld en haar informatiestroom, die beide in onze jeugdjaren niet bestonden of moeilijk toegankelijk waren, liggen nu in hun achtertuin. Zij kunnen er meer dan wie ook in spelen omdat hun ouders over de jongste 25 jaar vijf maal rijker zijn geworden en dus reserves hebben voor hun dromen.”

G.M.

“Ik heb mijn onderhandelingscapaciteiten geleerd van Stevie Davignon.”