Moet het brugpensioen worden afgeschaft?

Het aantal Belgische bruggepensioneerden is voor het eerst sinds 1990 opnieuw gestegen. En dat terwijl iedereen de mond vol heeft over een hogere activiteitsgraad. Toch zegt Pieter Timmermans van het VBO dat een afschaffing van het stelsel geen oplossing is.

Een koude douche voor de regering- Verhofstadt II: volgens cijfers van de RVA telde ons land in de eerste helft van 2003 gemiddeld 107.520 bruggepensioneerden, 1000 meer in vergelijking met het gemiddelde van 2002. Maar vooral: voor het eerst sinds 1990, toen het brugpensioenstelsel strenger werd gemaakt, neemt het aantal opnieuw toe. Meteen lijken de plannen van de premier om tijdens deze legislatuur 200.000 extra banen te creëren nog moeilijker te realiseren. Tegelijk wordt nogmaals aangetoond dat ons land zeer slecht scoort wanneer het erop aankomt 55-plussers aan de slag de houden. In die leeftijdscategorie behoort de activiteitsgraad in België tot de laagste van Europa.

Is het niet dringend tijd om de toegang tot het brugpensioen te verstrengen? “Een verstrenging zie ik wel zitten maar een afschaffing gaat volgens mij te ver,” zegt Pieter Timmermans, directeur-generaal bij het Verbond van Belgische Ondernemingen ( VBO). “Je moet de cijfers van de RVA in hun juiste context plaatsen. Ze zijn de weerspiegeling van een slechte economische toestand. Wat niet belet dat er dringend werk gemaakt moet worden van een verhoging van de activiteitsgraad bij oudere werknemers.”

TRENDS. Hoe kunnen we het brugpensioen minder aantrekkelijk maken?

PIETER TIMMERMANS (VBO). “Een eerste stap is het verhogen van de lasten op brugpensioenen. Daarnaast denk ik dat er dringend werk moet worden gemaakt van de verlaging van de loonlasten voor oudere werknemers. Dat is een typisch Belgisch probleem: de lonen zijn hier nog veel te sterk gerelateerd aan anciënniteit en niet aan productiviteit. Ik denk ook aan het belang van vorming voor oudere werknemers, zodat ze langer inzetbaar blijven.”

En wat met de perverse effecten van het systeem? Sommige bruggepensioneerden van 57 jaar verdienen meer dan wie op zijn 62ste met pensioen gaat.

TIMMERMANS. “Die effecten aanpakken is prioritair. Dat zal ook een ontradend effect hebben op wie met pensioen wil gaan. En je moet de bevolking ook mentaal voorbereiden op het feit dat iedereen langer zal moeten werken. Van de ene dag op de andere bekendmaken dat de pensioenleeftijd met een paar jaar wordt verhoogd, is de verkeerde aanpak.”

U spreekt van een ontradend effect. Maar blijven brugpensioenen voor werkgevers niet het ideale middel om het aantal arbeidsplaatsen op een zachte manier te verminderen, zonder al te grote sociale conflicten?

TIMMERMANS. “Je zult nooit kunnen verhinderen dat het brugpensioen als een herstructureringsmiddel wordt gebruikt. Zowel werkgevers als werknemers vinden het een sociaal aanvaardbare manier om tot afvloeiingen over te gaan. ”

U pleit voor het activeren van ouderen, maar op 1 oktober vertrekt secretaris-generaal Guy Keutgen, een zestiger, bij het VBO?

TIMMERMANS. ( lacht) “Daarop kan je ons niet pakken. Guy Keutgen verlaat inderdaad het VBO, maar is als docent aan de UCL actiever dan ooit.”

A.M.

“De lasten op brugpensioenen moeten omhoog en de loonlasten voor oudere werknemers omlaag.”