Nieuwe elektriciteitswet geen goede zaak voor consument

De regering werkt aan een wijziging van de elektriciteitswet die haar meer macht geeft om de transmissie- en distributietarieven te bepalen. Vraag is of de consument daar beter van wordt.

De koning (de regering) en niet langer de Commissie voor de Regulering van de Elektriciteit en het Gas ( Creg) zal voortaan bepalen hoeveel winst Elia, de beheerder van het hoogspanningsnet, mag maken. De Creg mag nog wel de finale transmissietarieven bepalen, maar moet ervoor zorgen dat Elia die vooropgestelde winstmarge haalt. De machtsverschuiving van de Creg naar de regering is het gevolg van een ontwerp tot herziening van de elektriciteitswet van 1999.

De nieuwe wet geeft de regering ook de mogelijkheid af te wijken van de tarieven die Creg heeft goedgekeurd, voor zover het gaat om nieuwe investeringen te financieren die van nationaal of Europees belang zijn en die noodzakelijk zijn op lange termijn. En liet de oude elektriciteitswet toe dat de Creg alle inlichtingen kan opvragen bij Elia, dan is daar nu “voor zover de Creg haar aanvraag motiveert” aan toegevoegd. Het is echter van essentieel belang dat de Creg toegang heeft tot alle boekhoudkundige informatie van Elia om billijke tarieven te kunnen bepalen. Elia kan voortaan dus weigeren om informatie te geven aan de Creg, wat de taak van de Creg bijzonder moeilijk maakt. De Raad van State formuleerde al sterke kritiek op de wetswijziging en vraagt zich af ze niet in strijd is met de Europese elektriciteitsrichtlijn.

De wetswijziging impliceert dat de meerjarentarieven voor het gebruik van het hoogspanningsnet kunnen stijgen, waardoor natuurlijk ook de waarde van Elia stijgt. Wacht Electrabel, nu nog voor 70 % eigenaar van Elia, op de goedkeuring van deze wet vooraleer ze 30 % van Elia naar de beurs brengt?

Bij eenvoudig Koninklijk Besluit kunnen deze wetswijzigingen ook toegepast worden op het bepalen van de tarieven van de distributienetbeheerders. Dat betekent dat de overheid – de gemeenten zijn, meestal samen met Elec- trabel, eigenaar van de distributienetten – opnieuw zelf mag bepalen hoeveel winst de distributienetbeheerders mogen maken. Als de Elia-heffing niet volstaat om de gemeenten te compenseren voor de verliezen die ze lijden door de vrijmaking van de energiemarkt, is hier alvast een achterpoort om de gemeenten verder te herfinancieren. Maar dat de overheid opnieuw rechter en partij wordt op de elektriciteitsmarkt, is geen goede zaak voor de consument.

Federaal minister van Economie en Energie Marc Verwilghen ( VLD) verdedigt in een antwoord op een vraag van volksvertegenwoordiger Muriel Gerkens ( Ecolo) de transfer van bevoegdheden van de Creg naar de regering: “De regering heeft duidelijk de wil getoond om de rol van de Creg te beperken tot de taken van regulatie in een strikte zin van het woord. Het is aan de regering en wetgever om het beleid uit te stippelen. Het toevertrouwen van strategische taken aan een autonome instelling lijkt me de constitutionele principes te schenden.”

D.K.