Moet u de gsm inruilen voor een iPhone?

De iPhone is eind dit jaar bij ons verkrijgbaar. Voor 600 dollar krijgt u een gsm, iPod en internet. Apple wil de gsm-markt grondig door elkaar schudden, maar of dat zal lukken, is lang niet zeker.

Enkele jaren geleden. Steve Jobs werpt een blik op de fondsen die werden geïnjecteerd in het onderzoekscentrum van Apple en besluit prompt om de Tablet PC te ontwikkelen. Navigeren op een interface door de icoontjes gewoon met de vinger aan te tikken, rechtstreeks op het scherm… Het is een aanlokkelijk idee. Na een bezoek aan het atelier en een demonstratie van de technologische capaciteiten van het scherm is Jobs overtuigd.

De CEO weet dat deze technologie hem van pas zal komen om een nieuwe massamarkt te veroveren. Het idee om tabletcomputers te ontwikkelen, schuift hij in zijn opwinding opzij. Mobiele telefonie, dát wordt de nieuwe groeipool. Een snelle berekening volstond om hem daarvan te overtuigen. Vorig jaar gingen bijna een miljard gsm’s over de toonbank, tienmaal zoveel als er iPods werden verkocht sinds hun lancering. Zelfs met slechts 1 % van deze markt kan Steve Jobs de kaarten herverdelen in een sector die Nokia volledig domineert.

Eenvoudig recept

Eerst maakt Steve Jobs alvast het grote publiek warm. Terwijl het kruim van de hightechsector (2700 exposanten) in Las Vegas samenkomt voor de Consumer Electronics Show, onthult Steve Jobs op de Mac World Expo, de jaarlijkse hoogmis van Apple in San Francisco, zijn plannen voor de “revolutionaire mobiele telefoon”. Zoals altijd draagt hij zijn baskets, jeans en zwarte rolkraagtrui. De iPhone is het resultaat van 2,5 jaar onderzoek en verenigt drie producten: een iPod, een gsm en een nieuwe manier van surfen op het internet. Jobs gaat zelfs verder. Hij belooft “de telefoon opnieuw uit te vinden door hem intelligenter en gebruiksvriendelijker te maken dan de andere smartphones”. Het woord is gevallen. De multinational uit Seattle zal de markt van de gsm’s aanpakken, maar vooral meer compatibiliteit creëren tussen telefoon, computer en televisie.

Zoals dat past bij het merkimago, is het recept heel eenvoudig: Apple maakt een nieuwe designtelefoon die kleiner, eleganter en handiger is dan alle andere en ook meer uitgekiende diensten aanbiedt. De iPhone werkt onder Mac OS X (tegenhanger van Windows) en is niet alleen uitgerust met de functies van de iPod (audio- en videobestanden lezen), maar ook met een fototoestel van twee megapixels. Hij beantwoordt aan de gsm- en Edgenormen, maar niet aan de 3G-standaarden. Wifi en Bluetooth zijn wel van de partij.

Voldoende om het succes van de iPod over te doen in de gsm-wereld? Apple is ervan overtuigd. De financiële markten ook. In Wall Street werd de presentatie van de jongste Apple enthousiast onthaald: het aandeel steeg met 8 % en piekte even boven 98,85 dollar, het historische record. De groepen Palm en Research in Motion (van BlackBerry), beide gespecialiseerd in smartphones, kregen daarentegen zware klappen: hun aandeel zakte na de aankondiging met respectievelijk – 5 % en – 7 %.

Luxeobject van 600 dollar

Als Apple een product presenteert, is het doorgaans onmiddellijk beschikbaar op de markt. Niet zo voor de iPhone: de lancering in de Verenigde Staten is gepland voor juni en in Europa is het nog wachten tot het laatste trimester van 2007. “Het model met acht gigabits (Gb) zal op de Amerikaanse markt 600 dollar kosten. Het model met 4 Gb heb je voor 500 dollar,” aldus de aankondiging van Steve Jobs.

