‘Niemand beheerst de risico’s nog’

De vertraging van de economie, de terreurdreiging, het zikavirus. In de reisindustrie is het woord vakantie niet echt meer synoniem voor zorgeloosheid. Toch kijkt Henri Giscard d’Estaing, de CEO van Club Med, met vertrouwen naar de toekomst.

Een jaar geleden werd Club Med overgenomen door het Chinese Fosun. Sindsdien is het zwaartepunt van de toeristische onderneming iets meer verschoven naar China, waar ze al twee keer meer klanten heeft dan in 2014. Ondanks de nieuwe meerderheidsaandeelhouder blijft Henri Giscard d’Estaing aan het roer van Club Med, dat over heel de wereld 67 vakantiedorpen en meer dan 13.000 voltijdse equivalenten heeft, die jaarlijks 1,2 miljoen klanten begeleiden.

Hoe maakt Club Med het?

HENRI GISCARD D’ESTAING. “Er is nog geen krachtig economisch herstel in Europa. De Belgische markt boert bijvoorbeeld al vijf jaar achteruit. Bestemmingen in Noord-Afrika en het Midden-Oosten hebben het moeilijk door de geopolitieke toestand. In Egypte beschikken we over een schitterend dorp in Sinaï Bay, dat we hebben moeten sluiten. Maar in de Verenigde Staten, Canada en Brazilië gaan onze activiteiten vooruit. In Azië hopen we zelfs op een tweecijferige groei.

“Ondanks het recordbedrag van 85 miljoen euro dat we in onze dorpen hebben geïnvesteerd, is onze cashflow in evenwicht. De omzet is in 2015 met 4,1 procent gestegen tegenover 2014. Ook het aantal klanten is toegenomen.”

Toch hebben de aandeelhouders al twaalf jaar geen dividend gekregen.

GISCARD D’ESTAING. “We hebben de hele cashflow geïnvesteerd in de opwaardering van onze dorpen. Dat was een moeilijke keuze. Ik kan begrijpen dat de aandeelhouders dat soms hebben betreurd, maar het was noodzakelijk om opnieuw te groeien.”

Kijken de klanten anders aan tegen het merk, nu Club Med in Chinese handen is?

GISCARD D’ESTAING. “Club Med is niet Chinees geworden. De zetel bevindt zich nog altijd in Parijs, en de directie-leden zijn Europees en internationaal. Fosun is sinds 2010 een partner en een aandeelhouder. We kennen elkaar goed.”

Maar Fosun is wel degelijk Chinees.

GISCARD D’ESTAING. “Fosun is een internationale, mondiale onderneming die overal ter wereld belangen heeft. Ze bezit gebouwen in New York, verzekeringsmaatschappijen in Chicago en Lissabon, en ze doet zaken in Israël. Fosun heeft Chinese wortels, maar zei men van Club Med dat het Italiaans was toen de familie Agnelli controleaandeelhouder was? Nee.”

Heeft de kernactiviteit van Club Med zich sinds een jaar verplaatst naar China en de opkomende markten?

GISCARD D’ESTAING. “Nee, met onze kernactiviteit mikken we op evenwicht. Ons doel dat een derde van onze klanten uit Frankrijk en België komt, een derde uit andere Europese en Noord-Amerikaanse landen, en een derde uit de opkomende landen.”

Het ebolavirus heeft de voorbije twee jaar rampzalige gevolgen gehad op het toerisme in Afrika. Vreest u dit jaar paniek door het zikavirus?

GISCARD D’ESTAING. “Ebola is verdwenen. We zullen zien wanneer zika verdwijnt. We leven in een onzekere wereld, dat heeft ons ertoe gebracht onze globalisering te versnellen. Niemand beheerst de risico’s nog. De enig mogelijke reactie voor een onderneming als de onze is te diversifiëren, zodat als er op een markt een probleem opduikt, we die met andere markten kunnen compenseren.”

De opwaardering gaat verder. In 2002 bestond het aanbod van Club Med uit 23 procent dorpen met vier of vijf drietanden, nu is dat 75 procent. Verdwijnt het middengamma met drie drietanden?

GISCARD D’ESTAING. “Nee, het is de bedoeling een zeker aantal dorpen met drie drietanden te behouden, omdat ze voldoen voor onze klanten en economisch leefbaar zijn. Maar alle nieuwe dorpen die we in de toekomst openen, hebben vier of vijf drietanden. We gaan ervan uit dat er zich op de toeristische markt een polarisatie zal voordoen, zoals op de voedings- en de kledingmarkt. Ofwel ben je de goedkoopste, ofwel ben je de beste. Het middengamma bestaat niet meer. Wij willen het topgamma vertegenwoordigen in de all-invakanties, maar het moet wel betaalbaar zijn.”

Wat vindt u van de opkomst van nieuwe toeristische spelers zoals Airbnb? Kunnen die de sector op termijn op losse schroeven zetten?

GISCARD D’ESTAING. “Je moet altijd waakzaam zijn, de wereld verandert sneller dan je denkt. Fenomenen als Airbnb hebben onmiskenbaar een weerslag op de klassieke hotels in de steden, zeker als het aanbod weinig gedifferentieerd is. En Airbnb kan aantrekkelijk zijn voor korte verblijven in de plaats van een vakantie. Maar rechtstreekse concurrentie van Airbnb, eerlijk gezegd, daar geloof ik niet in. Het aanbod is daarvoor te verschillend.”

Is de digitalisering een belangrijke uitdaging?

GISCARD D’ESTAING. “Uiteraard is de digitalisering van fundamenteel belang. Volgens onze studies zoekt 90 procent van onze klanten een vakantiebestemming op het internet. Dat is een feit. Daarnaast is er de ontwikkeling van de mobiele digitale sector. Dat merken we vooral in China, waar het mobiele internet het meest ontwikkeld is. Maar als je een sterk merk hebt en een product met een verschil aanbiedt, is de digitalisering een kans.”

U gelooft ook in virtuele realiteit.

GISCARD D’ESTAING. “In een aantal verkooppunten en agentschappen bieden we een Club Med-ervaring aan met een virtualrealitybril. We gebruiken die technologie ook voor Club Med-presentaties op salons of evenementen. Dat is geen gadget, het is een echte marketingtool. Als je zo’n rijk product hebt als het onze – rijk aan landschappen, architectuur, aankleding en activiteiten – dan moet je dat kunnen tonen en laten voelen. Wat een vooruitgang tegenover een papieren catalogus!”

Wat is volgens u de grootste uitdaging voor de Club Med in de komende vijf jaar?

GISCARD D’ESTAING. “Talent. De rekrutering van equipes die onze groei kunnen verzekeren. De menselijke factor is essentieel in Club Med.”

U hebt daarover een boodschap voor de politiek?

GISCARD D’ESTAING. “Toeristische en entertainmentberoepen worden vaak onvoldoende gewaardeerd, maar het zijn beroepen met toekomst. In Europa, waar de jeugdwerkloosheid jammer genoeg erg hoog is, is het een vergissing jongeren niet de kans te geven zich te ontplooien in die beroepen. De overheid moet daar meer aandacht aan besteden.”

Frédéric Brébant

“Rechtstreekse concurrentie van Airbnb, eerlijk gezegd, daar geloof ik niet in”