NMBS Holding haalt 700 miljoen euro uit sale-and-lease-backoperatie

De NMBS Holding boekt 700miljoen euro uitzonderlijke inkomsten uit sale-and-lease-backconstructies uit het verleden. Maar meer dan een nuloperatie is dat niet.

De voormalige spoorbaas Etienne Schouppe oogstte ooit veel kritiek met de verkoop en onmiddellijke terughuur van infrastructuur en rollend materieel van NMBS. Nu blijkt echter dat NMBS Holding, de koepel boven de werkmaatschappijen NMBS (vervoer van reizigers en vracht) en Infrabel (de spoorbeheerder), vorig boekjaar een fikse boekhoudkundige meerwaarde boekte uit de constructies. Liefst 700,4 miljoen euro, geboekt als uitzonderlijke opbrengst.

Bedriegt de schijn? Want NMBS Holding scoorde vooreerst met wat hulp van de kredietcrisis. Een van de eigenaars van NMBS-materiaal was de voormalige Amerikaanse autoreus Chrysler. Die is vandaag in handen van het Italiaanse Fiat. Chrysler opteerde voor de sale-and-lease-backconstructie omdat ze fiscaal interessant was voor Amerikaanse investeerders. Maar de kredietcrisis noopte Chrysler tot een versnelde lichting van het contract. Daarnaast herzag de Amerikaanse overheid de fiscaliteit van zulke constructies. De versnelde beëindiging van het contract leverde de NMBS Holding een uitzonderlijke opbrengst op van 164,4 miljoen euro. “Het is een louter boekhoudkundige opbrengst. Het heeft een negatief noch een positief kasgevolg”, duidt de financieel directeur Michel Allé. “We zijn nu opnieuw eigenaar van het verhuurde materiaal. Het levert de NMBS Holding winst noch verlies op.” De holding aanvaardde de versnelde stopzetting van het contract enkel omdat het geen verlies zou veroorzaken.

Met dank aan IFRS

Daarnaast boekte de NMBS Holding nog eens 536 miljoen euro als uitzonderlijke opbrengst van de sale-and-lease-backconstructies. Die opbrengst heeft te maken met de IFRS-regels voor boekhouding. Bij haar oprichting in 2005 had NMBS Holding circa 1,5 miljard euro voorzieningen aangelegd voor sale-and-lease-backconstructies. Van die provisies werd in het boekjaar 2009, door de nieuwe boekhoudregels, 536 miljoen euro teruggenomen. “De NMBS Holding heeft een vijftigtal van zulke constructies. Sommige lopen nog tot in 2030”, duidt Michel Allé. “Voor alle contracten hebben we in 2005 een te hoge provisie aangelegd. Voor sommige contracten zijn de intrestvoeten lager dan verwacht. Andere geplande contracten bleken zelfs nooit te zijn getekend.” Het verklaart de uitzonderlijke opbrengst van 536 miljoen euro. Maar ook in dit geval gaat het om een niet-kasopbrengst. Het is een louter boekhoudkundige operatie.

W.R.