Deze prijzen plaatsen de iPhone op de markt van de luxueuze multimedia-gsm’s, een segment in volle groei waar de concurrentie hard is. In de VS gaat 80 % van de mobiele telefoons voor minder dan 100 dollar over de toonbank. Modellen van meer dan 300 dollar vertegenwoordigen slechts 5 % van de Amerikaanse markt. “Hij mikt duidelijk op de meer fortuinlijke abonnees, want die zijn het meest rendabel,” bevestigt Michael Nelson, analist bij Stanford Group. De massamarkt behoort niet tot de ambities van de grote baas van Apple. Of tenminste nu nog niet.

Tegen 2008 hoopt Apple tien miljoen iPhones te hebben verkocht, goed voor 1 % van de wereldwijde markt van de mobiele telefoon en 4 % van de markt van de smartphones. Kaderleden en andere mobiele werknemers van bedrijven zorgden ervoor dat van deze intelligente gsm’s vorig jaar tachtig miljoen exemplaren de deur uitgingen, een stijging van 63 %. “De sterke groei in dit segment zal nog wel een tijdje aanhouden. Voor 2007 verwachten we een verkoop van 120 miljoen exemplaren en voor 2010 meer dan 250 miljoen,” juicht Andy Brown, gsm-specialist bij IDC. Volgens het bureau GfK Benelux vonden vorig jaar 77.000 smartphones een koper in ons land.

Potentiële problemen

Over de naam iPhone is er een conflict aan de gang met Cisco, maar de ontknoping daarvan is waarschijnlijk in zicht. Velen voorspellen echter nog andere problemen voor Apple.

Afhankelijkheid van Cingular. Aangezien Cingular in Amerika de exclusieve verdeler wordt van de iPhone, zullen de klanten een contract moeten ondertekenen. Dat kan een weerslag hebben op de verkoopvolumes. In plaats van een eigen netwerk te creëren, zou Apple er beter aan doen om duurzame akkoorden te sluiten met de telefoonoperators. Nu moet de onderneming meer investeren voor een lagere rentabiliteit.

Prijs. De iPhone werpt zich op als een trendy luxeproduct, terwijl de meeste functies al bestaan bij goedkopere concurrenten. De werkelijke productiekosten van de iPhone doen echter vermoeden dat er ruimte voor prijsverminderingen bestaat. De analisten van iSuppli hebben de iPhone bestudeerd en kwamen tot een veel lager bedrag dan de aangekondigde verkoopprijs: 245,83 dollar voor de versie met 4 Gb en 280,83 dollar voor het model met 8 Gb. Apple en Cingular rijven dus een brutomarge binnen van bijna 50 %. Dat komt ongeveer overeen met de marge voor de iMac en de iPod (45 %). Het enige probleem volgens de analisten: Apple zal ditmaal de winstmarges moeten verkleinen om de meedogenloze concurrentie de baas te kunnen. Maar als de prijzen te snel dalen, zal de iPhone ook de zeer florissante iPod op die weg moeten meenemen.

Meer concurrenten. Nokia, RIM, Samsung, Motorola, BenQ en Sony Ericsson hebben niet op Apple gewacht om luxe-gsm’s met telefoon, pda en entertainment op het publiek los te laten. De markt verwacht dit jaar maar liefst 835 nieuwe multimediatelefoons, waarvan er minstens veertien de iPhone zullen bekampen op eigen terrein.

Andere bron van winst. In de telecom gelden heel andere regels dan in de informatica. In IT wordt de winst behaald uit hardware. De mobiele telefonie moet het vooral hebben van het verbruik van diensten en content.

Het is een gewoonte van Apple om te triomferen door bestaande systemen te verbeteren: mp3-lezers, downloaddiensten… Volgt de mobiele telefonie?

Valéry Halloy