NAMEN: BRYANT PARK IN HET KLEIN

Op amper vijfhonderd meter van het Waals parlement heeft het pleintje Ferdinand Courtois alles om een idyllisch stukje Namen te zijn. Het schurkt aan tegen de Samber, die even verderop samenvloeit met de Maas. Aan de overkant van het water ligt de trotse citadel van Namen. Via een trapje staat het plein in verbinding met het Maison de la Culture. Kortom, een ideaal rustpunt midden in de Waalse hoofdstad. En toch was dit tot enkele jaren geleden een te mijden plek. “Op een weliswaar veel kleinere schaal dan met Bryant Park in New York het geval was”, stelt Jean-Luc Calonger, die met AMCV de opdracht kreeg het plein nieuw leven in te blazen.

“Vanop afstand zag het er eigenlijk best nog wel aangenaam uit”, herinnert Calonger zich. “Je zag nog dat het in het verleden mooi aangelegd was, met veel planten.” Maar het plein was verwaarloosd, de struiken waren verwilderd en er lag veel afval. Het grootste probleem was dat het plein de pleisterplek was geworden van een stadsbende. “Eigenlijk hadden ze zich die plek toegeeigend. Er zijn maar twee toegangen, dus ze konden ze goed controleren. Zelfs de politie en de schoonmaakdiensten meden de plek.”

Na een observatieronde startte een communicatiecampagne. “Als je wilt dat buurtbewoners en potentiële gebruikers meedoen, dan moeten ze weten de er iets te gebeuren staat”, motiveert Calonger. Tegelijk werd het plein opgekuist en startte een scherpe controle op de stadsbende. “Een pleinreglement is daarvoor een nuttig instrument. Je kunt moeilijk iemand de toegang tot een publieke ruimte verbieden, maar je kunt wel vragen de regels te respecteren: geen afval, geen alcohol… En dat moet je ongeveer twee weken volhouden. Doordat het plein dan stilaan andere gebruikers krijgt, verliest het zijn aantrekkelijkheid voor bendes.”

Daarna volgden acties om het publiek te ontmoeten en zijn mening te vragen. Zo konden voorbijgangers hun ideeën en wensen voor het plein noteren op een krijtbord. “Veel bruikbare ideeën levert dat niet op, maar het is een opstapje naar meer betrokkenheid”, zegt Calonger. “Mensen konden ook ideeën lanceren op een website. Daar zaten wel veel nuttige voorstellen bij.” Vervolgens mochten de mensen kiezen uit een preselectie van de meest bruikbare voorstellen. “Zo voorkom je dat je zaken realiseert die eigenlijk contraproductief zijn.”

De aanpassingen aan de infrastructuur bleven beperkt tot de aanleg van een grasperkje en het kortwieken en verwijderen van een deel van de verwilderde planten. Het plein werd wel uitgerust met verplaatsbaar meubilair, zoals strandstoelen, parasols, terrastafeltjes, klapstoeltjes enzovoort. Met een bibkast, foodtrucks en een spelletjesdoos viel er ook wat te beleven. Er werden feestjes georganiseerd en Sinterklaas maakte er zijn intrede in de stad.

Calonger blikt tevreden terug. “Ik hoor dat mensen er nu met buitenlandse bezoekers naartoe gaan. Dan weet je dat ons doel bereikt is.” Toch maakt hij zich ook wat zorgen. Met een nieuwe, meer ambitieuze aanleg van het plein wil de stad het succes bestendigen. “Ik hoop dat men bij de heraanleg rekening houdt met de mensen die het plein nu gebruiken.”