Nieuw wapen in de strijd tegen files

Rekeningrijden helpt niet om de files te vermijden, tol ook al niet. Hoe moet het dan wel? Professor Lode Vereeck kiest voor een beperkt aantal verhandelbare toegangskaartjes voor de snelwegen.

“Het wegenvignet is geen oplossing voor het fileprobleem,” zegt Lode Vereeck, professor van het Limburgs Universitair Centrum ( LUC). “Zo’n maatregel herverdeelt alleen de kosten maar verbetert de mobiliteit niet. Tol, rekeningrijden of gesofisticeerde boordcomputers zijn een maat voor niets. De capaciteit van het wegennet is gewoon beperkt. Net als in Frankrijk zullen de chauffeurs dan betalend in de file staan,” aldus de provocatieve ex-kabinetschef van Jaak Gabriëls ( VLD), voormalig minister van KMO. “Uit onderzoek van de Europese Commissie blijkt dat weggebruikers wegens gebrek aan goede alternatieven altijd bereid zijn te betalen, hoe hoog de tol ook is.”

Een verdere uitbreiding van het wegennet is politiek niet haalbaar. Rest ons nog één alternatief, aldus Vereeck: niet méér auto’s toelaten dan de weg aankan. Daarom stelt de professor Publieke Economie en Beleidsmanagement nu ‘verhandelbare mobiliteitsrechten’ voor, die via een elektronische beurs op het internet aan- en verkocht kunnen worden. “De overheid kan dan gratis en in verhouding tot de maximale capaciteit van de wegen toegangstickets – zogenaamde vouchers – onder de bevolking verdelen. Het maximale aantal voertuigen wordt nooit overschreden, zodat files verdwijnen. Bovendien is het systeem sociaal rechtvaardig, want het garandeert iedereen een basismobiliteit. Milieubewuste mensen die hun auto minder of niet meer willen gebruiken, krijgen een ecobonus door hun vouchers te verkopen. Technisch kun je kiezen tussen tolhuisjes of scanners, zoals in Londen.”

Tenslotte kunnen deze vouchers volgens de professor ook helpen om de Kyoto-norm te halen. Vereeck: “De overheid legt elke burger een maximale productie CO2 op, gekoppeld aan het recht om een bepaalde hoeveelheid benzine te verbruiken. Ook dat brandstofrecht is verhandelbaar. Zo wordt het gebruik van brandstofvriendelijke motoren bevorderd. Bovendien werkt het systeem als een ecotaks voor vervuilers en een ecobonus voor mensen die een alternatief vervoermiddel gebruiken.”E.P. n