Voor Freddy Van Gaever, voormalig topman van de Vlaamse Luchtvaartmaatschappij (VLM), komt de crisis bij Sabena niet als een verrassing. …
Voor Freddy Van Gaever, voormalig topman van de Vlaamse Luchtvaartmaatschappij ( VLM), komt de crisis bij Sabena niet als een verrassing. “Sabena-topman Christoph Müller is een intelligente kerel, maar de piloten hebben overschot van gelijk dat ze zijn strategisch plan afwijzen. Het kan immers niet werken.”
TRENDS. Müller wil met een vernieuwd Sabena mikken op de zakenreiziger. Wat is daar mis mee?
FREDDY VAN GAEVER. “Een luchtvaartmaatschappij voor de zakenman is pure fictie. Je kan net zo goed een maatschappij voor de katholieken maken, of voor vrouwen of homo’s. Wat is dat, een zakenman? De zelfstandige die naar New York vliegt voor 400 euro of het kaderlid dat datzelfde doet voor 2100 euro? Tussen die twee categorieën van reizigers is de discrepantie irrealistisch geworden. De markt van businessclasspassagiers is bijna inelastisch: of je nu 2000 euro of 2500 euro vraagt, je inkomsten als carrier blijven bijna hetzelfde. De gewone reizigers krijgen artificieel lage prijzen. Terwijl de primaire reden om op een vliegtuig te stappen snelheid is, en veiligheid, en dat geldt voor beide passagiersgroepen. Maar van die eerste klasse alleen kan je niet leven. In de transportbusiness moet je iedereen vervoeren, punt uit.
“De grote fout van Müller is dat hij niet naar zijn piloten wil luisteren. Die hadden hem kunnen vertellen dat die zakenman die op comfort is gesteld, liever in een jumbo vliegt dan in een van die kleine jets waarmee Sabena zou gaan vliegen. Müller is te veel een theoreticus, die helaas voor hem achter de roepers van ACV en ABVV is gelopen. Daardoor zijn de piloten op hun tenen getrapt.”
Heeft Müller een alternatief?
VAN GAEVER. “Zijn voorganger, Paul Reutlinger, heeft nagelnieuwe Airbus-toestellen gekocht. Die staan aan de grond, voor een paar miljoen huur per maand. Müller heeft personeel te veel, dat hij ook moet betalen. Stop naft in die vliegtuigen, open een paar nieuwe lijnen tegen prijzen die 10% onder die van KLM liggen, en je haalt er minstens je variabele kosten uit.”
De piloten werken intussen zelf aan een alternatief. Hoe bent u daarbij betrokken? Brengt u investeerders aan?
VAN GAEVER. “Ik ben daar nog niet bij betrokken. Het enige wat ik zal doen, is _ wanneer het tot een faillissement van Sabena komt _ erop toezien dat alles eerlijk gebeurt, en dat de beste bieder de activa kan kopen. Dat was in België in het verleden niet altijd het geval. Ik garandeer u: wanneer Sabena de boeken neerlegt, staan binnen de week vier, vijf kandidaten klaar om opnieuw te beginnen. Maar dan met 4000 tot 5000 man minder.”
De piloten eisen dat de Belgische staat en Swissair de onderkapitalisatie van Sabena ongedaan maken. België heeft dat verzuimd in 1992-1993, maar kan België nog eens pakweg 1,5 miljard euro ophoesten?
VAN GAEVER. “Ik deel de kritiek van de piloten op het businessplan, maar wanneer ze denken dat de staat voor alles moet opdraaien, zijn ze ook fout. Nu is de meest eerlijke oplossing dat de boeken worden gesloten en dat de regering Sabena zestig dagen onder curatele laat doorvliegen. En dan zijn alle productieve mensen binnen een paar maanden weer aan het werk. Maar dan zal het ook gedaan zijn met de nefaste invloed van de vakbonden.”
Minister Daems zegt zich bedrogen te voelen door Swissair.
VAN GAEVER. “Dat is toch onvoorstelbaar. Swissair heeft jarenlang de rol van de Belgische staat overgenomen als geldschieter. Het is niet prettig dat de dokter stopt met geneesmiddelen geven, maar de dokter is zelf klinisch dood.
” Philippe Brugisser ( nvdr – ex-topman van Swissair) heeft overal kankers gekocht: in België de flag carrier die tegen de privé opbokst, in Frankrijk een privé-maatschappij die tegen Air France moet vechten, en in Duitsland een chartermaatschappij die het ook niet kon bolwerken. Drie kankers, vergeven van de syndicaten, met verschillende culturen, met materiaal dat totaal niet op elkaar is afgestemd…
“Het is wel zo dat, eens de Zwitsers hadden ingezien dat al het geld dat ze hadden betaald gewoon weggegooid was, ze zoveel mogelijk hebben gered wat er te redden viel. Daarom hebben ze de interessantste klanten op de route naar bijvoorbeeld Johannesburg doorgesluisd naar Swissair.”
Luc Huysmans
