Niet genoeg volk in China

China heeft te weinig hooggeschoolden en geschikte managers. Daarom zullen werkgevers meer risico nemen.

Vraag bedrijfsleiders wat hun grootste bekommernis zal zijn in het jaar dat voor ons ligt, en “een tekort aan talent” zal als reactie voor de top van het lijstje strijden. Maar nu het land met de meeste inwoners ter wereld de deuren geopend heeft, zal er toch wel hulp onderweg zijn? Helaas niet. China kampt met een tekort aan talent. De zoektocht naar meer ervaren managers die in staat zijn om bedrijven te leiden in China, zal in 2008 nog moeizamer worden. Het tekort aan bazen sleept nu al enkele jaren aan, maar het zal een nog grotere bekommernis worden door de toenemende vraag en de geringe aanvoer.

De Chinese universiteiten en heel wat scholen waren gesloten tijdens de tien jaar dat de Culturele Revolutie woedde. Dat betekent dat de meeste oudere vijftigers en jongere zestigers weinig of geen formele opleiding genoten hebben. De meesten onder hen hebben geen enkele ervaring met werk buiten de overheidssector. De regering heeft weliswaar op een drafje geprobeerd om de besten onder hen op te leiden, maar de vraag naar topmanagers zal in 2008 het aanbod toch sterk overtreffen.

Ook de bestaande problemen met de scholing zullen in China niet snel opgelost kunnen worden. Een groot deel van het tekort aan geschoold personeel is toe te schrijven aan het onderwijssysteem, dat er niet in geslaagd is om gelijke tred te houden met de snel veranderende arbeidsmarkt in China. In het schoolsysteem viert het uit het hoofd leren nog altijd hoogtij. Het levert dan ook mensen af die door buitenlandse werkgevers vaak omschreven worden als onbuigzaam, weinig creatief en niet in staat om initiatieven te nemen.

Het personeelsverloop ligt erg hoog. Het is voor snel uitbreidende fabrieken niet ongewoon te moeten vaststellen dat hun personeel elk jaar voor 40 % vernieuwd is. Ook de lonen zijn snel de hoogte ingegaan. Het is nu goedkoper om fabrieksarbeiders in te zetten in Maleisië dan in sommige delen van China en de topmanagers zijn in China vaak duurder dan in Europa.

Wat gaan de werkgevers doen, nu de vooruitzichten nog minder rooskleurig zijn? Volgens Michael Bekins van Korn/ Ferry in Hongkong zal de focus van de headhunters en de humanresourcesmanagers in 2008 verschuiven. “De ontwikkeling van plannen om mensen in het bedrijf te houden, zal een belangrijker item worden dan de rekrutering”, zegt hij. Hij is overigens van oordeel dat managers stilaan expliciet afgerekend zullen worden op de manier waarop ze hun team in de hand kunnen houden.

Fouten en incidenten

Jürgen Kracht, het hoofd van Fiducia, een in China gespecialiseerde consultancy, zegt dat heel wat Chinezen ook zullen terugkeren en meer Aziaten zullen binnenkomen uit landen als Singapore en Maleisië om de tekorten aan te vullen. Dat betekent, zo zegt hij, dat de tekorten zullen geëxporteerd worden naar de rest van de regio.

Werkgevers zullen in 2008 waarschijnlijk ook meer risico nemen om de besten, of althans zij die zo-goed-als-goed-genoeg zijn, aan te trekken. Binnen- en buitenlandse ondernemingen zullen meer expats aanvoeren uit Europa en Amerika. Die nieuwkomers zullen niet alleen de kosten verder opdrijven, maar ook bijkomende problemen veroorzaken. Omdat ze weinig ervaring hebben met werken in zo’n moeilijke omgeving, zullen er fouten gemaakt worden en dat zal leiden tot meer terugroepingen en incidenten rond de veiligheid van producten. Er zal ook een tendens ontstaan om mensen te bevorderen voor ze er klaar voor zijn; “mensen schoenen aantrekken die te groot voor hen zijn”, noemt Vanessa Moriel van Human Capital in Sjanghai het. Belastingbesparende loonovereenkomsten, waarbij een deel van het loon of van een aanwerfbonus uitbetaald wordt in het buitenland of in de vorm van waardebonnen, zullen steeds meer gemeengoed worden in 2008, naarmate de werkgevers snuggere manieren vinden om mensen op een goedkope wijze meer te betalen.

DE AUTEUR IS FREELANCEMEDEWERKER VAN

THE ECONOMIST.

Door Graeme Maxton