Mummie wordt opnieuw mens

Wat is het ideaal dat een ondernemer moet nastreven? Kijk in de rekken van de businessafdeling van de boekhandel en de antwoorden zijn veelvuldig. Ik geloof in de boodschap op de omslag van het boek waarin Pol Hauspie voor de allereerste keer zijn verhaal doet. De hoofdtitel is ‘Priester Muzikant Piloot’ (Uitgeverij Pelckmans). Pol Hauspie beschrijft zonder mascara de opgang, de fraude en de neergang van L&H. Wie niet diep ongelukkig wil worden in het zakenleven moet een piloot zijn (leider) én een priester (aandacht en inzet voor de naaste). Uit de combinatie van die twee types komt de muzikant (het geluk dat men vindt door liefde voor de medemens en samenwerking door dik en dun). Melig? Neen, gemeend en uitgezweet door Hauspie.

Wat Pol Hauspie, samen met zijn Engelse co-auteur, Peter Ellis, op papier zette, siert de H van L&H. Deze biecht was moeilijk en contrasteert met de kontdraaierij van Jo Lernout, de nonsens van Maurice Lippens en de bolster rond Jan Coene. Zij missen de moed om de rekening te maken. Jan Coene vertelde mij ooit hoe geschokt hij was dat zijn grote idool bij ABB – CEO Percy Barnevik, een surrogaatvader – zwaar in de kassa geklauwd had bij zijn afscheid. Mutatis mutandis voerde Coene bij Picanol een gelijkaardige oplichterij door. Hij heeft er nooit een traan voor getoond. Ook Maurice Lippens meldt dat hem geen schuld treft voor de mislukking van het allergrootste Benelux-project in de geschiedenis. Coene en Lippens blameren alle ondernemers.

Pol Hauspie en Jo Lernout volgden in de voorbije tien jaar een traject dat lijnrecht botste. Na jarenlange fidele, en naar het einde toe perfide, samenwerking was het debacle van L&H een levensbedreigende schok voor beiden. Jo Lernout, van nature bon vivant en rasverkoper die kachels kwijt geraakt aan Bantoes en bijbels aan moslims, verweert zich door de waarheid te negeren. ‘t Was de CIA, oud-medewerkers of de redders van de laatste uren, in casu Philippe Bodson en andere topparachutisten, die hem in de shit hebben geduwd. Hem, stoere slimme welbespraakte Jo, was niks te verwijten. Pol daarentegen verzonk tot 2005 in een sarcofaag van drank, zwartgalligheid, zelfmoordgedachten, pillen. Een mummie.

Wie het boek leest, en ik kan het sterk aanbevelen (voor de zuiverheid van die goede raad geef ik meteen toe dat ik het vertaalde van het Engels naar het Nederlands voor Pelckmans), ontdekt een proeve van waarheidszoeken. De zuivering van Pol Hauspie is geslaagd, die van Jo Lernout zal ooit beginnen. De oorzaken zijn: het verschil in temperament tussen Pol en Jo, het verschillende niveau van hun respectieve advocaten, de ontworteling die hen anders raakte, de religieuze achtergrond van Pol en de areligieuze achtergrond van Jo. Ver van mij om te beweren dat het schuldbesef per definitie dieper wortelt bij christenen, of gelovigen, dan bij niet-christenen of ongelovigen. Maar het verband volledig ontkennen, is even extreem. Een katholiek, ook vandaag, beseft dat hij zondigt, weet zich bevlekt, rouwt, zoekt vergeving en wil boeten.

Pol en Jo wilden de reputatie, de omzet, de winst van L&H als hefboom gebruiken voor Flanders Language Valley; een idealistische poging om in het sufferige Ieper een taalvallei te scheppen die de wereldmaat zou zijn. De kwartaalpaniek na de beursgang – opgezweept door CEO Gaston Bastiaens – leidde tot omzetgesjoemel. Daarover laat Pol Hauspie geen twijfel bestaan. Hij zegt: “Ik ben verantwoordelijk, want heb wetens en willens medewerkers aangeworven die ik onvoldoende intoomde”. Toen de leugens, de vermoeidheid en de uitzichtloosheid hen de keel dichtknepen, reden Pol en Jo voorbij de voormalige Fabelta-fabriek achter Gent, en overlegden of zij zouden afslaan in Sint-Martens-Latem om te biechten bij vriend en raadgever Louis Verbeke. Pol pleitte dat zij beiden hun verantwoordelijkheid zouden opnemen, aan het leiderschap van L&H zouden verzaken en hun buddy zouden vragen om de continuïteit van L&H en FLV te waarborgen. Het existentiële Fabelta-moment leidde niet naar een reddend bezoek. De rest kent men: een waanzinnige rit op de achtbaan waarin reputaties kapotgingen, mensen hun job verloren, aandeelhouders gepluimd werden, huwelijken kapseisden, Vlaanderen modder op het gezicht kreeg, technologie verhuisde naar het buitenland. En mensen uit waanzinnig verdriet en omdat zij vermalen werden door het gerecht het ademen stopten. Ook twee weken geleden nog.

Frans Crols – Voorzitter van de adviesraad van Trends

De zuivering van Pol Hauspie is geslaagd, die van Jo Lernout zal ooit beginnen.